Bây giờ là khoảng một giờ sáng, con đường Đặng Văn Ngữ chia đôi hai quận Phú Nhuận và Tân Bình dường như cũng đang chìm trong giấc ngủ say nồng. Nó nằm ngửa bụng đầy những ổ gà ngước mặt nhìn lên bầu trời cao lồng lộng chi chít những vì sao một cách thanh thản, yên bình sau một ngày vất vả đưa đón xe cộ đi về. Và dĩ nhiên vào giờ đó thì cũng chả ai còn thức làm gì. Mọi nhà đã đóng cửa im ỉm và người ta đã lên giường từ lâu rồi. Mọi người đều ngủ cả? Không, không hẳn là như vậy. Vào giờ đó vẫn còn có một số người đang thức và đang chuẩn bị công việc thường đêm của họ trong một cái lò mổ heo, bò, trâu khá lớn nằm sát bên đường Đặng Văn Ngữ và thuộc về phường 14 của quận Phú Nhuận. Những người công nhân đó, nam có, nữ có đang tất bật với đồ nghề của mình để xẻ thịt những con vật mà chỉ vài tiếng sau đó là thịt của chúng sẽ được nằm trên các sạp ở các chợ để bán cho người tiêu dùng. Mấy chị thì đang đun nước – những chảo nước to tổ bố - và thỉnh thoảng lại thẩy vào cái bếp lò đang ngoác cái miệng rộng hoác đỏ rực những thanh gỗ lớn để cho ngọn lửa bốc cao hơn. Củi cháy đùng đùng, lò hừng hực nóng và chảo nước sôi ùng ục. Còn các anh thì ở trần trùng trục, phô bày cái lưng nhuễ nhoại mồ hôi, những bắp thịt cuồn cuộn hệt như những lực sĩ đang lăng xăng với những con dao bén ngót, những thau chậu và dây thừng... để lát nữa đây là bắt tay vào việc. Trong khi ấy, ở phía sau lò mổ, trong một cái chuồng khá lớn, mấy con vật đang gào rống ầm ĩ, dường như chúng biết cái giờ tận số của chúng đã điểm vậy. Tiếng động, sự huyên náo đó đã quá quen thuộc với những người láng giềng nên họ vẫn ngủ tỉnh bơ, chẳng mấy ai ló mặt ra cửa càu nhàu lấy một câu.

Cách đó không xa là một cái ca bin điện lớn, một đám trẻ con khoảng mười hai mười ba đang nằm ngồi la liệt trước hiên ca bin ngáp dài ngáp ngắn. Ca bin điện nầy là mái che của chúng – những đứa trẻ nghèo, thất học và vài đứa bỏ nhà đi bụi đời. Trong cái đám trẻ đen nhẻm, dơ dáy có một thằng cao lớn hơn cả, nom có vẻ như là đàn anh đang nằm sải tay, vắt chân chữ ngũ phì phèo một điếu thuốc thơm. Nó lặng lẽ rít thuốc mặc cho mấy đứa khác đang cãi nhau ỏm tỏm về việc cá độ trận bóng World Cup giữa đội Brazil và Nga. Đột nhiên nó ném mẩu thuốc thừa đi và ngồi bật dậy, quát:- Đù mẹ! Im mẹ cái miệng của tụi bây lại đi! Chuẩn bị mần ăn đi không thì đói cả lũ. Cá với chẳng cá! Đám trẻ im bặt, len lén ngó thằng “đàn anh” với vẻ nể sợ. Không sợ làm sao được bởi nó là Cường Lì, một tay bụi đời có nhiều “thành tích” bất hảo và được công an phường 14 ghi sổ đen. Nó là vị tướng, chỉ huy đám con nít hùng cứ ở cái lò heo nầy từ lâu. “Nhà” của nó là hành lang của trường Phạm Ngọc Thạch – một ngôi trường cũng nằm cạnh đường Đặng Văn Ngữ, gần Cầu Sạn.

