Con đường chạy leo ven núi. Nó dẫn về phía thị trấn bằng những đám bụi khô vàng trải dài cuốn mù mịt theo bánh xe tải. Khúc đường này vắng lặng, chỉ độc xe tải. Chừng hai chục phút lại có tiếng rầm rập chạy qua. Dù chỉ là một thứ động cơ xù xì ủ trong khối hình chữ nhật khổng lồ, những chiếc xe tải cũng gợi cho người ta nhớ tới sự sống vẫn còn tồn tại nơi rừng núi thâm u hiểm trở này. Nó chuyển động, và vì thế nó đang sống. Đối với nhiều người, xe tải là một vật chết chóc. Nó chạy nhanh, to lớn, lạnh lùng và vô cảm, luôn mang tới cảm giác không an lành. Đoạn này ngoặt từ eo núi, đứng từ phía này không thể nhìn thấy những vật đang tới từ bên kia vách đá. Người ta chỉ có thể căn cứ vào tiếng còi xe hay những âm thanh rùng rùng trên mặt đất mà tránh sang lề đường. Tuy vậy, thỉnh thoảng vẫn có tài xế quên kéo còi. Kéo còi rồi vẫn gặp một ông lão nghễnh ngãng hay đứa trẻ vừa tọt khỏi lòng mẹ đang ngây ngô nhìn bầu trời, một gã gàn dở nghĩ rằng đường là của nhà mình, xe lạ đến cần phải tránh. Xe đang thả dốc, tài xế ngơ ngác sau một đêm dài không ngủ. Bi kịch xuất hiện trong hình dáng một đống lùm lùm bên vệ đường chờ người đến nhận.

My thích những chiếc xe tải. Nhờ nó, cô đỡ phải đi bộ thêm gần chục kilomet để vào thị trấn. Một tuần cô ra khỏi bản một lần, chiếc gùi nặng trĩu sau lưng đựng đầy những vuông vải dệt với các họa tiết vẽ bằng sáp ong trên nền chàm. Cô phải giao vải cho vài cửa hàng trong thị trấn. Sau khi nhận tiền của gùi vải tuần trước, không phải tuần này, cô sẽ ghé qua chợ, tẩn mẩn với những tấm vải lụa đủ màu sắc mang lên từ thành phố. Và rồi cuối cùng đứng lên cùng chiếc gùi rỗng không.

My đứng bên vệ đường, gùi vải để dưới chân, váy xòe ra in thành một bóng khum trên nền đất. Có tiếng rầm rầm quen thuộc từ đằng xa. My khấp khởi nhịp nhịp một chân trên đôi giày đế cao su. Trong không gian tĩnh lặng của cánh rừng sáng mùa hạ, My biết rằng khoảng cách từ chỗ phát ra âm thanh đến đây cũng mất chừng cây số. Chiếc xe tải đã đến eo núi, nó lách cái đầu xanh lục vòng qua vách đá một cách khéo léo rồi… sầm sầm chạy thẳng, suýt xén tung gùi vải của My. My ỉu xìu, cánh tay đang lơ lửng quá đầu thõng xuống xụi lơ. Đây là chuyện thường tình trong tuần. My thường bị từ chối quá giang. Lý do thì một lần cô đã nghe thấy trong quán rượu đầu thị trấn.

- Tôi không bao giờ cho tụi dân tộc đi nhờ xe. Mình đến xứ nó, có khi ám bùa ngải không toàn thây trở về.

- Tôi cũng thế, chưa biết bùa ngải thế nào nhưng đen lắm. Có lần cho một con bé dân tộc đi nhờ. Tờ mờ sáng gặp nó, trưa quay về quệt ngay phải con Lexus suýt rơi xuống vực.

My đã chờ đến xe thứ ba. Cô đứng hẳn ra giữa đường mà chiếc xe vẫn lao sầm sập, mũi xe dũi thẳng một cách thù địch vào thân hình nhỏ bé của My. Cô kinh hoàng nhảy phắt sang cạnh gùi vải. Chỉ xém nửa giây nữa thôi là cô đã im lặng giống hệt tảng đá này. Cô ngồi phệt xuống tảng đá xù xì. My cần nghỉ một chút trước khi bắt đầu chặng đi bộ rất dài trên đám bụi đường. Đi bộ, My phải về sớm hơn, không thể ghé qua chợ để ngắm những vuông vải lụa đẹp mắt. Bất chợt, My áp tai xuống mặt đất. Lại một xe nữa sắp chạy qua đây, nhưng tiếng bánh xe lướt nhẹ, không phải xe tải. Nó đã chuẩn bị lượn vòng qua vách núi. Chiếc xe này chở theo cả tiếng nhạc hết sức vui nhộn. Một chiếc Jeep không có mui. Nó dừng lại trước mặt My. Người tài xế chừng ngoài bốn mươi, khuôn mặt đen cháy và lam lũ. Hai thanh niên ngồi băng ghế sau cũng trạc tuổi My. Họ mặc quần rằn ri giống hệt màu vỏ xe, nhưng một người áo pull trắng, một người áo pull đen. Đầu tóc họ bù xù như mới ngủ dậy. Khuôn mặt thì hớn hở giống hệt bản nhạc vui vẻ đang phát ra từ chiếc xe. Lái xe hất đầu. My vội vàng ôm chiếc gùi lên ngồi cạnh ghế lái. Xe lại chạy bon bon. Bản nhạc tiếng nước ngoài như khuyến khích chiếc xe nhún nhảy, và hai người ngồi ghế sau bắt đầu nhún nhảy thật. Nhưng họ chỉ chuyển động được đôi vai vì phải ngồi dúm vào nhau nhường chỗ cho một cỗ máy tróc sơn to tướng đang kê chình ình bên cạnh. Chưa kể dưới chân họ còn vô số những thứ vuông vuông cồng kềnh gì đó. Họ tiếp tục nhảy bằng… tay. Qua gương chiếu hậu, My suýt phì cười khi nhìn thấy người áo trắng lúc lắc cái đầu bù xù và vung cánh tay sang hai bên. Cái cườm tay của cậu ta bỗng huých vào mặt người bên cạnh. Áo đen ôm hàm rú lên. My cười thật, cô cười khúc khích, và vì cố nén cười nên hai má đỏ ửng lên.

- Cười gì thế? – Áo trắng trợn mắt nhưng cũng toét miệng ra cười. – Mà đi đâu thế?

- Đi vào thị trấn?

- Tên gì thế?

- Xiong My.

- Này, cô có biết bản Mây đi đường nào không? – Người cầm lái ngắt lời.

- Đi qua rồi, chỗ ban nãy.

- Chắc không?

- Chắc. Tôi ở bản Mây mà.

- May quá, có người dẫn đường. – Áo đen lên tiếng.

- Đến bản Mây làm gì? – My băn khoăn. Bản của cô chẳng mấy khi có khách, hầu như không bao giờ có khách. Mà mấy ông khách này lạ hoắc. Cô hơi sờ sợ nữa, trống ngực đập rộn lên.

- Chiếu phim. – Áo trắng khoanh hai bàn tay lên mắt làm ống nhòm.

- Chiếu phim? – My hét lên, mắt sáng rực. – Chiếu phim.

Cô cười giòn tan như thằng Xiong Leng mỗi lần bị cha cô cù vào gan bàn chân. Giờ My mới nhớ ra những cỗ máy cũ kỹ kia dùng để làm gì. Cô đã nhìn thấy nó lần cuối cùng vào hai năm trước. Chiếc máy màu đỏ tróc sơn là máy phát ra điện, điện nối với máy chạy phim và máy chiếu. Máy gì cũng quan trọng. Năm cô 14 tuổi, cũng có một đoàn chiếu phim lưu động đến bản Mây. Nhưng khi màn chiếu đã dựng xong, máy móc đã chuẩn bị, dân bản Mây tụ tập không sót một người nào trước màn chiếu thì người ta tuyên bố máy phát bị trục trặc. My len lén đến bên cạnh cỗ máy bé bằng cái gối mây của cô, mắt mở to nhìn người chiếu phim, giọng nói rụt rè đã có lẫn nước mắt.

