Mọi người đứng dậy. Người thư ký vừa nói vừa nghiêng người đưa tay dẫn lối cho quan tòa đi lên chỗ ngồi cao nhất trong phòng xử. Ông quan tòa lắc khẽ cái đầu làm rung mái tóc bạc như cước trước khi thong thả ngồi xuống. Nữ Hoàng vạn tuế. Người thông dịch vểnh cổ thì thào lập lại câu nói của cô thư ký tòa. Anh ngồi xuống được rồi. Người thông dịch lại thì thầm vào tai can phạm. Người đàn ông ngước nhìn tấm hình Nữ Hoàng treo trên tường phía sau lưng quan tòa, loay hoay ngồi xuống. Nữ Hoàng vạn tuế. Anh chàng này dịch cũng hay. Người đàn ông thầm nghĩ.

Ông nhìn quanh. Vệt hoen trên khung kính vướng tầm mắt. Mọi người ngồi thoải mái trên những băng ghế dài, chỉ mình ông thu mình trong cái lồng hẹp có khung kính và có cánh cửa khép lại phía ngoài. Ông luật sư nghiêng đầu nói gì đó với người thông dịch. Người cảnh sát đứng dậy mở cánh cửa khung kính. Người thông dịch luồn vào ngồi cạnh người đàn ông. Vậy là tôi không còn lẻ loi. Người đàn ông nói nhỏ với người thông dịch, nụ cười như đóa hoa héo rạn vỡ trên môi.

Người thông dịch vừa ngồi xuống đã lại loay hoay đứng dậy. Tôi phải lên tuyên thệ. Người thông dịch nói nhỏ với can phạm. Tôi có phải lên không. Không. Anh ngồi yên đó đi.

Họ Vương. Người thông dịch có cái tên giống Tầu quá. Hèn gì hai đuôi mắt anh ta xếch ngược lên như dấu huyền, dấu sắc nguyệch ngoạc trong trang giấy viết tay của đứa học trò. Anh ta xưng tên, họ. Đánh vần cái tên vỏn vẹn hai chữ. Có bà con gì với Vương Thuý Kiều không đây. Giờ này có bà hàng xóm, thế nào bà ấy cũng phang cho một câu trích trong chuyện Kiều.

Anh nói tiếng Anh hay thật. Người đàn ông nghiêng đầu nói nhỏ cho anh thông dịch nghe nhưng anh ta nghiêm trang làm công việc. Ngôn ngữ rào rào chảy ra từ cái miệng lưa thưa những sợi râu cằm. Một ông áo đen đang thao thao bài diễn văn. Can phạm không hiểu ông ta nói gì nhưng chữ nghĩa gẫy gọn, âm thanh lên xuống bổng trầm làm ông ngẩn người ra lắng nghe. Nếu không có người thông dịch, hẳn ông tưởng mình đi lạc vào xứ sở ảo tưởng nào đó của đám thầy pháp đầy quyền năng, nặng phép phù.

Xin đừng tìm cách thuyết phục chúng tôi rằng đây chỉ là một vụ ăn cắp vặt. Những món đồ mà bị can bị bắt quả tang lấy trong tiệm ra không phải chỉ là một cục kẹo cao su làm thơm hơi thở, cũng không phải một bóng hai vôn rưỡi thay vào chỗ bóng đèn bị đứt trên cây Giáng Sinh; cũng không phải một cái bút chì giúp ghi những nốt lặt vặt trong cuốn sổ tay. Những món đồ mà bị can bị bắt gặp lấy trộm từ gian hàng quần áo phụ nữ có một ý nghĩa hoàn toàn khác. Những món đồ mớ hé cho chúng ta thấy phía sau những toan tính, phía sau những sắp xếp, những liều lĩnh… là cả một cõi bí mật, đen tối của tâm lý lệch lạc. Thứ tâm lý của những kẻ sẵn sàng nhúng tay vào những hành vi tội lỗi mà xã hội con người – trong cách suy nghĩ đơn giản của nó – khó có thể hình dung ra được.

Người đàn ông khoác chiếc áo đen, trông như vị giáo sĩ đạo Thiên Chúa. Hai con mắt sâu ẩn sau cặp mắt kính. Lời nói như những miếng mảnh sành sắc cạnh.

Nếu những điều tôi trình bày chưa đủ tính thuyết phục, thì tôi xin phép được trưng ra những tang chứng mà nếu chúng ta nhìn xuyên qua được những tang chứng ấy, để xoáy vào cõi u ám của đầu óc con người, chúng ta sẽ thấy ý nghĩa cũng như mức nguy hại của những kẻ có hành vi nằm trong bảng phân loại những hành vi lệch lạc có tính cách phạm pháp hiển nhiên ấy.

Người đàn ông ngưng nói, cúi xuống, mở ra một cái bao thư lớn mầu vàng.

