Ngoài kia, gió mùa Đông Bắc lùa qua cánh đồng trống, mang theo hơi lạnh thấm sâu vào từng vạt cỏ úa. Trong căn nhà nhỏ giữa thôn, ông Thắng ngồi trầm ngâm bên bếp lửa đã tàn dần, chỉ còn lốm đốm vài chấm đỏ chực chờ tắt ngúm như cái tuổi xế chiều của hai ông bà. Từng ngọn khói trắng mỏng manh len lỏi qua mái bếp tranh, hòa vào trời chiều mờ mịt. Bà Nhu đang lúi húi sắp xếp lại mấy cành đào tự tay ông cắt từ vườn nhà. Cành đào không quá đẹp, hoa chỉ lác đác đôi ba bông, nhưng với bà, đó là niềm an ủi nhỏ nhoi giữa những ngày cận Tết vắng bóng con cái. Hai cây quất trồng bên ngoài vườn trước cửa cũng ủ rũ nép vào nhau nương náu chờ cho đông qua. Từng chiếc lá ôm lấy những quả xanh quả vàng bao bọc khỏi cái lạnh tê tái chiều cuối năm.
Ông Thắng ngó cái tổ chim đã trống trơn trên cành ổi ở gần cổng. Ông cẩn thận dùng cái dây nhỏ buộc lại cho chắc, tránh khỏi bị gió quật mà hỏng.
-Ông làm cái gì thế, mau rửa chân tay vào ăn cơm đi.
-Tôi buộc lại tổ chim này không có sắp mùa xuân rồi khéo đôi chim lại về đây đẻ.
-Ôi dào, mấy mùa rồi có con chim nào đẻ đâu. Thôi, ông mau vào ăn cơm cho nó nóng hổi, chứ để tý nữa là lạnh tanh lạnh ngắt mất ngon đi.
-Rồi, tôi vào ngay đây.
Hai ông bà đã ăn xong bữa cơm thì ông bê mâm ra sân giếng. Bà Nhu xách siêu nước sôi pha một chậu nước ấm để ông Thắng rửa bát. Không khí Tết dần về, mấy cánh đào hồng hé mở, hương mùi già quanh quẩn khắp không gian khiến người nhộn nhạo trong lòng. Như không muốn lại như mong ngóng.
Luống hành già đã được thu hái tự bao giờ, một số bó hành treo lên giàn cho khô, một số đã nằm trong vại muối chua. Ông Thắng để bát vào trong chạn xong thì đứng dậy, kiểm tra lại vại dưa hành ở gần bếp, chỉ còn vài ngày nữa là sang năm mới rồi, nhìn vại hành to thế này, trong lòng ông lại đăm chiêu.
-Không biết năm nay, chúng nó có về kịp không ông nhỉ? – giọng bà khe khẽ vang lên, như sợ làm vỡ tan cái yên tĩnh vốn ngự trị nơi góc bếp đơn sơ bình dị này. Hay nói cách khác giống như sợ động vào cái nỗi bất an đang ngự tại trái tim người làm cha làm mẹ như ông bà.
Đã mấy năm rồi, chúng nó không về quê ăn Tết cùng hai ông bà. Con cái lớn khôn như cánh chim bay lên bầu trời, chúng bay được cao, được xa thì cha mẹ mừng vui nhưng chúng nó không về cũng làm hai người già côi cút nhớ thương con không ngớt. Hình như càng có tuổi, cái nỗi nhớ niềm thương và khát khao quây quần bên con cháu càng lớn lên theo. Vẫn là ngôi nhà nhỏ, cái bếp đơn sơ, bao năm nay không còn thấy tiếng nói cười của các con, của đám trẻ. Đặc biệt là những ngày lễ Tết, khi cái không khí đoàn viên ùa về, trong trái tim mỗi người đều nhớ về một gia đình đông đủ quây quần. Là lúc để bên nhau trong quãng hành trình ít ỏi của đường đời.
