Được nấu từ một loại thuốc quý và gạo nếp cái hoa vàng của đồng bào dân tộc vùng cao, cháo ấu tẩu Hà Giang vị bùi, dẻo và thơm đặc biệt. Cháo có tác dụng chữa bệnh tốt, và là đặc sản chỉ có ở miền núi phía Bắc.
Những đầu bếp lâu năm cho biết, món cháo bắt nguồn từ một vị thuốc của đồng bào vùng cao. Củ ấu có chất độc, thường ngâm rượu để thoa lên các vết thương kín. Nhưng qua bàn tay khéo léo của người dân Hà Giang, vị thuốc này đã được chế biến thành món ăn ngon, lại có tác dụng chữa bệnh. Thuở ban đầu, đây là món cháo "giải cảm" đơn giản của đồng bào dân tộc thiểu số. Sau này, người dân Hà Giang thêm một số gia vị, phụ gia khác, nấu thành món cháo "đặc sản" của xứ sở mờ sương, ăn ngon miệng lạ lùng.
Nấu được bát cháo ấu tẩu cũng cầu kỳ và nhiều công đoạn. Củ ấu tẩu được ngâm kỹ trong nước vo gạo đặc một đêm, sau đó rửa sạch và đem ninh hơn 4 giờ, tới khi củ mềm, bở tơi. Vị ngon của cháo còn phụ thuộc bí quyết của từng nhà hàng. Gạo tẻ thơm, trộn ít nếp cái hoa vàng cho cháo đặc sánh. Bột củ ấu tẩu được nấu lẫn gạo và nước dùng ninh từ chân giò lợn. Bát cháo được gia giảm thêm hành, rau mùi, trứng gà và thịt nạc thăn băm nhỏ, dậy lên mùi thơm ngọt ngào.
Cháo mang sắc nâu đậm, khi ăn có vị hơi đăng đắng như tam thất. Nhưng cái đắng hòa cùng miếng ấu tẩu bùi, dẻo, quyện với cái ngọt của nước xương ninh và thơm ngậy của trứng đọng lại thành hương thơm, vị ngọt ngào trong cổ, tạo cảm giác lạ miệng và hấp dẫn. Theo kinh nghiệm dân gian, cháo ấu tẩu có tác dụng dãn gân cốt, giảm đau cơ, nhức xương, xua tan mệt mỏi của người đi đường xa, khi ăn cùng lá tía tô có tác dụng giải cảm tốt.
Giữa tiết trời giá rét, sương núi giăng giăng, ngồi trong quán nhỏ xuýt xoa bên tô cháo ấu tẩu nóng sực, thơm lừng thì thật thú vị. Nếu có dịp ghé qua Hà Giang, mời bạn hãy thưởng thức một lần món cháo đặc sắc của vùng cao nguyên đá.