Mọi người chăm chú nhìn những ngón tay xương, dài như chiếc đũa từ tốn moi từ trong bao thư ra vật gì đó mầu hồng lợt.

Trong một động tác quyết liệt, ông ta rút cái vật mầu hồng ra khỏi bao thư.

Tiếng xầm xì dấy lên. Những con mắt dán vào chiếc áo ngực phụ nữ đong đưa đầu hai ngón tay người đàn ông.

Thưa quý tòa, như chúng tôi đã trình bày; đây không phải chỉ là một vụ ăn cắp vặt. Phụ nữ trong lúc thiếu suy xét có thể lấy mảnh trang phục này để diện với bạn bè. Điều đó hiểu được. Nhưng người đàn ông này. Ngón tay trỏ bàn tay còn lại của ông ta chỉ vào can phạm ngồi trong khung kính, bên cạnh người thông dịch, giữa hai người cảnh sát. Cử động của ông ta làm chiếc su-chiêng đong đưa như cánh bướm chờn vờn sắp đậu xuống một cành hoa. Người đàn ông thong thả đặt tang vật thứ nhất xuống mặt bàn.

Không phải chỉ có thế. Những ngón tay lại chuồi vào bao thư. Một vật mầu đen lấp ló bên khung giấy. Người đàn ông này thì không phải vậy. Thưa quý tòa, một hành vi có toan tính, những tang vật đầy ý nghĩa trong bối cảnh này khiến chúng ta không thể nào quyết đoán rằng bị can chỉ lấy vì thích lấy, như đứa trẻ lấy cục kẹo cao su, hay chiếc bóng đèn hai vôn rưỡi cho thỏa cái tinh nghịch trẻ con.

Những ngón tay kéo ra chiếc áo ngực bằng ren đen.

Miệng người đàn ông không ngừng nói trong khi những ngón tay vung vẩy chiếc áo ngực ren đen khiến mảnh y trang đong đưa như con chim mắc lưới, cố vùng vẫy tìm đường thoát thân.

Những tiếng xầm xì lại dấy lên. Ai đó ho khúc khắc ở cuối phòng. Không khí phòng xử lắng xuống, đặc keo.

Tưởng vậy đã là xong, nhưng không, thưa quý tòa. Bị can còn xé bọc lấy thêm hai thứ nữa. Người đàn ông đặt nhẹ chiếc áo nâng ngực ren đen xuống bàn, thong thả chuồi những ngón tay vào lòng bao thư. Chỉ có những đầu óc lệch lạc mới xé bọc đồ lót phụ nữ, thứ trang phục mà các tiệm không cho người mua thử trước khi mua, và không cho đổi nếu không vừa ý lúc mua về – rồi lấy món đồ ra, nhét vào túi áo ngực của mình, rồi ra về như không có chuyện gì xảy ra.

Những ngón tay moi ra hai chiếc quần lót ren mầu đen. Những mảnh quần mỏng tanh, nhắm chừng có trải rộng ra cũng không lớn hơn lòng bàn tay đứa trẻ. Những chiếc quần lót vung vẩy trong cái không gian trầm mặc của phiên tòa.

Thưa quý tòa. Khi cảnh sát xét trong người bị can, họ đã tìm được những mảnh báo cắt đầy hình quần áo lót phụ nữ. Những chiếc quần lót lại đong đưa theo nhịp câu nói.

Không muốn làm mất thì giờ của quý tòa, chúng tôi chỉ muốn nhấn mạnh mức nguy hại của hành vi phạm pháp này, bởi đây không đơn giản là chuyện ăn cắp vặt. Chúng ta ai đã quên được em bé Cecilia mất tích ở Toronto suốt năm tháng trời. Người ta tìm được xác em bé hai ngày trước sinh nhật thứ mười. Người đàn ông ngưng nói, như để hình ảnh em bé gái người Hoa bị bắt cóc và giết chết thấm vào đầu những người có mặt trong phòng xử, rồi tiếp tục với những lời lẽ rành mạch mà người thông dịch lập lại quýnh quáng như kẻ chạy đua. Nếu chỉ ăn cắp vặt thì tại sao trước khi lấy những chiếc áo ngực này, bị can lại tỉ mỉ tháo hộp đồ lót ra. Tay mân mê từ cái chóp áo ngực đến đường viền. Rồi úp lòng bàn tay lên chóp áo ngực. Hẳn nhiên bị can mê man đo đạc hình bóng nào đó trong trí. Hình bóng của một nạn nhân tương lai nào đó.