- Có sửa được không?

- Chắc không được rồi cô bé ạ. – Người chiếu phim lắc đầu buồn bã. – Có một bộ phận trong máy bị cháy. Không hiểu ra sao nữa, hôm qua vẫn chiếu ro ro bên bản Dốc.

- Có… thay được không?

- Chịu thôi cô bé ạ. Thứ này phải lên phố mới mua được. Năm sau tôi sẽ chiếu bù cho cháu hẳn ba bộ phim nhé.

My chẳng chờ được ba bộ phim, cô đi thẳng về nhà trong khi dân bản vẫn ngồi nguyên vị trí với hy vọng cỗ máy sẽ được sửa xong. My khóc sưng cả mắt rồi ngủ lịm đi trong giấc mơ lộn xộn những hình ảnh của bộ phim được chiếu hai năm về trước. My mới được xem phim có ba lần. Và bộ phim nào cô cũng nhớ như in đến từng chi tiết, đến nỗi sau đó mỗi lần có lễ hội, lũ trẻ bản Mây đều yêu cầu cô đứng lên kể lại các chuyện trong phim. My đóng nhân vật chính, rồi nhân vật phụ, dẫn chuyện, thuyết minh, nhiều lần cả người lớn cũng ngồi xem cô kể chuyện phim.

- Cậu xem phim mấy lần rồi? – Áo đen lên tiếng.

- Ba lần. – My nói khẽ.

- Ba lần? – Áo trắng có vẻ kinh ngạc.

- Chú bảo cháu rồi. Có người cả đời mới được xem phim có một lần. Đấy là lý do tại sao tao cứ phải làm cái công việc nay đây mai đó này như trời hành. Lát nữa rồi tụi bay thấy, người ta sẽ đón tao như vua Mèo về bản cho mà xem. – Người cầm lái cười ha hả, tay vặn vô lăng để lượn một vòng cua điệu nghệ.

- Nhưng… bản Mây qua rồi. – My ngập ngừng.

- Biết rồi. Chúng tôi còn phải lên phòng văn hóa trình công văn. Lát nữa sẽ vòng lại.

My vui sướng như cũng muốn nhảy múa theo bản nhạc. Như vậy là lúc ra về cô sẽ được chiếc xe này đưa về tận nhà, chỉ phải đi bộ một quãng ngắn qua eo núi thôi. Cô sẽ là người báo tin đầu tiên của bản Mây. Cô sẽ đứng giữa bản mà hét lên “Tối nay có chiếu phim”.

Hôm nay là một ngày may mắn, rõ rồi, hồi sáng cô đã nhìn thấy Pu Sa nở hoa. Người bản Mây đều biết rõ một điều rằng ai nhìn thấy hoa Pu Sa nở vào sáng sớm thì cả ngày hôm ấy sẽ gặp may mắn. Trước cửa nhà cô cũng có một bụi Pu Sa. My chưa bao giờ nhìn thấy Pu Sa nở cả. Mỗi sớm, khi ánh bình minh vừa viền một đường hồng mịn lên dãy Phượng Hoàng, My thường đứng lặng im trước bụi Pu Sa. Những nụ Pu Sa còn ngậm sương đêm nơi đầu cánh nhất định im lìm một màu tím sẫm. My đứng im không nhúc nhích như bức tượng nàng Song Si trên đỉnh Phượng Hoàng, cho tới khi nắng sớm đã dát mật lên những thửa ruộng bậc thang xanh óng thì My thất vọng quay vào khung dệt. Ấy vậy mà chỉ vài phút sau, qua cửa sổ, My đã thấy những bông Pu Sa tỏa ánh tím rười rượi đang no nê hứng nắng trên các cánh hoa mềm mại. Chúng xòe nở vào lúc nào, những bông Pu Sa ấy? My kinh ngạc. Sau rốt, cô kết luận rằng những bông Pu Sa này cũng có linh hồn, chúng lừa My quay đi để mà nở hoa. Pu Sa còn lừa My nhiều lần nữa và dần dần My thấy ghét chúng. Cô không thèm rình Pu Sa nở hoa nữa. Nhưng có một lần, cho dù ghét Pu Sa, cô vẫn thức dậy từ tờ mờ sáng và co ro trong đám sương lạnh đang cô lại thành những bông tuyết đậu trên các bụi hoa. Cô nhìn Pu Sa không chớp mắt, cô cần được thấy Pu Sa nở hoa. Từ lúc trời còn mờ tối, cha cô, ông Xiong Giang đã xuống thị trấn để gặp chủ cửa hàng A Song. A Song nợ cha cô một khoản tiền hàng trả chậm. Khoản tiền không nhiều và A Song đã khất từ nửa năm nay, nhưng nếu đòi được, nó sẽ đủ để trả một phần nợ cho lão A Lý. Cha cô nợ A Lý nhiều tiền, năm sau lại nợ nhiều hơn năm trước. A Lý đứng trước cửa nhà cô, đôi giày tây không tất dẫm bẹt một đám Pu Sa.

- Xiong Giang, tôi không thể để ông nợ mãi được. Lần này tôi xuống xuôi làm ăn, nếu không trả được nợ thì để thằng Xiong Hoa đi theo tôi.

Ông Xiong Giang là người hiền lành, mà những người hiền lành thường không thể giàu có. Ông không phản đối A Lý nửa lời, chỉ dán mắt vào bụi Pu Sa nát nhàu. Sáng hôm sau, ông dậy từ lúc gà gáy tiếng đầu tiên và luồn sương mù để xuống thị trấn. My thức dậy cùng lúc ông khoác gùi vải lên lưng.

- My à, hôm nay ta gùi vải cho con. Tuần này con không phải vào thị trấn nữa.

My không muốn mất anh Xiong Hoa. Nếu lão A Lý mang Xiong Hoa đi, ai sẽ là người sửa khung dệt cho cô? Ai sẽ nắm chặt tay My những lần My phải xuống núi trong sương mù? Ai sẽ băng rừng hái lá về đắp trán khi My lên cơn sốt? Thỉnh thoảng, Xiong Hoa cũng tham gia đóng một vai phụ trong những câu chuyện phim của My. Không có anh, My kể chuyện phim thấy nhạt nhẽo, khô khốc như mèn mén phơi qua ba nắng.

My thậm chí không dám chớp mắt khi nhìn những nụ Pu Sa mờ mờ trong bóng tối. Lúc ấy đã là canh tư. Cô nhìn thấy cha trở về với chiếc gùi đầy cá khô và muối trắng. Khuôn mặt cha gầy quắt lại nhưng nụ cười kéo giãn những nếp nhăn đã hằn sâu qua bao mùa mây phủ trắng núi Phượng Hoàng. My thấy những nụ Pu Sa xòe năm cánh ướt rượt, những đài hoa như có mắt. Một đài nháy mắt giễu cợt. My giật mình. Lớp áo ngoài của cô ướt sũng sương đêm, và My hoảng hốt nhìn đám hoa đã nở rộ một màu bầm tím. Cô đã ngủ quên trước bụi Pu Sa. Sáng hôm đó, ông Xiong Giang bước qua sân với chiếc gùi vải còn nguyên. Vai ông trĩu xuống như dường gùi vải nặng tựa đá núi. Ông ngồi phệt trước bậu cửa, mãi sau mới thốt lên nặng nhọc.

- Nhà A Song phá sản rồi. Cả nhà đã bỏ đi nơi khác. Không còn gì nữa. – Xiong Giang vắt hai cánh tay lên đầu gối rồi vùi mặt trong đó. Chừng rất lâu sau, ông cất tiếng gọi, mắt không rời bức tượng nàng Song Si trên đỉnh núi. – Hoa, sáng mai A Lý đi sớm, chuẩn bị quần áo đi không muộn.

