Đó là một khu cư xá ô hợp trên Đại lộ Trung tâm, những khu không phải chỉ toàn người da đen. Tôi vừa rời khỏi một hiệu cắt tóc, nơi Sở Quản lý Lao động cho rằng có một người thợ cắt tóc lành nghề tên là Dimitrios Aleidis đang làm việc. Chả là bà vợ của Aleidis quyết định sẽ chi ra một số tiền để trả công cho người nào tìm được chồng bà và đưa ông ta về nhà.

Tôi chẳng hề thấy ông ta đâu cả, nên bà Aleidis cũng chưa phải chi cho tôi xu nào hết.

Đó là một ngày ấm áp, tầm cuối tháng Ba, tôi đứng ngoài cửa hiệu cắt tóc ngước lên nhìn ánh đèn nêông trên lầu hai một quán nhậu chui kiêm gá bạc mang tên Florian. Có một người đàn ông cũng đang nhìn lên ánh đèn ấy. Gã ngó những cánh cửa sổ bụi bặm, vẻ chăm chú mê mải như những di dân đầu tiên trong đời hài lòng ngắm nghía tượng thần Tự do. Gã to lớn nhưng không cao quá hai mét, cũng chẳng to ngang hơn một cỗ xe chở bia. Gã đứng cách tôi ba mét, tay buông thõng bên sườn và một điếu xì gà bỏ quên bốc khói giữa những ngón tay to bè.

Những người da đen gầy gò lặng lẽ ngược xuôi trên phố và nhìn gã với những tia mắt liếc nhanh. Gã kể cũng đáng nhìn: chụp trên đầu một chiếc mũ phớt kiểu Ý xổ lông bờm xờm, khoác chiếc áo thể thao sợi thô màu xám có những trái bóng golf trắng làm khuy áo, sơ mi nâu, cà vạt vàng, quần bằng vải flanen xám xếp nếp, giày da cá sấu đã có những vết nứt màu trắng ở mũi. Trên túi ngực ngoài lồng phồng một chiếc khăn tay cũng màu vàng chóe như cà vạt. Trên băng mũ còn cắm hai chiếc lông chim sặc sỡ chả biết để làm gì. Ngay trên Đại lộ Trung tâm, nào phải là khu phố yên tĩnh nhất thế giới mà gã cũng có cái vẻ kín đáo bí mật như một hạt hạnh nhân ẩn trong lát cắt một chiếc bánh ngọt.

Nước da gã tai tái, râu rất cần phải cạo, luôn luôn cần phải cạo. Tóc gã quăn màu sẫm, hai lông mày rậm gần như giao nhau bên trên cái mũi thô. Hai tai nhỏ gọn so với tướng mạo hộ pháp và đôi mắt long lanh như ướt nước mắt, kiểu những đôi mắt xám thường có. Gã đứng im lìm như một pho tượng, một lúc lâu sau thấy gã mỉm cười. Gã chậm rãi băng qua vỉa hè tới cánh cửa mở hai chiều ngăn cách cầu thang thông lên gác. Gã đẩy cửa, ném một cái nhìn lạnh lùng kín đáo về cả hai đầu phố rồi tiến vào trong cửa. Giá như gã nhỏ con hơn và ăn mặc nhã nhặn hơn thì có thể nghĩ là gã đang tính làm một vụ cướp. Nhưng tất nhiên không thể nào làm điều đó trong bộ đồ ấy, với cái mũ ấy và và với cái dáng hộ pháp ấy.

Hai cánh cửa đung đưa bật ra bên ngoài và gần như dừng lại, trước lúc dừng, chúng lại bật ra lần nữa, hất tung một vật gì văng qua vỉa hè và khựng lại trong rãnh nước giữa hai chiếc xe hơi đậu. Nó lồm cồm trên hai bàn tay và đầu gối, rít lên the thé như một con chuột bị dồn vào chân tường. Nó chậm chạp đứng dậy, tìm mũ và bước lên hè. Đó là một thanh niên da màu gầy gò, vai hẹp, mặc bộ đồ màu hoa lila có cài một bông cẩm chướng. Anh ta có mái tóc đen nhánh, miệng vẫn cứ há ra rên rỉ. Người qua lại nhìn anh ta thờ ơ. Rồi anh ta uể oải chụp mũ lên đầu, đi chéo qua bức tường, bước khập khiễng lặng lẽ khuất sau khu cư xá.