Cường Lì không có cha mẹ. Nó là con nuôi của một lão ăn mày hay nói đúng hơn là lão lượm nó ở một nghĩa địa – nhà của lão – vào một buổi chiều vắng vẻ. Có lẽ nó là một đứa trẻ hoang mà người sinh ra nó không muốn mang tai tiếng nên đã vứt bỏ không thương tiếc. Lão ăn mày động lòng nhân từ nên đã cưu mang thằng bé, một sự cưu mang vừa mang tính con người vừa mang tính mưu sinh. Ngày ngày lão ẵm thằng bé ra chợ, khỏi phải đi đâu xa, cứ để nó khóc ngặt nghẽo bên cạnh lão thế là có khối người bỏ vào nón lão những đồng năm trăm, một ngàn một cách hào phóng. Sau buổi chợ, lão lại ẵm nó ra một quán cà phê bình dân và cho nó ngàn bạc sữa, thế là xong. Thói đời cũng lạ, những con chó hoang lại mau lớn hơn những con chó nhà được cưng chiều đủ thứ, thằng con hoang cũng như cọng cỏ dại cứ thế mà lớn lên. Nó bắt đầu dẫn lão ăn mày đi xin và thò luôn cả cái đuôi ăn cắp vặt. Tất nhiên là để cho nó và lão ăn mày mà nó gọi là cha sống tạm bợ qua ngày. Năm nó lên mười tuổi thì lão ăn mày cũng chán kiếp sống đày ải ở trần tình cảm duy nhứt mà nó có được nhưng mang đến cho nó một số tiền kha khá. Ai người ta để một cái thây trương lên thối hoắc ở giữa thành thị nầy, thế là nhà chức trách, các hội đoàn phải bỏ tiền ra mua hòm mua rương, thuê xe đưa xác lão ăn mày đi hỏa thiêu và tặng cho nó vài trăm ngàn gọi là tiền trợ cấp. Người ta cũng hảo tâm đưa nó vào cô nhi viện nhưng dường như nó thích đi ăn xin và ăn cắp vặt hơn là ở một nơi tù túng, nên chỉ được vài tuần là nó tếch ra khỏi trường nuôi dạy trẻ mồ côi và bắt đầu một kiếp sống sâu bọ, đầu đường xó chợ. Và cái nơi quen thuộc mà nó từng hành nghề với cha nuôi đã trở thành căn cứ địa của nó. Hành lang trường Phạm Ngọc Thạch là nhà của nó. Rồi nó phát hiện ra cái lò heo hết sẩy, một cái lò heo đã có từ trước giải phóng tự thuở nào, một nơi mà nó khỏi cần phải lê la đầu đường xó chợ cũng có thể chu cấp cho nó đủ thứ để nó “ấm” bao tử và rủng rỉnh tiền xài chơi. Nhưng để có ngày hôm nay cũng chẳng dễ gì, nó phải oanh liệt hạ vài ba thằng bằng vai bằng lứa để lên ngôi “đại ca” hùng cứ một phương. Và cái tên Cường do nó tự đặt lại được thêm vào chữ lì để nói lên cái tính chất lì lợm, chết không chạy của một thằng nhóc đã sớm hiểu thế nào là đói rét, là tàn nhẫn của cuộc đời, là mạnh được yếu thua...

.

Bên trong lò heo, những người công nhân đã bắt đầu công việc của mình. Tiếng heo kêu eng éc, tiếng bò rống ầm ĩ, đau đớn khi những con dao nhọn hoắt của các tay thợ chuyên nghiệp thọc sâu vào cuống họng của chúng. Ở đây không có cách giết thịt “hiện đại” của các lò mổ hiện đại như Vissan chẳng hạn, người ta chỉ cần kẹp vào tai các con vật một cái kẹp rồi mở điện là chúng chết không kịp giẫy, còn ở đây – cái lò mổ cổ lỗ sĩ nầy – người ta vẫn sử dụng cái phương pháp xưa như trái đất là con dao nhọn lểu, bén ngót cọng với tay nghề của tay đồ tể. Anh ta nhanh như cắt, một con dao, một nhát búa là hạ gục ngay con vật. Và sau đó là những thau huyết đầy ấp dần và từng con, từng con bất kể là trâu, bò, heo đều được những tay thợ lành nghề róc xương, xẻ thịt và cho vào cần xé từng loại một. Bây giờ thì những chị phụ việc đã bỏ mặc những chậu nước sôi, họ xúm lại để làm cái việc phân loại.

Cũng lúc ấy bọn thằng Cường Lì đã rời khỏi cái ca bin để chuẩn bị “phi vụ” của tụi nó. Hai ba thằng nhanh như sóc đã len qua cửa lò mổ, và như đã ước hẹn trước, một vài kí thịt heo, bò, vài bộ đồ lòng và có cả vài cái “ngầu pín” của bò đã được ai đó cố ý để sẵn cho tụi nó khuân đi. Ở phía ngoài, bọn thằng Cường Lì đã chờ sẵn, lập tức làm phép cho những món thịt ấy biến mất trước khi người bảo vệ trờ tới. Anh bảo vệ trẻ măng, vừa mới phục viên, tức giận dòm bọn nhóc:

- Xớ rớ ở đây làm gì hả? Ăn cắp phải không? Cút!

Cường Lì cười nhăn nhở:

- Em đây mà anh Hai. Gì mà dữ vậy?

- Ai anh em với mầy? – Anh bảo vệ quát to – Tao mà bắt được một vài ký thịt thì tụi bây biết tay! Mẹ kiếp! Cả một lũ trọc lóc!