My chuẩn bị cho Xiong Hoa năm chiếc bánh ngô. Cô gói chúng vào giữa đám quần áo may ra còn giữ được hơi ấm, rồi cho tất cả vào chiếc túi vải màu chàm. Xiong Hoa cười tươi rói và lấy tay quệt mi mắt đã ướt nhèm.

- A Lý nói rằng sẽ cho anh chút tiền mỗi tháng. Anh đi làm mà, có gì đâu mà phải khóc.

- Em có khóc đâu. – My cũng cười tươi rói và hít thật mạnh như muốn nước được cuốn ngược trở lại vào trong mắt.

Thằng Xiong Leng không cười, không khóc. Nó nhìn anh tò mò.

- Anh được đi đâu đấy?

- Anh đi xuống phố. Ở bản này, không phải ai cũng được xuống phố.

- Là vì anh lớn rồi. Sau này…

- Ừ, – Xiong Hoa ngắt lời. – sau này Leng cũng được xuống phố. Anh đi đây.

Nói rồi, Xiong Hoa bước thẳng ra cửa, thậm chí không dám ngoái nhìn một bóng người trên bậu cửa vẫn vắt nguyên hai cánh tay lên đầu gối như đã thả linh hồn qua đỉnh núi.

Sau đó, My tự trừng phạt mình bằng cách liên tục để kim chọc bầm đầu ngón tay khi thêu những hình xoáy trôn ốc trên vải áo. Những bông Pu Sa đã nở khi My ngủ quên trên nền đất. Nếu My cố thức đợi cánh hoa, chắc chắn anh Xiong Hoa sẽ ở lại với cô. Nhưng Xiong Hoa ở lại bằng cách nào khi mà nhà A Song đã chuyển đi từ cách đó vài ngày rồi và A Lý thì vẫn còn sống nguyên đấy, rất khỏe mạnh. Cô băn khoăn nhìn những cánh Pu Sa rung rinh trong gió.

Tuy nhiên, sáng nay cô bất chợt nhìn thấy Pu Sa nở hoa. Rất tình cờ. Cô đi ngang qua cửa và vấp phải một đám rễ Pu Sa chìa lan trên nền đất. Ngay lập tức, những nụ hoa chuyển động. My ngỡ mình hoa mắt. Những cánh hoa tím mềm mại chậm chạp bóc tung khỏi nhụy và căng mình dưới nắng non. Tất cả bụi hoa đồng loạt xòe cánh. Rõ mà, chúng đang sống, chúng có linh hồn. My chờ đợi một điều may mắn nhất trong ngày, có lẽ là buổi chiếu phim này. Cô không vui gì hơn thế, chưa vui gì hơn thế. Không, niềm vui này còn kém phần khi cô đón anh Xiong Hoa trở về. Anh trở về, không mặc bộ quần áo màu chàm như những chàng trai trong bản. Anh mặc quần áo giống hai thanh niên đang ngồi trên băng ghế sau. Khuôn mặt không đen hơn, không trắng hơn, nhưng hằn sâu một thứ gì đó khó tả. Thân hình không béo hơn, không gầy hơn, nhưng ẩn chứa một vẻ mà My chưa nhìn thấy bao giờ. Ông Xiong Giang vẫn vắt hai cánh tay qua gối trên bậu cửa, duy có đôi mắt ánh lên như lửa hắt trên tấm vách. Thằng Xiong Leng tò mò thọc tay vào cái túi quần lạ lẫm. Nó tìm thấy một thứ gì đó khiến anh nó nhảy dựng lên. Xiong Hoa quắc mắt dữ tợn và nói rằng nếu thằng Leng còn chạm vào đồ đạc riêng của anh một lần nữa, thì anh sẽ quẳng vèo nó qua dãy núi Phượng Hoàng cho hết đường quay trở lại. My rùng mình khi nghe anh nói như thế, nhưng cô rất muốn được chạm vào người anh, muốn tìm lại cảm giác ấm áp khi anh nắm tay cô băng qua sương mù trên núi. Song Xiong Hoa không nắm tay cô thêm một lần nào nữa. Anh nói chuyện cũng rất ít. Anh ít đi ra ngoài, phần lớn thời gian là ngủ. Lúc tỉnh dậy anh ngơ ngác như người đang ngủ mê, hoặc vui vẻ vô cớ cũng như người đang ngủ mê. Một lần, Xiong Hoa bắt gặp cô đang dọn đám quần áo vứt bừa bãi trên giường. Anh gạt mạnh em gái một cách giận dữ và vội vàng nhét tất cả đồ đạc vào chiếc túi to tướng mang từ trên phố về. Sáng hôm sau, Xiong Hoa xống áo, túi đai gọn ghẽ đứng trước cửa.

- Xiong Hoa, thời hạn với A Lý đã hết. Mày đi đâu thế? – Giọng ông Xiong Giang trầm đục thảng thốt.

- Tôi xuống phố.

- Làm gì?

- Tôi không muốn ở lại bản nữa. Xuống phố lâu rồi. Ở đây không quen.

- Anh Hoa, thế còn em và cha? – My thấy lạnh hai bên má, lạnh cả gáy, cả hai cánh tay nữa.

Xiong Hoa nhún vai, người bản Mây không nhún vai thế này, rồi đi thẳng qua bụi Pu Sa.

- Anh Hoa, bao giờ anh lại về? – My thấy nhói lên trong ngực. Đây là lần thứ hai cô thấy cảm giác nhói đau ấy, kể từ ngày thằng Leng ra đời.

Xiong Hoa dừng lại, không ngoái nhìn ra sau, giọng nói theo gió bay lên tận đỉnh núi.

- Chưa biết… Rồi sẽ về.

- Cô mặc thứ này nhằm mục đích gì thế? – Áo trắng chỉ tấm vải tua rua vắt ngang qua người My.

- Cho nó đẹp. – My ngạc nhiên vì lần đầu tiên có người hỏi mình câu kỳ quặc ấy.

- Có nóng không? – Áo trắng tò mò hỏi.

- Không. Ai cũng mặc thế mà.

- Cái đó là để trang trí. – Áo đen lên tiếng. – Những hoa văn này là biểu tượng tinh túy của vũ trụ, mặt trời, mặt trăng, không gian và thời gian. Chỉ cần nhìn họa tiết uyển chuyển như thế đủ biết người sáng tạo ra nó phóng khoáng và thẩm mỹ đến thế nào, không phải tay thợ tinh tế thì không thêu được đâu. Những đường đối xứng trên trục quay hình chữ S thế này phân biệt rõ ràng với cách trang trí của các tộc người khác. Người H’mông là một trong những dân tộc thiểu số tài hoa nhất.

Áo đen vừa nói vừa phác những cử chỉ trên tấm áo khoác ngoài của My để thuyết minh. My ngơ ngác nhìn Áo đen. Cô không hiểu anh ta nói cái gì. My không nhớ mình biết thêu những hoa văn này từ bao giờ, nhưng từ lúc mẹ cầm tay cô đặt lên khung cửi, cầm tay cô lựa những đường kim thêu lát thì các chữ thập, chữ công, chữ đinh, các hình vuông, hình tròn, hình quả trám, hình hoa tám cạnh đã trở thành một phần của công việc thường ngày. Cô thêu chúng tự nhiên như người ta đến giờ thì phải ăn, đến giấc thì phải ngủ vậy.