Im lặng. Giao thông lại bình thường. Tôi tới trước cánh cửa mở hai chiều và đứng ở đó. Bây giờ chúng im lìm. Tôi chẳng còn công việc gì phải làm nữa. Thế là tôi đẩy cánh cửa mở ra và nhìn vào trong.

Một bàn tay khổng lồ vươn ra khỏi vùng tranh tối tranh sáng, túm lấy vai tôi bóp mạnh như bóp một cục bột nhão. Rồi bàn tay ấy lôi tuột tôi qua cửa và bất chợt đẩy tôi lên một bậc thang. Một khuôn mặt rộng bè nhìn thẳng vào tôi. Một giọng êm ái và sâu thẳm nói với tôi, nhẹ nhàng:

- Bọn nhọ ở đây hả? Cảm phiền cung cách đó của tôi, nghe không anh bạn!

Chỗ đó tối om và im lặng. Từ phía trên vẳng xuống những giọng loáng thoáng của ai đó nhưng trong cầu thang chỉ có hai chúng tôi. Người đàn ông to lớn nhìn tôi đăm đăm, bàn tay gã tiếp tục bóp chặt vai tôi.

- Một thằng mọi mà - gã nói - tôi vừa ném nó ra. Anh có thấy tôi ném nó ra không?

Gã buông vai tôi. Xương vai hình như chưa đến nỗi vụn ra nhưng cánh tay tê bại.

- Cũng đáng thôi, - tôi vừa nói vừa xoa vai - ông còn chờ gì nữa?

- Đừng nói vậy, anh bạn. Người đàn ông to lớn gầm gừ khe khẽ, nghe như có tới bốn con hổ sau bữa ăn. - Velma thường làm việc ở đây. Cô bé Velma ấy mà.

Gã lại tóm lấy vai tôi. Tôi tìm cách tránh, nhưng gã nhanh nhẹn như một con mèo, và gã lại bóp nghiến vai tôi trong những ngón tay sắt.

- Ừ, - gã nói - cô bé Velma. Tôi không gặp cô ta đã tám năm rồi. Anh bảo đây là một hang ổ của tụi mọi hả?

Tôi rên khẽ xác nhận điều đó.

Gã đẩy tôi lên hai bậc nữa. Tôi oằn vai thoát ra và cố tránh xa gã. Tôi đã không mang súng theo. Đi tìm Dimitrios Aleidis thì dùng gì đến súng. Mà liệu súng thì có được gì hơn không? Gã hộ pháp này chắc sẽ tước gọn súng của tôi và nuốt chửng nó ngay.

- Ông lên nữa đi và cứ việc tìm hiểu lấy. - Tôi nói, cố không lộ cơn đau ra giọng nói.

Gã lại buông tôi ra và nhìn tôi với đôi mắt xám buồn bã:

- Tôi thấy hài lòng, - gã nói - Tôi không thích kẻ nào quấy rầy tôi. Tôi với anh sẽ lên đó nhâm nhi một ly rượu lớn.

- Người ta chẳng hầu rượu ông đâu. Tôi đã bảo ông đây là một hang ổ của bọn nhọ mà.

- Tôi đã không gặp Velma tám năm nay rồi. - Gã nói, giọng buồn bã. - Tám năm kể từ khi ly biệt. Cô ấy đã không viết thư cho tôi sáu năm trời. Nhưng cũng có lý do để cô ấy làm thế. Cô ấy thường làm việc ở đây. Cô ấy khôn ngoan lắm mà. Ta cùng lên đó chứ?

- Được rồi. - Tôi hét lên. - Tôi sẽ lên với ông. Chỉ cần ông đừng có lôi tôi xềnh xệch như thế, để tôi đi. Tôi khỏe. Tôi đâu phải trẻ con mà phải lôi tôi đi tắm hay làm việc gì. Chỉ cần ông đừng có kéo tôi như thế.

- Velma bé bỏng thường làm việc ở đây - gã nói từ tốn, chẳng buồn nghe tôi nói gì.

Chúng tôi leo lên cầu thang. Gã để tôi tự đi. Vai tôi đau ê ẩm, lưng và cổ ướt đẫm.