Càng lớn, con cái càng xa cha mẹ, số lần gặp lại cha lại mẹ đôi khi chỉ đếm trên đầu ngón tay. Cuộc sống vô thường, gặp được một lần là ít đi một lần. Sinh tử khó nói, ngày hôm nay còn bên nhau, ngày mai chưa chắc đã còn được gặp mặt. Nhất là những người ở cái tuổi xế chiều, khi thời gian chẳng còn nhiều thì khát khao mong muốn thấy những người mình yêu thương càng mạnh mẽ hơn. Đôi khi chỉ cần gặp mặt dăm ba phút cũng khiến trái tim già cỗi được tiếp thêm sức sống.
Ông Thắng chậm rãi rít một hơi thuốc lào, đôi mắt nhòe nước vì khói cay ánh lên nét buồn thẳm.
- Chắc bận rộn công việc, tụi nó khó mà về sớm. Lên thành phố lập nghiệp thì phải vậy thôi... – ông đáp, giọng đều đều, cố gắng điềm tĩnh thản nhiên nhưng nặng trĩu.
Bên ngoài, thi thoảng có tiếng xe trên đường lộ vọng vào, mỗi lúc có tiếng còi xe khách báo hiệu có xe dừng lại, bà Nhu lại vội vã bỏ dở công việc mà chạy ra ngõ nhìn về phía xa xa của con đường như ngóng chờ một điều gì đó. Độ mươi mười phút sau bà mới trở vào, mang theo sự ưu tư hằn trên đôi hàng mày. Mỗi lần trở vào, ông Thắng lại lắc lắc đầu dặn dò:
-Lạnh lắm bà ơi, nhớ mặc áo ấm vào, chứ bà ăn mặc thế kia gió nó quật cho một cái thì có phải khổ không. - Nói xong, ông lục tục vào trong nhà lấy chiếc áo phao trong tủ ra khoác lên người bà.
Từng năm từng năm trôi qua, cứ khi Tết đến xuân về, nhìn nhà người quây quần vui vẻ, chỉ có nhà mình quạnh vắng. Mấy ngày cuối năm, thanh âm xe khách chạy ngoài lộ to đều như khắc sâu vào nỗi nhớ, nỗi mong chờ của hai vợ chồng già. Bao năm qua, Tết nào họ cũng lặng lẽ ngồi đợi bóng dáng quen thuộc của đàn con từ xa trở về. Đợi mãi, đôi khi chỉ thấy những món quà gửi qua bưu điện cùng lời nhắn vội vã qua điện thoại: "Tết này con không về được đâu, bố mẹ giữ gìn sức khỏe nhé!"
Năm hết Tết đến, làng xóm láng giềng cũng đùm bọc lẫn nhau. Bà Xuân hàng xóm mang sang một rổ nào cà chua nào khoai tây, quả nào quả ấy đỏ mọng, tươi roi rói:
-Bà Nhu ơi, bà Nhu.
-Tôi đây, bà Xuân đấy à, bà đợi tôi một chút, tôi đang dở tay làm ít mứt gừng, bà đợi một tý xong tôi gói ít làm quà bà mang về luôn. Năm nay trồng được mẻ gừng tốt quá. Ngày Tết rét mướt mà có ít mứt gừng ngậm trong miệng thì ấm cả người.
-Ôi quý hóa quá, nhà tôi cũng có ít cà chua chín cây với khoai tây mang sang cho ông bà. Vừa mới bán xong ruộng khoai ăn Tết, còn ít cà chua thì chia mỗi nhà một ít.
-Thế bà cho tôi xin nhé. Tết nhất cứ mỗi thứ một tý mà mua cũng tốn kém lắm. May mà trồng được ít nào hay ít đó. Bà đợi chút, tôi sao khô lên là được mẻ mứt gừng rồi. Còn cả ít hành khô nhà bà cần thì cứ sang đây mà lấy nhé.
Bà Nhu vừa nói, tay thoăn thoắt đổ mẻ mứt gừng đã khô ráo từ chảo ra cái nia. Bà lắc lắc cho đường dư lọt xuống lớp báo lót bên dưới. Mùi mứt gừng ấm áp lan tỏa khắp không gian như tình làng nghĩa xóm. Bà lấy một tờ giấy báo gói mứt gừng lại vuông vắn đưa cho bà Xuân.