Xe đã vào thị trấn. My chỉ cho những người chiếu phim đường tới Ủy ban và rảo bước về nơi cần đến, sau khi hẹn thời gian quay trở lại. Tuy nhiên, cô có mặt ở cổng Ủy ban sớm hơn dự định. Cô chỉ kịp mua ít cá khô rồi xếp gọn ghẽ trong gùi chứ không rẽ qua chợ ngắm vải như mọi khi. Cô không còn tâm trí nào với vải vóc nữa. Trước mắt cô là tấm màn chiếu khổng lồ cùng hình ảnh về những con người xa lạ, các miền đất xa lạ mà cô chưa bao giờ đến. Khi My về tới Ủy ban, cô nhìn thấy chiếc xe Jeep vẫn đậu giữa sân, nhưng ba người chiếu phim thì không xuất hiện. My kiên nhẫn đứng đợi cạnh chiếc xe, tay vuốt nhẹ lớp sơn tróc lở của chiếc máy phát điện. Cô nhìn cỗ máy xù xì một cách thèm muốn. Cô không biết nó có giá bao nhiêu tiền, một gùi vải, hai gùi vải, hay một trăm gùi vải? Nếu nó có giá, cô sẽ dệt vải ngày đêm để đối lấy cỗ máy. Cả bản sẽ được xem phim thỏa thích, xem bất kỳ lúc nào họ muốn.

Đã hơn 10 phút trôi qua, My sốt ruột quá. Cô bèn bước vào gian nhà giữa và nhìn thấy ba vị khách quý đang đứng trong căn phòng đầu hồi.

- Các ông đừng quan liêu quá. – Người lái chiếc xe Jeep nói giọng gay gắt. – Chúng tôi đi vài trăm cây số đến đây để phục vụ nhân dân. Có phải đi xin các ông đâu.

- Nguyên tắc là nguyên tắc. Chúng tôi phải duyệt phim. Nhỡ đâu các ông chiếu phim lõa thể, phim phản động, phim… nhí nhố thì làm hỏng dân bản à?

- Ồ, vậy thì xin mời. Duyệt đi, duyệt đi. Duyệt đi để chúng tôi còn đi.

- Không duyệt ngay được. – Ba cán bộ trước mặt đồng thanh, My nhận ra một người trong số đó là Tráng A Nhà. Năm ngoái, cha cô đã phải mất cho ông ta số tiền bằng một gùi vải để xin một tờ giấy chứng nhận cho Xiong Hoa. – Việc này quan trọng lắm. Chúng tôi phải thành lập hội đồng duyệt phim. Sau khi thành lập hội đồng, chúng tôi sẽ xem phim. Xem phim xong rồi, chúng tôi sẽ quyết định phim nào được chiếu, phim nào không. Sau đó các ông cứ thoải mái chiếu phim, ngày nào cũng chiếu, chiếu đến sang năm cũng được.

- Thế nghĩa là chúng tôi phải ăn chực nằm chờ ở đây vài ngày cho các ông xem phim à? Chúng tôi chỉ ở lại bản Mây một ngày, ngày mai còn đi bản khác. Mỗi đợt thế này, chúng tôi phải chiếu tới vài chục nơi. Nếu địa phương nào cũng hoạnh họe như các ông thì đội chiếu phim lưu động còn hoạt động làm sao được.

- Tùy thôi, hoặc các đồng chí làm theo nguyên tắc, hoặc các đồng chí bị xếp vào tội tuyên truyền văn hóa trái phép.

- Tuyên truyền văn hóa trái phép? – Người chiếu phim mặt càng đỏ ửng lên như quả gấc chín. – Tôi có công văn chính thức, phim là phim của nhà nước, đã được kiểm duyệt. Vậy mà ông bảo tôi tuyên truyền văn hóa trái phép.

- Phim là phim nhà nước, nhưng ai biết đâu các đồng chí tuồn phim gì vào đấy, vỏ một đằng, ruột một nẻo thì sao.

Người chiếu phim há hốc miệng như con cá mắc cạn. My bước vào phòng.

- Ông Tráng A Nhà, có phải để được ông cấp giấy phép chiếu phim ở bản Mây, những người này cũng phải mất cho ông một gùi vải giống như cha tôi đã mất cho ông không?

- Đứa nào đấy? – Tráng A Nhà thất thanh.

- Tôi là Xiong My, con gái của Xiong Giang, em gái của Xiong Hoa đây.

- Thằng… thằng Xiong Hoa. – Tráng A Nhà lắp bắp. Khuôn mặt bóng nhẫy rịn mồ hôi. Rõ ràng hai cái tên đầu không mang lại ấn tượng cho ông ta bằng cái tên Xiong Hoa.

My chắp đôi bàn tay lên tấm vải che đằng trước váy và lùi xuống một bước, chờ đợi. Sau rốt, Tráng A Nhà sực tỉnh.

- Tôi thông cảm với dân bản chờ đợi đội chiếu phim đến hai năm trời nên đành làm sai nguyên tắc vậy. Mình cứ tốt bụng, hay giúp đỡ người khác rồi khéo mà bị mất chức. – Tráng A Nhà lúc lắc đầu với dáng điệu khổ sở lắm. – Nhưng mà dù sao vẫn phải kê biên bản. Các ông khai vào đây cho tôi, phim gì, trang thiết bị thế nào, xem có đủ tiêu chuẩn không?

- Một máy chiếu 35mm. Một máy chiếu phim video 150 inches. Phim “Dòng máu anh hùng”.

Người chiếu phim đọc ê a và Tráng A Nhà chép vào tờ khai, tay lóng ngóng như hàng thế kỷ không cầm đến bút.

Họ lên xe và quay trở lại con đường cũ. Lúc này My mới thấy người cầm lái nở nụ cười.

- Cảm ơn cô Xiong My. Rắc rối quá.

My cũng mỉm cười nhưng không nói gì. Cô chưa được người khác cảm ơn bao giờ. Họ đã về chỗ eo núi lúc My bước lên xe. Cô hướng dẫn cho người chiếu phim rẽ vào con đường rừng. Họ đi miết, đến khi bắt gặp ngọn núi chẹn ngang trước mặt thì dừng xe. Từ đây, họ phải vác máy nổ và các trang thiết bị khác vượt qua hẻm núi để vào bản Mây. Đường không xa, nhưng gập ghềnh. Họ cho máy móc vào một bao tải và khiêng hai đầu. Người chiếu phim nhiều tuổi dường như đã rất quen với công việc này rồi, còn Áo đen và Áo trắng thì hơi có vẻ lúng túng, thỉnh thoảng lại trượt chân. Người chiếu phim la lên.

- Hai ông tướng cẩn thận đấy. Chân có thể gãy chứ máy thì không thể để gãy được đâu.

Khi họ về đến bản thì mặt trời đã rọi thẳng xuống đỉnh núi Phượng Hoàng. Cái tin tốt lành đã kịp lan đi khắp bản từ lúc My còn chưa kịp dỡ món thịt lạp treo trên bếp xuống để làm bữa trưa đãi khách. Chỉ riêng việc này thôi cũng gây ra cuộc tranh cãi. Ai cũng muốn ba người chiếu phim đến ăn cơm nhà mình. Cuối cùng, người ta nhất trí rằng bữa trưa để bố con nhà ông Xiong Giang đãi khách vì cô con gái Xiong My đã có công dẫn khách quý về bản. Còn bữa tối họ sẽ ghé nhà trưởng bản. Hợp lý rồi, chẳng phải bàn cãi nữa. Ai cũng hể hả đi làm tiếp công việc của mình. Người đang làm ruộng. Người đang kiếm củi trong rừng. Người đang dệt vải. Tất thảy đều cảm thấy một niềm vui lơ lửng trong suốt buổi chiều còn lại. Đôi lúc mải làm việc quên mất, họ không biết điều gì đang làm họ vui thế. Nhưng nhìn những người khách lạ đang lăng xăng đi lại giữa sân bản với đống thiết bị ngổn ngang, họ chợt nhớ ra cái chuyện vui tối nay. Trông bóng nắng xiên nghiêng trên tán cây táu thì áng chừng chỉ còn 4 tiếng nữa thôi. Những thửa ruộng đang hát. Những cánh rừng đang nhảy múa. Và những khung cửi kẽo kẹt một điệu khúc vui tai.

