Nội dắt tay tôi và bảo cùng đi với cụ.

- Đi đâu hở nội?

- Cửa hàng bán chim.

- Đến đó để làm gì?

- Để mua chim chứ còn làm gì nữa.

- Hoan hô, cám ơn nội đã cho cháu nuôi chim, ôi, thích quá!

- Không phải thế, chúng ta đi mua chim phóng sinh, sắp đến kỳ phóng sinh rồi, cháu không biết sao?

- Phóng sinh? Vì sao phải phóng sinh hở nội?

- Phóng sinh là một việc thiện, là một đại công đức. Loài chim thuộc về thiên nhiên, không thể nhốt chúng trong lồng. Bà cháu ta phải yêu quý, bảo vệ những loại động vật bé nhỏ đó, thả các con chim lâu nay bị giam hãm tung bay lên bầu trời tự do, trả chúng cho thế giới bao la, hùng vĩ ngoài kia...

- Thế sao bố cháu không chịu thả con chim họa mi cả năm nay nhốt mãi trong lồng? - Người ta phóng sinh cho những loài chim hoang dã, còn họa mi là giống chim thưởng ngoạn, nó không biết tự kiếm ăn, thả ra là chết ngay, vì vậy nuôi nhốt trong lồng mới là công đức, mới là thiện tâm...

***

Chủ hàng niềm nở đón nội tôi:

- Dạ cụ cần loại gì?

- Chim phóng sinh.

- Thế là con có lỗi với cụ mất rồi, chỗ hàng đây con phải để dành cho số khách đã đặt mua từ ngày hôm qua - ông ta phân trần - dạo này người từ tâm, hành thiện quá nhiều, nghề buôn bán chim phóng sinh cũng khá, tỏa về khắp chốn cùng quê thu mua mà cung vẫn không đủ cầu. Thưa cụ, cụ dùng bao nhiêu để con còn lo ạ?

- Chim sẻ đầu trắng, chim sâu mỏ đen, chim chích mắt xanh, mỗi loại 30 con, ngày kia bà cháu tôi đến lấy hàng, cũng tầm này, có được không ông chủ? Lần này định làm lớn, công đức to, nên phải mua nhiều như vậy...

- Cụ cứ yên tâm, con sẽ sai nhiều người lùng sục, bẫy, bắt, mua, bằng mọi cách đảm bảo đủ số lượng, đúng chủng loại và kịp thời gian cho cụ. Cụ là vị khách có tấm lòng như Bồ Tát mà lần đầu tiên con mới gặp, thật quý hóa quá, dùng một lúc gần cả trăm chim phóng sinh, thế này thì dân quê phải đội ơn cụ lắm lắm.

- Ngày kỵ của ông nhà, một tý công đức có là bao, không thể tiếc tiền.

- Cụ nói chí phải, “công đức vô lượng” ạ...

Rời khỏi cửa hàng bán chim, tôi cứ loay hoay trong mớ bòng bong bắt chim, thả chim mà không sao tìm ra lời giải, bèn rụt rè hỏi nội:

- Nội ơi, phóng sinh có thật là việc tốt hay không?

- Đương nhiên là tốt rồi!

- Thế còn bắt chim?

- Là việc xấu!

- Vậy tại sao nội lại bảo ông chủ cửa hàng đi bắt chim mang về để nội thả phóng sinh?

- Nội không xúi ông ta bắt chim, đó là công việc làm ăn của họ, sai người đi khắp nơi, bẫy, bắt, mua, bằng mọi cách, bán kiếm lời. Bọn người bắt chim ấy sau này sẽ bị tống xuống địa ngục, còn chúng ta phóng sinh, thả chim thì được tới chốn Tây Thiên.

- Nhưng nếu nội không mua chim phóng sinh, thì những người kia chắc chắn không bắt chim đem bán, loài chim sẽ được sống tự do trong không trung, như vậy có phải hơn không?

Nội lườm tôi một cái rồi nói:

- Không bắt không thả, Tây Thiên ai đi? Địa ngục ai xuống?

- Cháu vẫn chưa rõ, thế gian người lớn sao mà phức tạp và khó hiểu đến thế!

(Từ “Độc giả tinh phẩm” năm 2000)

HẾT