Đỡ lấy bọc mứt gừng, bà Xuân vui vẻ nói:
-Con Lan nhà tôi nó cũng đang làm mứt táo tiếc gì đấy. Để đợi nó làm xong tôi mang sang cho bà ăn thử. À, thế mấy thằng nhà bà bao giờ thì về ăn Tết?
Bà Xuân vừa nhắc đến đã thấy nét mặt của bà Nhu nhăn nhúm lại như quả táo khô, biết mình nhắc đến chuyện không nên nói, bà Xuân liền chữa cháy:
-Ôi dào, giờ chỉ cần có công việc, làm ăn khỏe mạnh bình an là tốt rồi. Nó không về dịp này thì về dịp khác. Giờ chúng nó kiếm đồng tiền có dễ đâu, chắc là bận lắm.
Mặc dù biết bà Xuân an ủi nhưng trong lòng bà Nhu vẫn nặng trĩu sự nhớ nhung. Bà cố nở nụ cười trông còn khó coi hơn khóc. Cố gắng tự thôi miên mình để hòng át đi cái sự thương nhớ trong lòng, bà đáp:
-Tuổi trẻ bây giờ chúng nó cũng khó khăn. Nghỉ một tý thì lại sợ bị mất việc. Có mấy ngày Tết muốn về lại chen chúc, đường thì đông đúc, đi đi về về cũng đủ hết cái Tết nên tôi bảo chúng nó cứ ở trên đấy mà nghỉ ngơi. Bao giờ được dịp nghỉ dài thì về một thể.
-Ừ, bà nghĩ phải đấy, thôi, tôi về đây. Cảm ơn bà nhé. Mùi mứt gừng thơm lừng đấy.
-Bà về nhớ mở ra cho nó khô hẳn. Không khéo ủ vào hấp hơi nó lại bị ỉu, hỏng mất.
Bà Nhu vừa nói vừa tiễn bà Xuân ra cổng rồi lại lủi thủi vào. Thôi thì con cái không về được thì bà đành làm một ít mứt gửi lên cho con. Ở trên thành phố lấy đâu ra những món này. Đồ ăn ở quê mẹ làm cũng sạch sẽ, không có hóa chất, người làm mẹ như bà cũng yên tâm hơn. Thú thật, nếu không làm như vậy, thì bà cũng không biết gửi gắm nỗi nhớ vào đâu. Nhớ lúc các con đi học đại học, bà có chuẩn bị bao nhiêu rau củ, đồ ăn, chúng cũng tha đi bằng hết. Lại còn dặn bà làm nhiều thêm vì các bạn cũng rất thích món mẹ làm. Thế mà từ lúc lao vào guồng quay công việc rồi gia đình, không chỉ ít về hơn, đồ ăn chúng cũng lười mang theo. Hay mỗi lần mẹ gửi đồ lên, đi ra xe nhận cũng khiến con cái thêm cáu kỉnh. Những ngày lễ ít ỏi được về nhà, mẹ cẩn thận gói ghém con gà con vịt, mớ rau củ khoai thì chúng chê nặng nhọc phiền hà.
Bà cũng cảm thấy mang theo nhiều thì nặng nhưng con gà con vịt ở quê thì sẵn nhà nuôi mà lên thành phố lại phải chi tiền ra. Nên con có đi thì ông bà lại thịt sẵn cho vài con gà con vịt, mang lên thành phố trữ trong tủ đá cũng có đồ ăn ngon mà sạch.
Có điều, thời gian thấm thoắt trôi qua, đến về chúng cũng không về nữa huống chi là mang theo thức ăn bà tự tay chuẩn bị.
Không biết là khói bếp mù mịt hay là gừng cay xông lên làm nước mắt bà Nhu chảy xuống. Bà thái từng lát từng để chuẩn bị làm thêm một mẻ mới. Còn cả mứt cà rốt, mứt bí đao, mứt dừa… bà đều đã chuẩn bị cả…
Phần I
Tiến >>
Nguồn: Album Truyện làng quê - FB Trần Thơm
Được bạn: Ct.Ly đưa lên
vào ngày: 1 tháng 1 năm 2025