Bữa trưa nhà Xiong My có món bí đỏ, cá chua, thịt hun khói và rượu ngô. Ông Xiong Giang và thằng Leng ngồi đối diện với khách. Áo đen gọi.

- Xiong My, cô ngồi ăn với chúng tôi đi chứ.

- Ngồi ăn luôn đi con. – Ông Xiong Giang cũng cất tiếng gọi.

- Thôi, thôi, con ăn sau. – My nói vọng lên từ gian bếp.

Ở bản Mây, phụ nữ không được ngồi chung với khách, nhưng Xiong Giang là người đàn ông duy nhất trong bản phá lệ. Giờ Xiong My là thứ quý báu nhất cuộc đời ông, và không có lý gì ông không để nó ở phòng khách như khoe một báu vật. Ba người khách ăn hết sạch những thứ My chuẩn bị một cách ngon lành. Họ có vẻ đã đói mèm và mệt lả. Những bát rượu ngô cũng cạn đáy. Áo đen và Áo trắng mặt đỏ ửng lên, lúng túng vì ông Xiong Giang liên tục ép họ những bát rượu đầy.

Hôm nay trăng lên sớm, mới hơn năm giờ, trăng đã lờ mờ trên mái tóc của nàng Song Si. Người bản Mây cũng sớm kết thúc công việc để tụ tập trên sân bản xem những người chiếu phim chuẩn bị máy móc. Màn chiếu được căng lên giữa sân. Máy phát điện nổ lạch bạch. Máy chiếu tỏa một ống quang xạ màu tím ngắt lên tấm vải trắng. Tiếng loa vang khắp những chỏm nhà sẫm tối, luồn qua những cánh rừng thâm u lên tận đỉnh núi Phượng Hoàng: “Alô, mời bà con về sân nhà trưởng bản Vừng Vứa Sỉn vào lúc 7 giờ tối nay để xem những hình ảnh hấp dẫn, hồi hộp của bộ phim Dòng máu anh hùng do Đội chiếu phim lưu động số 2 nhiệt tình phục vụ. Alô, alô.”

Dân bản Mây mặc những bộ quần áo đẹp nhất. Mỗi người mang theo một chiếc ghế mây nhỏ xíu và ngồi sắp hàng tề chỉnh trước bức màn chiếu dựng ở sân nhà trưởng bản. Người chiếu phim cho chạy thử máy. Sau một bài diễn văn ngắn nói về sự quan tâm của chính phủ đối với đời sống tinh thần của đồng bào các dân tộc thiểu số là đoạn phim tài liệu chuyên đề phòng chống ma túy và nâng cao nhận thức pháp luật. Cuối cùng mới đến Dòng máu anh hùng. Những tiếng xì xào trò chuyện im bặt. Trên màn hình hiện lên cảnh nữ anh hùng rải truyền đơn trong vùng tạm chiếm. Câu chuyện phim xảy ra ở đầu thế kỷ trước với các nghĩa quân, những mỏ than và cuộc tranh hùng trong Sở mật thám Pháp. Nữ diễn viên chính đẹp quá. My nhìn thấy cô ta tắm dưới vòi hoa sen trong căn phòng mờ ảo của viên mật thám đẹp trai ở Sở Pháp. Bờ lưng thon thả ướt nước. Lưng cô ấy đẹp, rất đẹp. My chưa nhìn thấy lưng mình bao giờ, nhưng những tia nước hoa sen làm cô liên tưởng đến dòng thác đổ xuống bờ vai trần trong bóng đêm. Bắt đầu từ năm 13 tuổi, My thường đi bộ lên thác vào mỗi buổi tối và thả mình trong dòng nước bạc. Cô cởi bỏ lớp quần áo nặng chịch thấm tiết trời oi ả để dòng suối mát lạnh ngập đến đầu gối, đến eo lưng, rồi che phủ hoàn toàn cơ thể gày gò nâu óng. Cô bơi chầm chậm ra chân thác, đôi cánh tay gầy khỏa đều nước. Nước đổ ầm ào từ trên đỉnh, dữ dội và cuồng dại. Nó làm da thịt cô rát buốt. My thường chỉ dám đứng cách chân thác một khoảng đủ để hứng những dòng nước mát văng ra từ lưng chừng. Đó là giờ khắc dễ chịu nhất trong ngày, khi cô chỉ có một mình, khi cô thoát khỏi đám váy trong áo ngoài và khăn đội đầu xùm xòe, khi cô được ngập mình trong nước. Tuy nhiên, có một lần, cô khẽ rùng mình vì nhận thấy một cảm giác dễ chịu đặc biệt do nước mang lại. Đó không hẳn là cảm giác dễ chịu và mát mẻ thường ngày. Mỗi lần cô rẽ nước để bơi đi chỗ khác, dòng suối liền tạo thành những cơn sóng nhẹ bao lấy cơ thể cô. Chúng chuyển động trên hai đùi, trên bụng, và trên bầu vú vừa chớm nhú. Trong khi đó, những tia nước hoa sen lại vờn vã trên lưng, trên vai, trên cổ và hai má cô mát lạnh. My thấy cánh tay mình nổi gai không phải vì lạnh. Cô quẫy nước tới lui dưới chân thác, vừa muốn đắm chìm vĩnh viễn trong cảm giác này, vừa muốn dứt nhanh khỏi nó. Nó làm cô dễ chịu, nhưng đồng thời cũng khiến cô khổ sở. Cuối cùng, cô bơi thẳng ra chân thác, đứng dưới dòng nước đang xối xả từ trên đỉnh. Nước ào ạt làm cô choáng ngợp, và đau nữa. Tuy thế, cơn đau rát trên da thịt do áp lực của nước mang lại khiến cô nhanh chóng quên đi cảm giác vừa rồi để có thể lên bờ mặc lại bộ quần áo tầng tầng lớp lớp và quay trở về nhà. Dần dà, cô trở nên gắn bó với con suối và dòng thác. Chúng quen thuộc với cô như thể cũng có linh hồn. Có một điều, cô không biết gọi tên cái cảm giác vừa hạnh phúc vừa khổ sở khi ở dưới dòng thác là gì. Đã năm mùa mây phủ trắng núi Phượng Hoàng, Xiong My vẫn băn khoăn vì điều bí ẩn trong con suối mà chỉ có mình cô biết.

Tiết trời ngột ngạt đẩy My ra khỏi căn phòng có ô cửa sổ bé tí. Cô đứng lặng giữa sân. Trăng rải những vẩy sáng lên bụi Pu Sa ngăn ngắt. Ba người chiếu phim ngủ lại trong căn phòng phía trên trái mà trước đây từng là chỗ của Xiong Hoa. Cả bản Mây chìm trong bóng tối. Rừng kêu rả rích những âm điệu lạ kỳ và đêm mang chút ánh tím ảo huyền viền trên dãy núi đá. Những hình ảnh kỳ diệu trên phim vẫn đọng nguyên trong tâm trí cô. Ước gì bộ phim kéo dài đến tận sáng. Ước gì… Ước gì…

- Xiong My, em muốn xem phim nữa không?

My giật thót mình. Bụi Pu Sa đọc được ý nghĩ của cô? Bụi Pu Sa biết nói à?

- Em vẫn tiếc bộ phim phải không?

Là Áo đen. Anh ta đứng cách My vài bước chân, cánh tay trần khoanh trước ngực.

- Anh chưa ngủ à?

- Chưa. Thế nào? Anh chiếu thêm một bộ phim nữa nhé?

My mở to mắt kinh ngạc.

- Phim gì? Bao giờ? Ở đâu?

- Một bộ phim nào đó mà em thích. Bây giờ. Và tất nhiên không phải ở sân nhà trưởng bản Vừng Vứa Sỉn rồi. – Áo đen cười khe khẽ. - Em có biết một bãi đất trống nào đó cách xa đây đủ để không đánh thức cả bản dậy không?

