Lũy viết cho Kim trong thư: "Có hai lý do giục Kim nên xuống đây chơi. Thứ nhất, anh muốn giới thiệu với Kim người đã có sáng kiến giúp anh sớm có thể tính chuyện xây dựng với Kim. Thứ hai, để bàn chuyện xây dựng Kim cần biết rõ trước đời sống, khung cảnh sống hiện tại của anh; những lời anh viết trong thư, xúc động của Kim khi đọc thư, dễ làm sai lạc sự phán đoán. Kim nên xuống đây trước khi chọn giữa hiện tại đang có và tương lai sẽ xây dựng với anh. Quyết định do tình cảm có lẽ Kim đã có, nhưng anh nghĩ cũng còn một khía cạnh quan trọng liên hệ tới mọi chi tiết của đời sống hằng ngày."

Kim đọc lại đoạn thư của Lũy rồi cười một mình. "Lũy thật khéo bày vẽ!" Lần thứ nhất Lũy thúc giục, Kim đã nghĩ: "Nhớ, muốn gặp thì cứ bảo rằng nhớ là Kim tức khắc lo thu xếp, Lũy tưởng Kim không nao nức sao! Còn bày đặt lý do này lý do nọ." Kim chỉ có một thắc mắc: mối tình giữa hai người có chân thành không? Một khi đã thực bụng yêu nhau mọi hậu quả sẽ được chấp nhận hết, dù tốt dù xấu. Cả Lũy lẫn Kim có ai định trước được một ngày sẽ gặp nhau trên trái đất này, tại sao còn phải băn khoăn chuyện tương lai? Tha thiết yêu nhau, rồi cùng ra sức cố gắng, sau muốn ra sao cũng được. Ðó là triết lý đơn giản của Kim. Nhưng từ ý định đến thực hiện được ý định Kim đã mất hơn một tháng. Kim làm việc tại một xưởng hoa giả từ hai tháng sau khi định cư. Nếu Kim là người ham có nhiều tiền, cân nhắc kỹ lợi và thiệt giữa những sở làm có thể kiếm được thì Kim đã không ở lâu tại xưởng này những mười tám tháng. Sau gần bốn tháng chuyên một việc ngồi nắn những dây kẽm đã cắt sẵn thành hình thù cành hoa –một công việc không nặng nhọc nhưng rất cực cho mấy ngón tay của Kim suốt ngày không ngừng uốn những đoạn thép cứng– Kim mới có cơ hội lộ được tài khéo, và tiến hai bước tới khu vực làm việc có giá nhất xưởng, nơi những bộ phận rời –cành, lá và hoa– được ráp lại rồi xếp trong hộp có lót và phủ giấy lụa. Cùng làm việc tại đó với Kim có năm bà đã lớn tuổi, ai cũng đã làm với hãng cả chục năm. Bà nào cũng giấu kỹ số lương lĩnh mỗi tháng, nhưng Kim không thấy thái độ thường bảo hoàng hơn vua của họ đối với hãng đủ chứng tỏ mức lương cao, vì coi bà nào cũng thiếu tiêu, bữa trưa ở sở rất đạm bạc. Riêng phần Kim, với mười tám tháng làm việc đều đặn và ba lần lên lương, mỗi giờ làm việc của Kim mới được trả cao hơn số tối thiểu luật định có đúng năm mươi xu. Ở một thành phố lớn và sẵn những hiểu biết về may cắt Kim có thể, như nhiều bạn gái đồng cảnh khác, chịu khó kiếm một chân chuyên môn sửa lại quần áo may sẵn cho vừa với kích thước của từng khách hàng tại các tiệm lớn và được gấp ba số lương hiện tại của Kim. Nhưng Kim đã ở lỳ lại với xưởng hoa giả vì một lý do Kim cho rằng rất lớn, sở làm gần nhà, Kim đi bộ mỗi lần không đầy mười lăm phút, tránh được mọi phiền toái nếu ở xa di chuyển bằng xe bus hay một cách nào khác. Hơn nữa, bà chủ xưởng từ ngày biết được tài khéo và đức siêng năng của Kim đã thường có những cử chỉ săn sóc cụ thể qua tấm séc tiền lương mỗi nửa tháng. Kim đã cho những săn sóc không tốn tiền đó một cái giá tình cảm, và không muốn thay đổi. Tháng trước, khi Lũy lần đầu giục xuống chơi, Kim đã dự định xin nghỉ một tuần.