Thưa quý tòa, để vắn tắt chúng tôi xin trình bày đề nghị của mình rằng đây không phải một vụ ăn cắp vặt và bị can chỉ có thể được tự do tạm khi nào chúng tôi tin chắc rằng việc lấy những đồ lót phụ nữ này đơn thuần là một vụ ăn cắp vặt mà không có bất kỳ ý nghĩa nào khác. Chúng ta có trách nhiệm với sự an ninh của xã hội. Chúng ta không có quyền lầm lẫn làm tổn thương đến những công dân tôn trọng luật pháp trong xã hội.

Khi ông áo đen kia ngồi xuống, ông luật sư (chắc chắn đấy là ông luật sư) thong thả đứng dậy. Những ngón tay học trò đưa lên sửa vạt áo choàng. Chiếc nhẫn vàng ở ngón tay thứ tư ánh lên dưới ánh đèn. Thưa quý tòa. Mỗi sự kiện có ý nghĩa riêng của nó. Sự kiện chúng ta hôm nay bàn tới là việc thân chủ tôi vào tiệm, chọn một món đồ, lơ đãng trong việc trả tiền. Sự kiện đơn giản là thế này: lúc đi qua quầy tính tiền, ông ta – có thể vì sơ suất – mà quên trả tiền món đồ. Chỉ có vậy thôi. Để công bằng, chúng ta không thể dán thêm nhãn hiệu lên những sự kiện đơn giản. Tại sao lại phải căng trí tưởng tượng của chúng ta ra mà vẽ ra những chuyện không có thật. Giả dụ – cũng những món đồ ấy – thân chủ tôi không quên trả tiền lúc ra khỏi tiệm, có ai gán cho ông ta nhãn hiệu tư tưởng lệch lạc hay tâm lý bất an không. Nếu quy chụp như vậy thì bẩy mươi lăm phần trăm đàn ông là lệch lạc tâm lý hết. Và để cho an toàn, đàn ông không bao giờ nên mua đồ lót cho bạn gái hay cho vợ.

Tóm lại, hành vi của thân chủ tôi đơn giản và có thể lý giải bằng một nhãn hiệu nếu cần: đó là ăn trộm món đồ dưới năm ngàn đồng. Chỉ vậy thôi. Và tội ấy không khiến thân chủ tôi trở thành mối đe dọa cho xã hội. Ông ta cần được trả tự do, chờ ngày ra tòa chính thức. Chỉ có vậy thôi, thưa quý tòa.

Can phạm gật gù. Ông luật sư nói nghe được quá. Chuyện nhỏ, có gì đâu mà bàn cãi mất thì giờ. Có bé xé ra to. Ai hay nói câu ấy nhỉ.

Chờ luật sư ngồi xuống xong, quan tòa ngẫm nghĩ rồi ung dung phán quyết. Can phạm hồi hộp nghiêng đầu qua phía người thông dịch đợi câu trả lời. Quan tòa sẽ có quyết định sau khi nghỉ hai mươi phút giải lao. Người thông dịch nói nhỏ. Anh đứng dậy đi.

Bóng quan tòa vừa mất hút sau khung cửa, ông luật sư ghé tai ông thì thào. Người thông dịch cũng chụm đầu vào lắng nghe để dịch qua tiếng Việt. Nguy hiểm lắm đây. Tội này có thể phiền phức lắm. Luật sư bảo vậy. Liên hệ đến tình dục và có thể liên hệ đến trẻ con. Trầm trọng lắm.

Sao lại liên hệ đến trẻ con. Ông hỏi mà lòng bấn lên vì sợ.

Ông luật sư bảo vì mấy cái áo ngực mấy cái quần lót ấy vừa cỡ trẻ con.

Rõ là lẩn thẩn. Ông nghĩ. Ai rỗi hơi đi ăn trộm mấy thứ quần áo lót trẻ con làm gì.

Thêm cái chi tiết đo đạc mân mê mấy thứ ấy trong tiệm làm cho sự việc thêm trầm trọng. Người thông dịch nói. Tội lệch lạc tình dục. Trầm trọng lắm.

Tôi run bắn lên. Tôi sợ mình sắp ngã lăn ra trước mặt mọi người mà nẩy lên bần bật những cơ bắp bệnh hoạn. Sáng nay tôi đã uống thuốc rồi. Chắc không đến nỗi nào. Một ý nghĩ luồn lách trong đầu. Thân hình người ấy bé tí, mặc cỡ nhỏ mới vừa. Nhưng chắc tôi sẽ không nói cho ai biết điều ấy đâu. Không biết có phải tôi “lệch lạc” như cái ông mắt kính nói không nhưng lúc ông ta vung vẩy cái su-chiêng ren đen, tôi cứ nghĩ tới hai vun ngực tròn của một người con gái.