- Có.

- Thế ta đi luôn.

Họ đi bộ qua eo núi đến chỗ chiếc xe Jeep. Dân bản đã giúp những người chiếu phim khuân hết đồ lên xe để sáng sớm mai họ chỉ việc đi bộ sang bên kia núi. Áo đen nhảy tót lên ghế lái.

- Em chỉ đường nhé.

Chiếc xe len qua bóng đêm tối sẫm trên con đường rừng. Cành khô rào rạo dưới mặt đất và thảng hoặc một chiếc lá úa hay thứ quả rừng chín nẫu nào đó rụng xuống đầu họ. My chỉ biết một chỗ duy nhất, ấy là dòng suối của cô.

- Đến nơi rồi.

Trước mặt họ là một trảng đất phẳng phiu bao quanh con suối ăm ắp nước, và từ đỉnh thác, nước dồn tụ bảng lảng tựa mây mù.

- Chỗ này được đấy, chỉ phải mỗi tiếng thác ồn quá. Em giúp anh khuân máy phát điện xuống nào.

Áo đen nhanh nhẹn nối đường điện vào ampli và máy chiếu, sau đó căng màn chiếu ngay cạnh bờ suối.

- Anh đi chiếu phim… được bao lâu rồi?

- Đây là lần đầu tiên. - Áo đen trịnh trọng tuyên bố. – Anh và cậu kia không thuộc đội chiếu phim lưu động. Cậu bạn anh là cháu ruột chú Cường. Chú ấy mới là xịn. Nó xin ông chú cho đi theo để khám phá rừng núi, làng bản và rủ anh cùng đi. Thế là bọn anh thành chân loong toong. Mấy ông biên chế có người thế chân phấn khởi quá, đỡ phải xa nhà cả tháng, còn bọn anh thì phấn khởi vì được đi du lịch.

- Thế… anh có biết chiếu phim không? – My lo lắng.

- Biết chứ. Lúc tối anh xem chú Cường làm rồi. – Vừa dứt lời, Áo đen kêu lên thất thanh. – Đấu nhầm rồi.

Anh ta vội vàng giật giắc cắm khỏi ổ và đưa tay vuốt trán.

- May quá, không cháy.

Trống ngực My đập như lục lạc rung. Cô sợ nhất là những cỗ máy chiếu phim bị cháy. Cảm giác ấy không khác gì lúc cô đang ngụp lặn trong giấc mơ trên dòng suối thì bị ông Xiong Giang gọi dậy để chuẩn bị bữa sáng. Những hình ảnh tuyệt đẹp tắt ngúm nửa chừng và cô không chắc đêm hôm sau có gặp lại giấc mơ ấy không nữa.

- Nếu không đi chiếu phim thì anh làm nghề gì?

- Đi học. Còn đang học mà. Anh học ngành thiết kế đồ trang sức, thằng kia học kiến trúc. Thế còn em? Còn đi học không?

- Không. - Giọng My lẫn vào dòng thác đổ, và u u theo gió ngoài xa. – Không đi học lâu rồi.

- Xong rồi đấy. Chạy thử nhé. – Áo đen đứng thẳng lên, xoa hai tay hài lòng.

Trên màn hình lại hiện ra cảnh nữ anh hùng rải truyền đơn và đấu võ với tay mật thám Sở Pháp.

- Giờ thì em thích xem phim gì nào? – Áo đen chìa ra một tập đĩa phim.

- Em không biết nữa. Anh chọn đi.

- Không, những phim này anh cũng chưa hề xem. Mà tự mình quyết định cũng là một niềm vui. Phim gì nào? Người hùng thành Troy? Ông bà Smith? Benjamin Button? Huyền thoại mùa thu? Phỏng vấn ma cà rồng? Hay Tháp Babel?*

- Em không biết.

- Thế rút thăm nhé. - Áo đen đề nghị - Em rút đại một phim đi.

- Ừ.

My nhắm mắt rút một phim trong tập đĩa.

- Tháp Babel. – Áo đen kêu lên. – Phim này khó xem lắm. Em có muốn rút lại không.

- Không, cha bảo rằng cái chọn đầu tiên bao giờ cũng là cái tốt nhất.

Áo đen tra đĩa phim vào ổ, sau đó lại nhảy lên ghế lái của chiếc xe đang đậu ngay trước màn hình. Anh ra hiệu cho My ngồi sang ghế bên cạnh.

- Bắt đầu xem phim nào.

Áo đen bật âm thanh to hết cỡ, và bản nhạc phim với tiếng ghi ta trầm buồn dội vào những cánh rừng đen thẫm, hòa lẫn tiếng thác nước đang ào ào tung bọt. Trên màn hình dần hiện ra những cánh đồng cát trắng với nắng mặt trời cháy gắt.

- Cái gì thế?

- Sa mạc.

- Anh đến sa mạc bao giờ chưa?

- Rồi, ngày xưa ba anh đi công tác Ai Cập, có cho anh đi cùng.

Bộ phim có cảnh hai đứa trẻ cầm khẩu súng bắn nhầm phải một chiếc xe chở khách du lịch khiến một phụ nữ bị thương và người chồng cố gắng trong cơn tuyệt vọng để tìm người có thể cứu sống vợ đang mất máu giữa sa mạc đầy cát. Nhưng những người ông ta gặp cũng vô cảm như cát trên sa mạc. Các tài xế điềm nhiên chạy thẳng giống như những chiếc xe tải đã dũi thẳng vào người My. Khi ông ta bỏ máy điện thoại sau một cuộc gọi vô vọng, tiếng khóc lặng lẽ của người đàn ông khiến đôi môi Xiong My run lên.

- Đấy là phim, sao phải khóc. – Áo đen luống cuống. – Anh đổi phim khác nhé?

- Không. Cha bảo đã làm gì là phải làm đến cuối cùng.

Người đàn ông làm My nhớ tới cha. Ông cũng đã cố gắng một cách tuyệt vọng như thế khi đưa mẹ cô tới trạm xá. Ngày sinh thằng Leng cũng là ngày bà vĩnh viễn không trở về. Thầy cúng Vàng A Sỉnh cũng không thể làm gì hơn được. Ông ta nói.

- Con ma muốn vợ mày về hầu nó. Không ích gì đâu, Xiong Giang. Mày đốt mã cho nó đi thôi.

Cha cũng khóc giống hệt người đàn ông trên phim này, cùng một kiểu khóc như thế, khóc không thành tiếng, chỉ có khuôn mặt là díu lại để ép những giọt nước mắt khô khốc. Tuy nhiên, My không kịp hình dung nốt khuôn mặt trắng bệch của mẹ và cái thân hình đỏ hỏn nhỏ xíu của thằng Leng vì bộ phim đã chuyển sang cảnh khác. Một cô bé cũng trạc tuổi My, mắt cũng một mí như My, cũng sống cùng bố và không có mẹ giống My. Cô bé này không sống trên sa mạc mà ở giữa những tòa nhà cao tầng.

- Em chưa nhìn thấy nhà cao thế bao giờ? – My buột miệng.

- Em chưa lên thành phố bao giờ à?

- Chưa. Em chỉ mới đến thị trấn thôi. Tất cả những người ở bản Mây đều thế, trừ ông A Lý và anh Xiong Hoa.

- Xiong Hoa là ai?

- Là anh trai em?

- Anh ấy đâu rồi?

- Đi rồi. Lâu rồi… không thấy về.

Nhưng những hình ảnh về cô gái trong phim khiến My phát ốm lên. Cô ấy vừa câm vừa điếc và cởi hết quần áo trước một cảnh sát chưa gặp bao giờ. Cô ta khiến My ngượng nghịu. Chưa ai nhìn thấy My không mặc quần áo ngoài con suối và dòng thác này.

- Cô ấy cô đơn. – Áo đen giải thích. – Cô đơn nghĩa là luôn cảm thấy không có ai bên cạnh. Cô ấy ám ảnh và khao khát đến nỗi phải thực hiện những hành vi kia để giải tỏa bế tắc.