Mấy bà đồng sự nhao nhao phản đối, Kim cũng mặc. Nhưng Kim đã vui lòng đổi ý khi đích thân bà chủ giải thích cho biết hãng đang lúc phải sản xuất gấp cho kịp nhu cầu và khuyên Kim nên hoãn lại một tháng chờ qua mùa đã. Kim không nghĩ rằng đã xúc phạm tới mối tình đối với Lũy khi đặt quyền lợi của bà chủ hãng trên sự thúc giục của bạn, không ngớt dựa vào một lý do rất mơ hồ nhưng Kim thấy thấm thía lắm: còn ăn ở với nhau cả đời, lo gì!

Lũy cũng tin tưởng nơi sự lâu bền tương lai, nhưng không bớt ham hố với hiện tại. Sau lần viết thư đề nghị Kim xuống thăm nơi định cư của mình và Kim trả lời đồng ý, trong vòng hai tháng Lũy đã năm lần thúc giục. Lũy cảm thấy có quyền hối hả như vậy. Hai mươi tháng trước hai người gặp nhau ở trại tạm cư. Thời gian hơn một tháng ở trại tạm đủ giúp hai người độc thân hiểu bụng nhau và cùng muốn tiến xa hơn tình bạn. Qua những dịp trao đổi tâm sự thường tỏ lộ sự cảm mến lẫn nhau cộng với một nhu cầu chung, tựa vai vào nhau cho thêm vững trước một tương lai quá nhiều mới lạ. Thái độ quyết tâm nhưng thận trọng của Kim đã kềm bớt rất nhiều nỗi hối hả của Lũy. Do đó, Kim vẫn đi theo hai vợ chồng người chị họ và sự sắp đặt vô tình của tổ chức bảo trợ đã chia cách hai người tới trên một ngàn dặm. Hồi mới đến nơi định cư Lũy hầu như mỗi ngày viết cho Kim để than van vì xa cách và nỗi heo hút của thị trấn nhỏ. Những lời thư hồi âm của Kim đằm thắm nhưng bình tĩnh khiến Lũy từ bực tức ban đầu đổi qua quyết tâm chiều theo ý Kim, hãy mọc rễ tại chỗ đã rồi sẽ xây dựng sau. Sở năng về cơ khí của Lũy đạt được hồi tại ngũ đã giúp Lũy trở thành chuyên viên sửa xe hơi thành thạo sau hai khóa huấn luyện. Từ bốn năm tháng nay ông chủ trạm xăng kiêm xưởng chữa xe bên xa lộ ở cách thị trấn già nửa dặm đã gần như giao phó hẳn mọi công việc cho chàng phụ tá trẻ tuổi. Khách hàng cũng đòi được Lũy săn sóc chiếc xe của mình thay vì ông chủ già chậm chạp hay nói. Từ sáng tới tối Lũy hết chạy đi kéo xe hư lại lúi húi sửa chữa. Ông chủ thành ra giữ vai trò trước kia của Lũy, chuyên một việc bơm xăng cho khách hàng. Nhờ lây thái độ thận trọng từng bước của Kim bây giờ Lũy đã bén rễ thật sự tại nơi định cư. Bắt chước Kim, và Lũy cũng muốn chọc lại Kim cho bõ với hơn một năm trường Kim bắt phải thận trọng chậm chạp, Lũy không rủ Kim xuống đây chung sống, còn bày đặt mời Kim hãy thử xuống chơi và xem xét đời sống Lũy sắp đặt cho Kim có hợp với Kim hay không. Bày đặt như vậy nhưng Kim chậm tới Lũy đã sốt ruột phải năm lần thúc giục trong vòng hai tháng.

Ngạc nhiên đến với Kim như một đụng chạm thật mạnh. Tên thị trấn nơi xe ghé cho Kim xuống vừa đọc thấy trên tấm bảng dựng bên đường thì xe đã đậu lại ở trạm. Trên hè trước cửa trạm có hai người đàn ông đứng dưới nắng chói chang. Kim ghé mặt tới sát bên tấm kính cửa để ngó cho kỹ: một ông Mỹ già cao lớn, áo sơmi kẻ ô vuông với chiếc mũ rộng vành đặc biệt miền Nam và một người trẻ tuổi với bộ đồ thợ máy màu xanh và chiếc mũ kết đồng màu đội hất ngược ra sau gáy. Ý hẳn người trẻ tuổi nhận rõ gương mặt Kim kề sát tấm kính cửa bèn nở một miệng cười, khi đó Kim mới nhận ra Lũy. Kim ngạc nhiên đến độ không kịp đáp lại miệng cười chào đón mừng rỡ của Lũy. Nhân viên trên xe phải nhắc Kim mới chợt nhớ và hối hả chuẩn bị để xuống.