Ý anh bảo vệ bảo tụi nhóc là không có tóc để anh nắm. Nhưng đố anh nắm được tóc đứa nào? Đứa nào cũng có tóc hết, vậy mà có đứa nào bị chộp đâu?Một vài người công nhân nghe thấy câu nói của anh bảo vệ nhưng tảng lờ như không biết. Họ kín đáo nhìn nhau mỉm cười, còn anh bảo vệ thì hậm hực bỏ đi. Cường Lì tưởng như thế là xong, nó đắc ý chắp tay sau đít thong thả rảo bước nhưng ngay lập tức nó dừng lại. Cái gì thế kia? Ở phía sau nhà bếp, tiếng huyên náo, la hét đã nổi lên ầm ĩ. Cường Lì phóng nhanh về hướng đó. Anh bảo vệ đang hùng hổ nắm tay một con bé khoảng mười hai mười ba tuổi, quát tháo om sòm:

- Bắt tại trận rồi nha con. Đừng có mà chối nhé!

- Trời! Cả một ký thịt nạc!

Cường Lì thấy một người phụ nữ đang cúi gằm mặt cạnh cô bé. Chị Tư Góa chứ ai. Đồng nghiệp của chị Tư thảy đều nhìn chị ái ngại. Cường Lì hiểu ngay sự việc. Chị Tư đã lén lấy ký thịt nạc dúi cho con gái – con Sương – nhưng rủi thay hành động ấy đã bị anh bảo vệ bắt gặp. Đuổi việc là cái chắc! Như chưa hả giận vì bị kiểm điểm nhiều lần, anh bảo vệ táng “bốp” vào mặt con Sương, miệng rít lên:

- Mẹ con mầy là đồ ăn cắp. Giờ thì tao rõ rồi! Mầy thì cuốn xéo con ạ!Con Sương bật khóc, giằng tay ra nhưng cườm tay của nó bị anh bảo vệ nắm chặt. Nó cố giãy giụa nhưng không làm sao thoát khỏi cái bàn tay hộ pháp kia. Cường Lì đâu có lạ gì cái con nhỏ Sương nầy. Nhà nó nghèo rớt mồng tơi, cha chết sớm lại có hai em nhỏ, mình má nó là chị Tư Goá làm sao nuôi nổi bốn mẹ con nên con Sương phải bỏ học, tối tối lại theo mẹ vô lò mổ gọi là phụ việc không công. Người ta tính lương cho chị Tư là theo năng suất, giúp mẹ được đồng nào là mẹ có thêm được đồng đó - theo năng suất cơ mà. Con bé Sương vẫn bị giữ chặt, cúi mặt khóc nức nở. Cường Lì bỗng thấy bất nhẫn. Nó lại gần anh bảo vệ, cười cười:- Anh Hai, gì mà dữ vậy?

- Cút mẹ mầy đi! Mầy cũng là thứ ăn cắp như nó thôi. Có ngày mầy cũng biết tay tao!Hai tiếng “ăn cắp” của anh bảo vệ thốt ra thật không phải lúc, mọi người kinh hoàng khi thấy mặt thằng Cường đanh lại, hất hàm bảo anh bảo vệ:

- Anh nói lại lần nữa coi!

- Tao bảo mầy cũng là thằng ăn...“Bốp”. Anh bảo vệ chưa nói hết câu thì Cường Lì đã tặng anh một cú đấm thôi sơn. Anh lảo đảo buông con bé Sương ra, miệng hét lớn:

- Mầy dám đánh tao à?

Nhưng Cường Lì đã lên cơn điên giận, nó lao thẳng đầu vào bụng anh bảo vệ đánh “binh” một cái khiến anh la ơi ới và té bật ngửa ra đất. Trong khi anh còn loay hoay trỗi dậy thì thằng Cường đã ba chân bốn cẳng biến mất vào con hẻm ngoằn ngoèo. Nhân cơ hội ấy, mẹ con chị Tư Góa cũng biến mất luôn, bỏ mặc kí thịt mà chị đã cố tìm cách lòn cho con gái. Anh bảo vệ đứng lên, mắt đỏ ngầu nhìn những người bu quanh:

- Tại sao mấy người không giữ thằng đó lại? Mấy người thương hại nó hay về phe nó? – Anh nghiến răng trèo trẹo – Được rồi Cường Lì, mầy chờ đó! Tao sẽ thanh toán chuyện nầy với mầy!

Khu lò mổ lại lắng xuống, cảnh huyên náo im bặt. Trời đã tờ mờ sáng, những chiếc xe lam, xe ba bánh, xích lô đã tấp vào lò mổ, người ta lại tấp nập chuyển thịt ra xe, chỉ nghe tiếng đếm vang lên mồn một. Rồi những chuyến xe lại lăn bánh, một ngày mới bắt đầu...