My không hiểu mấy về lời giải thích của Áo đen, nhưng cô cảm thấy ngột ngạt khi nhìn cô gái ấy. Cô đơn, ám ảnh, khao khát và bế tắc. Cô không hiểu nghĩa của những từ này, hoàn toàn không hiểu những từ này, nhưng cô hiểu cảm xúc của nhân vật trong phim. Có đôi lúc, dường như cô thấy mình bay lên khỏi chiếc xe Jeep, dính chặt vào màn hình và nhập vào cô gái kia làm một. Cô cũng không hiểu nội dung của bộ phim, nhưng cảm được nỗi đau của nhân vật như khi lặn xuống tận đáy suối nhặt những vỏ ốc bi nhỏ xíu.

- Tháp Babel ở đâu, em chưa nhìn thấy?

- Tháp Babel chỉ là một ý tưởng thôi, không có cụ thể trong phim.

- Nghĩa là gì?

- Theo truyền thuyết trong kinh thánh, thuở khai thiên lập địa, loài người muốn sống trên thiên đàng nên cùng nhau xây một ngọn tháp để bắc lên trời. Đó là tháp Babel. Khi tháp gần vươn đến cổng thiên đàng, Chúa Trời tức giận và khiến cho mỗi người nói một ngôn ngữ khác nhau. Sự bất đồng ngôn ngữ dẫn đến việc con người không hiểu nhau, mất đoàn kết. Tháp Babel từ đó bị bỏ dở, và loài người chia thành nhiều dân tộc. Bộ phim này cũng vậy, các nhân vật sống ở những lục địa khác nhau, ngôn ngữ khác nhau, văn hóa khác nhau, tôn giáo khác nhau, vì thế mà nảy sinh mất mát và bi kịch. Tuy nhiên, điện ảnh thì có ngôn ngữ riêng của nó mà không cần phải phiên dịch. Đấy là ý đồ của ông đạo diễn này.

Bất chợt, Áo đen đặt tay lên cổ áo My. My khẽ rùng mình như lúc những tia nước chờn vờn trên vai, trên cổ cô.

- Đẹp quá. – Áo đen thốt lên. – Cho anh xem một chút.

My vội tháo chiếc vòng bạc trên cổ đưa cho người chiếu phim.

- Hoa văn tinh xảo, họa tiết tinh tế. Em có cái này ở đâu ra vậy?

- Của mẹ em để lại.

- Anh chẳng bao giờ thiết kế được một món đồ trang sức nào như thế này. – Áo đen vừa ngắm chiếc vòng vừa trầm trồ khâm phục. - Chắc đây là thứ của gia bảo.

Anh ta trả lại cho My chiếc vòng và nhìn thẳng về phía trước. Trên màn hình đang hiện ra cảnh những tòa nhà cao tầng ở Tokyo và cô gái Chieko thất vọng trong thân thể không một mảnh vải. Nhạc phim và những đoạn thoại đột ngột tắt ngấm, chỉ còn tiếng thác ào ào xiết. Đêm trăng giữa tháng. Trăng láng bạc từ đỉnh thác xuống con suối trải đầy đá cuội. Trăng dệt những sợi lóng lánh lên tán cây trai, cây táu và dát đầy vân sáng trên những bụi Pu Sa biếc tím. Màn hình lại chuyển sang cảnh sa mạc chói vàng rực rỡ.

- Ôi, lạy Chúa. Anh chưa nhìn thấy cảnh này bao giờ. – Áo đen thì thầm.

- Cảnh gì?

- Ý anh là… anh chưa xem phim trong khung cảnh này bao giờ. Cảnh phim… cảnh thật… Ôi… ôi, lạy Chúa. – Khuôn mặt Áo đen lộ rõ vẻ kinh ngạc.

- Thế chỗ anh xem phim giống thế nào?

- Một cái rạp trong trung tâm thương mại lớn. Trong một rạp to có nhiều rạp con. Người ta tắt hết đèn, vừa uống Coca Cola, ăn bắp rang bơ vừa xem phim.

- Không phải xem ngoài trời thế này à?

- Không. Thác này tên là gì thế?

- Thác Ánh trăng.

Thác Ánh trăng đang rải một vầng nhũ bạc khổng lồ xuống lòng suối. Con suối này có lẽ rất dài, và nó sẽ lấp lánh mãi như thế cho đến tận hạ nguồn.

- Anh sẽ không bao giờ quên được buổi xem phim này. – Áo đen vẫn nhìn thôi miên vào dòng thác. - Mà em có thích bộ phim không?

- Thích.

- Em thích nhân vật nào nhất?

- Thích cô gái…

- Chieko?

- Ừ.

- Còn ông chồng kia?

- Không. Ông ấy cứ khóc mãi như thế… - My tìm một từ thích hợp để diễn tả.

- Vậy mà bạn gái anh lại rất thích. – Áo đen nhún vai.

- Bạn gái anh à?

- Ừ. Tất cả chỗ phim này là của cô ấy. Trước hôm anh đi, cô ấy cho mượn, nói rằng phải giữ gìn thần tượng của cô ấy cho cẩn thận. – Áo đen nhăn mặt một cách rất buồn cười. – Cô ấy ngưỡng mộ anh chàng Brad Pitt, không bỏ sót bất cứ phim nào của Brad, mà lũ phim này đều có gã Brad ngồi lù lù trong ấy.

- Bạn gái anh… có đẹp không?

- Đẹp chứ.

Áo đen rút ví và cho My xem tấm ảnh nhỏ xíu chụp một cô gái tóc nâu như hạt dẻ rừng, mặc váy trắng muốt như lông công và nụ cười thì tươi tắn như thác Ánh trăng trong nắng sớm.

- Cô ấy xinh hơn nữ diễn viên trong Dòng máu anh hùng. – My nhận xét.

- Em cũng xinh mà. – Áo đen nháy mắt với khuôn mặt trái xoan có sống mũi xinh xắn của My.

My ngọ nguậy trên ghế xe, ánh mắt cố dán cố định về phía trước. Áo đen đã cất trở lại tấm hình vào trong ví và tiếp tục nhìn lên màn ảnh. Bộ phim đã gần kết thúc. Người chồng vừa xuống sân bay, đang ôm chầm lấy bà vú già.

- Em có hiểu gì không?

My lúc lắc đầu, nửa muốn gật nửa muốn lắc. Cô không hiểu hai vợ chồng gặp nạn trên sa mạc Maroc, cô bé Chieko và đám cưới ở Mexico thì có liên quan gì đến nhau.

- Tất cả được nối kết bằng khẩu súng. Khẩu súng của một người Nhật đến tay ông bố da đen, rồi hai đứa trẻ vô tình dùng khẩu súng bắn bừa. Những con người có số phận khác nhau trên ba lục địa vô tình liên kết với nhau bằng một vật chết người. Cũng giống như khi em đang xem Tháp Babel trên đỉnh thác Ánh trăng này, thì ở một nơi nào đó trên Trái đất, có thể có một người đang xem Tháp Babel trên chiếc ghế salon trong phòng khách, và một người khác nữa, đang xem Tháp Babel trong một rạp chiếu phim nào đó.

- Anh Xiong Hoa có xem Tháp Babel không nhỉ?

- Có thể lắm chứ. Biết đâu bây giờ anh ấy đang ngồi trong một quán cà phê nào đó. Và cái màn hình treo trong quán lại tình cờ phát Tháp Babel. Anh ấy cũng đang xem Tháp Babel, cùng lúc với em.