Ban nãy tôi thấy anh hay gật đầu lúc nghe tôi trình bày, như vậy là anh hiểu rõ những gì anh thông dịch nói lại phải không. Tôi gật đầu. Ở nước ông có nhiều thổ ngữ không. Tôi chưa kịp trả lời, ông luật sư đã hỏi tiếp. Ông có hiểu điều ông làm là phạm pháp không. Ăn trộm thì hẳn nhiên là phạm pháp rồi nhưng ăn trộm cũng có năm bẩy đường ăn trộm. Tôi nghĩ ngợi vẩn vơ. Người thông dịch lại nhắc lại câu hỏi của luật sư. Tôi nhìn quanh phòng xử. Mọi thứ đều lạ lẫm. Tôi không thuộc về chốn này.

“Anh trả lời đi chứ.”

Tôi cười. Ông luật sư lắc đầu. Không hiểu sao lúc này mà tôi còn cười được. Ông luật sư trở về chỗ ngồi. Tôi nhìn những ly nước bằng nhựa của luật sư và cái ông áo đen đeo kính. Người nhân viên cũng khoác áo đen đem bình nước đổ vào chiếc ly thủy tinh của quan tòa.

Tôi chỉ cái ông đeo kính nói nhiều, hỏi người thông dịch, “Cái ông đó là ai vậy?”

“Công tố viện.”

“Ông buộc tội phải không?”

“Đúng.”

“Ông ấy nói nhiều quá!”

Người thông dịch lặng thinh.

Tôi lại nhìn quanh. Giờ này có thể tự do ngoái cổ lại đằng sau.

Bỗng dưng người tôi bật lên như bị điện giật. Ai thế kia. Ngẩng đầu lên giùm tôi coi. Tôi nghểnh cổ ngó lại phía sau vì trong đám người ngồi dưới kia có một người đàn bà. Cái dáng người ấy đang cúi đầu loay hoay vật gì đó trước mặt. Như thể đang gài cái khóa của chiếc túi đeo vai.

Cái đầu ngước lên. À. Không phải người quen. Người đàn bà này dáng cũng nhỏ, nhưng không mảnh mai bằng người quen của tôi. Nhưng người ta có biết tôi bị giam cầm thế này đâu mà lại.

Tôi quay lại với anh chàng thông dịch, “Mấy người giam chung với tôi hay nói bêu-ao là cái gì vậy?”

Người thông dịch nghiêng đầu, nhăn mặt, khổ sở đoán xem tôi nói chữ gì. Sau cùng anh ta à lên khoan khoái. “Biết rồi bail out. Tiếng Anh đó. Nghĩa là lãnh ra, là tại ngoại hầu tra.”

Ông luật sư rời bàn, bước về phía khung kính. Người thông dịch lại chăm chỉ công việc.

“Lúc nãy cứ thấy anh ngoái cổ lại phía sau nhiều lần, luật sư hỏi anh tìm ai vậy.”

Tôi cúi đầu ngập ngừng. “Có tìm ai đâu.” Rồi tôi ngẩng đầu lên, văn vẻ, “Có ai đâu mà tìm!”

Đúng vậy. Tôi chả có ai để nhớ hết. Tôi chả có ai để nghĩ tới hết.

À, cũng có một người chứ.

“Ông hãy suy nghĩ kỹ mà nói cho đúng sự thật.” Ông luật sư nhắc nhở. “Ông không nói thật làm sao tôi biết đường mà bênh vực.”

Tôi suy nghĩ. Có điều những điều tôi cứ nghĩ quẩn nghĩ quanh. Không đâu vào đâu hết. Trí nhớ mòn. Như con đường sần sượng dẫn vào trại tị nạn. Chung quanh tua tủa những cỏ gai.

Mọi người đứng dậy. Giọng người thư ký tòa sang sảng. Tất cả lục tục đứng dậy.

Quan tòa sẽ quyết định tạm tha hay không. Anh thông dịch nói nhỏ vào tai tôi. Anh ta gọi là tại ngoại hầu tra. Anh ta còn phiên âm bốn chữ ấy sang tiếng Tầu nghe cũng hay; giống như phim bộ Hồng Kông. Tha tạm hay tha thật tôi cũng không để ý nữa. Nhưng tôi sẽ không kể ra đâu. Tòa muốn phạt sao thì phạt. Chuyện ấy phải giữ kín. Thiên hạ lắm điều nhiều chuyện. Chúng nó mà biết chúng nó cười cho thối đầu, chúng nó chửi cho mục mả ông bà ông vải.

Luật sư tôi đang khiếu nại gì đó. Anh thông dịch vẫn thao thao đổ câu đổ chữ vào tai tôi nhưng tôi không để ý nghe nữa. Tòa án luộm thuộm những thủ tục. Cãi qua cãi lại. Bao nhiêu thứ nhiêu khê. Rõ chán. Vô phúc đáo tụng đình. Ừ cái bà Nhiêu mà biết chuyện, thế nào cũng chép cái miệng, gật gù cái đầu rồi phát ngôn như thế.