Sáng sớm, khi lên máy bay, Kim đọc thấy ở phi trường ghi 22 độ đã tự nhủ rằng mình sắp đi vào mùa xuân thật sự vì Lũy có cho biết trong thư nhiệt độ ở miền Nam lên tới 65. Từ mùa đông triền miên đột ngột bước sang mùa xuân thật sự trong vòng có mấy tiếng đồng hồ, đó là một đổi thay lý thú, đáng háo hức chờ đợi. Chiều hôm qua từ sở làm đi bộ về nhà Kim còn thấy bao nhiêu cây cối bên đường đều trơ trụi lá trong không khí lạnh lẽo mùa đông. Sáng nay, khi ra tới công viên trước phi trường miền Nam, Kim đã tưởng như chói mắt trước những hàng cây táo nở hoa màu hồng rực rỡ. Tới trạm đón xe bus, Kim lại tần ngần đứng ngắm mãi mấy dặng lê hoa trắng, chen lẫn những gốc mộc lan trổ bông màu tím hồng. Dọc đường Kim không ngớt ngó ra bên ngoài để ngắm những cây sồi, cây du lộc non tưng bừng. Và tới đây, trên tay lễ mễ mang nào xách tay nào áo ngự hàn, trong khi nhân viên hãng xe lớn tiếng gọi nhận hành lý và Lũy hớn hở chạy tới đón, Kim còn bận ngơ ngác trong nắng ấm mong nhớ đã bao lâu, trước khung cảnh chung quanh tươi rói những thủy tiên, mẫu đơn, vạn thọ nhiều màu sắc.

Lũy phải nắm lấy hai vai Kim lắc mạnh, Kim mới bàng hoàng thốt một tiếng "Anh!" rồi vội tiếp để giải nét ngơ ngác trên mặt bạn:

– Anh ơi! Em đang say... say cảnh sắc miền Nam của anh. Em tưởng như mình là con bướm vừa chui ra khỏi kén. Trong sáng quá, tưng bừng quá!

Lũy vẫn không rời hai tay nắm vai Kim, đáp:

– Ðây mới là mùa xuân. Mấy tháng nữa em sẽ biết nắng ấm miền Nam như thế nào, những ngày oi nồng ở Sàigòn cũng chưa thấm!

Kim không bắt lấy câu nói đè chừng của bạn, đẩy Lũy ra xa một chút để ngó từ đầu tới chân. Gần hai năm trời một mình trải qua hai mùa đông miền Bắc Kim đã chịu được thì cái nóng miền Nam có ghê gớm đến đâu Kim chẳng ngại, Lũy chịu được thì Kim cũng chịu được, lo gì. Nhưng quả thật Lũy của Kim đã thay đổi hẳn sau thời gian xa cách. Kim soi mói từ đầu tới chân Lũy thấy chẳng còn chút gì trong hình ảnh chàng trai ở trạm tạm cư. Với bộ đồ xanh lem vết dầu, cái mũ kết hất ngược ra sau gáy, Kim thấy Lũy giống hệt những người thợ máy Kim trông thấy ở trạm xăng hay xưởng chữa xe. Kim gật đầu, nói ra ý nghĩ vừa qua trong trí:

– Bằng lòng lắm!

Lũy ngạc nhiên hỏi lại:

– Bằng lòng lắm?

Kim đáp liền:

– Vâng, em bảo trông thấy anh em bằng lòng lắm, và em cũng yên tâm nữa.

Lũy đẫn Kim đi tới trước mặt ông già Mỹ vẫn đứng đó đợi từ nãy với miệng cười không tắt:

– Kim, fiancée của tôi, cô ấy vừa bảo rằng tới nơi trông thấy tôi cô ấy bằng lòng lắm và cũng thấy yên tâm nữa.

Ông Mỹ già Ben được Lũy giới thiệu với Kim, ôm hôn Kim trên hai má rồi nói:

– Ai ở đây cũng bằng lòng Lũy như cô, cô thấy yên tâm là đúng, cô có thể tin hai vai của Lũy đủ sức vác gánh nặng cô trao cho Lũy. Ba người chia nhau mang mớ hành lý của Kim từ trạm đậu xe đi bộ lại quán xăng. Lũy nói với Kim:

– Đây là nơi làm việc của anh, còn anh ở mãi trong kia, thị trấn cách xa lộ chừng nửa dặm.

Bữa ăn trưa đã được chuẩn bị sẵn để đón Kim. Sau khi ôm hôn Kim bà chủ Mary đẫy đà tươi tắn nói ra cảm tưởng đặc biệt của mình:

– Tôi rất thích phụ nữ Việt Nam, hầu hết bé nhỏ như búp-bê, lọt thỏm trong vòng tay.