My nhắm mắt lại, những sa mạc cát chói vàng biến mất, dòng thác dát bạc biến mất. Cô chỉ còn nhìn thấy khẩu súng của Xiong Hoa. Xiong Hoa cũng có một khẩu súng. Cô nhìn thấy nó lúc anh cô đi sang nhà hàng xóm. Nó được gói kỹ trong một tấm vải chàm và để dưới đáy túi du lịch. Một lần, My nghe loáng thoáng trong cuộc nói chuyện của cha và anh có nhắc đến tên Tráng A Nhà. Chỉ vài phút sau, My thấy Xiong Hoa lặng lẽ vào phòng rồi quay trở ra, đầu đội mũ, gói vải chàm gồ lên sau lưng quần.

- Mày đi đâu thế, Hoa?

Xiong Hoa không trả lời, theo thói quen của anh, đã bước ra cửa là im lìm như đá núi. Vài tiếng sau, Xiong Hoa trở về nhà, vứt lên mặt sàn một xấp tiền, nhiều hơn một gùi vải.

- Tiền của cha.

- Ở đâu? Mày đã làm gì? – Ông Xiong Giang tựa vào vách, bàn tay nhăn nheo túm chặt lấy bậu cửa.

Xiong Hoa cười gằn. Ánh mắt lóe lên những niềm vui khó tả. Từ lúc đó, My hiểu rằng Xiong Hoa không còn giống như người anh trước đây của cô nữa. “Phố” là một nơi không tốt. “Phố” làm cho những người như A Lý bị cả bản ghét bỏ, cho dù ai cũng cần ông ta. “Phố” làm cho Xiong Hoa chỉ còn phần xác, phần hồn của anh đã theo những đồ đệ Vàng A Sỉnh xuống biển ma mất rồi.

- Biết đâu có lúc nào đó anh tình cờ gặp Xiong Hoa trên đường. – Áo đen nhìn vào đôi mắt láy đen của cô gái ngồi bên cạnh. – Cho dù anh, em và Xiong Hoa đều ở rất xa nhau nhưng sẽ được nối kết bằng một sợi dây nào đó, Tháp Babel chẳng hạn.

Nước lấp lánh trên hai gò má Xiong My.

- Em nhớ anh Xiong Hoa lắm phải không?

- Ừ. – My đáp khẽ, nhẹ tựa gió thoảng qua lòng suối.

Bất chợt có tiếng nổ oàng giữa không gian tĩnh lặng khiến họ giật bắn mình. Nhìn lên màn hình, những cảnh quay cuối cùng cũng đã hết, chỉ còn nổi lên dòng chữ giới thiệu tên diễn viên và bản nhạc phim trầm buồn. Không phải tiếng súng trong phim. Tiếng súng phát ra từ dòng thác? Từ những bụi Pu Sa? Không, từ giữa cánh rừng. Có ba bóng đen đứng chắn ngang đầu chiếc xe Jeep, những chỏm đầu của họ cắt đường ánh sáng từ máy chiếu khiến màn hình in rõ ba khối tròn đen sẫm. Hai tên mặc áo chàm lôi Áo đen ra khỏi xe và đánh túi bụi trong khi gã còn lại đứng nhìn, khẩu súng tung lên hạ xuống như một thứ đồ chơi. My nhào vào cái đám nhốn nháo bụi mù đó nhưng bị tên thứ ba cản lại. Cô vừa gào khóc vừa líu ríu một tràng tiếng địa phương. Hai gã kia dừng lại rồi kéo lê Áo đen ra bờ suối, nhúng nửa thân dưới của anh xuống nước. Áo đen cười méo mó trên đôi môi sưng tếu.

- Không sao, Xiong My. Họ hiểu lầm thôi. Tháp Babel làm cho chúng ta không hiểu tiếng nói của nhau. Em hãy giải thích cho họ hiểu rằng anh là người chiếu phim. Anh mang phim đến cho dân bản.

- Xiong My là của chúng tao. – Gã thứ ba nói rành rọt bằng giọng lơ lớ giống như Xiong My. – Thằng thành phố, hãy cút ra khỏi đây, nếu không muốn ăn ngon một viên đạn này.

Nói đoạn, gã hất hàm ra hiệu và ba bóng đen biến mất vào bóng tối u tịch của rừng già. Xiong My khóc nức nở. Cô kéo Áo đen lên khỏi lòng suối và vội vàng cởi tấm choàng ngoài để khoác lên người chiếu phim đang run cầm cập.

- Em quen chúng à? – Áo đen xoa vết máu đọng hai bên má.

- Họ không phải người bản Mây. – My khẽ khàng. Cô vừa sợ hãi vừa xấu hổ. – Bên bản Cát sang.

- Ừ thôi, không sao, anh cũng không đau lắm đâu.

My choàng tỉnh giấc khi nắng sớm vừa ùa qua khe cửa.

- Cha… cha… những người chiếu phim đâu rồi.

- Vừa đi rồi, cách đây vài phút. – Ông Xiong Giang quẩy gầu nước bước qua bụi Pu Sa. Ông và những người bản Mây lại tiếp tục công việc thường ngày để rồi bộ phim tối qua chỉ còn xuất hiện trong những câu chuyện kể.

- Sao cha không gọi con?

- Gọi làm gì? – Ông Xiong Giang ngạc nhiên. – Hôm qua con đã phải vất vả phục vụ buổi chiếu phim. Cha để cho con ngủ.

My vội vã vấn tóc và băng qua cửa. Một sợi rễ Pu Sa vướng vào chân cô đau điếng. Cô hy vọng những người chiếu phim không thể lái xe nhanh được qua địa hình đồi núi này. Đêm qua, khi Áo đen lái chiếc xe Jeep đưa cô về bản thì bóng trăng vẫn la đà trên đầu núi, nhưng lũ gà rừng đã gáy đến canh hai. My lấy lá thuốc đắp lên các vết sưng cho Áo đen rồi trở về phòng mình, ngủ lịm đi trong những giấc mơ bồng bềnh và mệt nhọc. Có lẽ vì thế mà cô ngủ quên. Cô luôn luôn ngủ quên trong những thời khắc quan trọng nhất. My vừa đi vừa chạy, cô vượt qua eo núi, chân dẫm trên những mỏm đá sắc như dao cứa, đạp rào rạo trên những cành lá khô và sục vào những đám đất rừng khô nẻ. Cô đã ra đến đường cái, hơi thở hầu như trút hết ra ngoài lồng ngực.

Con đường vắng lặng, không cả bóng xe tải. Những người chiếu phim đã đi hướng nào? Con đường trước mặt cô, phía trái sẽ dẫn vào thị trấn, và bên phải, khuất sau vách núi đá, sẽ dẫn về PHỐ, nơi anh Xiong Hoa đã đi, nơi cô chưa bao giờ đến, nơi có những tòa nhà cao tầng giống trong Tháp Babel, nơi có những rạp chiếu phim không ở trên đỉnh thác. Những người chiếu phim cũng giống như anh Xiong Hoa, đã rời khỏi bản Mây là không muốn quay trở lại. Cô thậm chí còn chưa biết tên Áo đen và Áo trắng. Có thể, họ sẽ vĩnh viễn không quay lại đây nữa. Chuyến đi này chỉ là một cuộc du lịch, Áo đen bảo thế. Lần thứ ba, cô thấy nhói bên ngực trái. Biết đâu, có một lúc nào đó anh ấy sẽ tình cờ gặp Xiong Hoa trên đường, và sẽ dẫn Xiong Hoa trở về với cô. Cô sẽ được gặp lại cả hai người và cùng xem một bộ phim trên đỉnh thác. Có thể là một bộ phim khác, ít buồn hơn, không phải Tháp Babel nữa.

Bất thần, một chiếc xe tải lùi lũi ngoắt qua eo núi rồi sầm sập lao thẳng vào My. Cô hoảng hồn nhảy phắt sang vệ đường. Trống ngực My đập thình thịch. Cô ngạc nhiên khi nhận ra rằng: Lần đầu tiên, cô thấy ghét những chiếc xe tải.

Chú thích:

* Tất cả những phim này đều do nam diễn viên Brad Pitt thủ vai chính.