Rồi dắt Kim tới chiếc quầy vuông gắn liền với lò bếp kê giữa phòng. Bốn người quây quần trong căn bếp rộng kiêm phòng ăn thường ngày. Ngó qua một lượt những phụ tùng bày trên mặt quầy Kim đã đoán ra món ăn trưa bà chủ nhà dự tính đãi mình. Sống trên đất Mỹ gần hai năm Kim chưa hề có dịp nào đủ can đảm thử nếm món ăn rất phổ thông này chỉ vì bản tính kín đáo, nhỏ nhẹ. Cứ tưởng tượng hai mảnh bánh mì tròn to bằng nắm tay và chồng chất kẹp ở giữa những sàlách, đồ chua, nhiều lát cà tômát, phôma, dưa chuột, với một, có khi hai khoanh thịt bò băm nướng nóng hổi, bấy nhiêu thứ kẹp lại mà phải cắn từng miếng sao cho đủ vị, cứ tưởng tượng Kim đã thấy ngán. Ngán không phải vì miếng ăn quá lớn mà bởi Kim không thể nghĩ rằng mình có thể há miệng đủ rộng để cắn một miếng và tưởng tượng phải há miệng như vậy chắc xấu lắm. Kim đưa mắt tinh quái ngó Lũy khi bà chủ nhà cho biết hamburger là món Lũy rất thích, hầu như mỗi trưa Lũy đều tự làm lấy một cái ham- burger thật bự.

Lũy mỉm cười đáp lại con mắt bạn trong khi Ben giới thiệu món ăn quốc túy:

– Dự tính sống tại đây, cô cần làm quen với món ăn này như Lũy. Nguồn gốc món thịt bò băm ở mãi trên Bắc Âu từ trước thời Napoléon, sau lan xuống tới Ðông Ðức. Thủy thủ tàu buôn Ðức đưa tới New York và Louisiana, vào khoảng đầu thế kỷ này, lâu dần thành món ăn phổ thông của người Mỹ. Có hơn ba trăm kiểu ăn thịt bò băm mang tên hải cảng Hamburg, kiểu ăn này phổ thông nhất. Người Mỹ dễ chấp nhận những món ăn từ hải ngoại đưa tới, nhưng chế biến thành món Mỹ. Có nhiều người Mỹ ở Việt Nam về rất thích món chả giò, nhưng chả giò Việt Nam bây giờ biến dạng, trở thành món egg-roll, giản dị hơn, rau sống không ăn kèm ở ngoài theo kiểu Việt Nam, mà chui vô trong, nhân bên trong cũng khác, và khỏi cần nước chấm. Chả giò gốc Việt Nam nhưng Mỹ hóa và bán ở tiệm Tàu, quán ăn Tàu ở đây có dọn món đó.

Ben vốn hay nói, mọi người khỏi cần chú ý, vừa nghe vừa lo sắp đặt cái hamburger của mình trên đĩa. Kim gần như hoảng kinh thấy Lũy giúp mình chồng chất đủ thứ bên dưới và bên trên khoanh thịt bò, đến khi úp nửa chiếc bánh mì lên trên cùng thành cái núi cao ngất. Lũy khẽ trấn an Kim:

– Ðừng ngại. Có đủ thứ mới ngon. Rồi em sẽ ăn quen, với lại ai cũng mải lo thưởng thức, chẳng bận tâm ngó cái big mouth của người khác đâu mà lo.

Xong bữa trưa, Kim và Lũy cám ơn Ben và Mary, tạm biệt để về nhà. Lũy xếp hành lý của Kim trên chiếc xe có cần trục. Trước khi trèo lên bên chỗ Kim ngồi Lũy còn quay lại nhắc Ben:

– Ðừng quên bữa sinh nhật chiều nay. Kim vội hỏi Lũy:

– Sinh nhật ai vậy? Ông hay bà ấy? Lũy đáp:

– Anh sắp nói với Kim về chuyện đó. Sinh nhật Greg, ông chủ nhà anh ở và cũng là người bảo trợ cho anh từ hai năm nay. Anh thúc hối Kim xuống để khỏi lỡ vụ sinh nhật này. Chiếc bánh anh đã đặt làm ở tiệm, xế chiều mình sẽ tới lấy. Mọi năm không có vụ này, năm nay anh mới đặc biệt bày ra, sẽ bảo là do sáng kiến của Kim. Từ hai năm nay Greg xử đối với anh rất tốt. Anh chỉ biết ông ấy sống một mình, nhiều người Mỹ lớn tuổi sống cô độc như vậy lắm. Không ngờ sau này Ben nhân một dịp cao hứng mới tiết lộ cho anh biết tâm sự buồn của Greg. Bao lâu Greg chẳng nói anh đâu biết. Trước kia nghe nói Greg làm ăn khá lắm, có vợ và ba con, ở tiểu bang khác…

Lũy lái xe rời xa lộ rẽ vào con lộ đá băng ngang cánh đồng. Thị trấn xuất hiện từ sau khúc quanh. Kim lẳng lặng ngắm hoa cỏ mênh mông hai bên đường. Lũy quay lại ngó Kim, rồi tiếp:

– Greg không bao giờ nhắc tới bà vợ cũ, chỉ cho biết có ba đứa con đã lớn, bận gia đình, công việc ở xa, cho nên ít về thăm cha. Anh cũng chẳng thắc mắc. Ðến khi Ben kể chuyện anh mới biết bà vợ và lũ con về phe với nhau từ vụ ly dị, xử đối tệ với Greg lắm, ông ta chán đời, thanh toán hết công việc để chia cho vợ một nửa theo luật tiểu bang, phần còn lại mất đi khá bộn để trả án phí về vụ ly dị kéo dài lôi thôi. Sau đó Greg rút về đây, lấy lại ngôi nhà cổ thừa hưởng của ông bà ngoại, sống buồn một mình cả chục năm nay…

Thị trấn đông đúc, tiệm buôn, ngân hàng, quán ăn, công sở, tụ tập hai bên lề con lộ chính rộng. Thẳng thước thợ với Phố Chính là những đường nhỏ đưa vào khu phố dân cư. Lũy lái xe chạy ngang gần hết Phố Chính tới một công viên nhỏ đầy bóng mát đối diện tòa Thị sảnh bèn rẽ sang mé tay phải và nói với Kim:

– Từ đây bắt đầu khu người da đen ở. Kim phản ứng thật tự nhiên:

– Thế Greg là người da đen ư?" Lũy vội cải chính:

– Không, da trắng gốc Ðức. Thị trấn này phát triển tương tự nhiều thị trấn Mỹ khác, ban đầu khu vực này là chính. Ðến khi xa lộ được phóng qua mọi kiến trúc mới đều được thực hiện về phía gần xa lộ và gần sông tươi mát hơn. Khu phố cũ lần lần bị giảm giá trị, dân da đen thừa hưởng, quây quần, xúm xít ở với nhau. Greg về đây giữ ngôi nhà cũ, chẳng thấy cần phải di tới khu vực da trắng. Riêng anh cũng thấy ở gần người da đen chẳng có gì là khó chịu, xóm giềng còn tỏ ra vồn vã hơn xóm giềng da trắng quá tôn trọng đời sống tư riêng của nhau. Thái độ của anh trước sau vẫn giữ đúng, mình là người mới đến cần tránh bắt chước kỳ thị nọ kia.

Khu phố cũ hầu hết là nhà gỗ, nhà nào cũng có hàng hiên phía trước. Ông già hay bà già ngồi trên ghế xích-đu, có người ngồi ngay trên bậc thềm, ngó ra đường nhiều nắng. Trẻ nhỏ chạy chơi lăng xăng trước nhà. Thấy xe Lũy chạy ngang có người nhận ra đưa tay vẫy gọi. Lũy vung tay bên ngoài cửa xe đáp lại. Sau cùng Lũy ngừng xe trước một ngôi nhà gỗ bề thế hơn hết, ở biệt lập trên một thửa đất rộng nhiều cây cao. Ngôi nhà kiểu xưa, bước lên nhiều bậc cao thì tới một hàng hiên rộng, chạy dài hết mặt tiền. Greg xuống thềm chạy ra tận xe đón hai người mới đến. Thoáng gặp Kim đã thấy những nét ưu tư trên gương mặt ông già trạc tuổi Ben. Một người bông lông hay nói, tư tưởng phát hiện hết trên mặt; một người rõ ràng khép kín, che giấu bên trong, sự cố gắng hằn lên hai mép, tia mắt u uất. Ðáp lời giới thiệu của Lũy, ông già ôm hôn Kim và nói:

– Tôi sống độc thân đã lâu. Gặp Lũy tôi thương Lũy lắm và sẵn sàng thương cô như thương Lũy. Cô nên về đây cho Lũy có bạn.

Ba người tới ngồi trên mấy chiếc ghế bành bằng mây đan kê một hàng dài quay lưng phía vách. Kim ngồi trên ghế ngó ra khu vườn trước nhà đầy bóng mát, cảm thấy êm ả bình lặng khác thường. Kim nói ra cảm giác bát ngát vừa thấy:

– Ở mãi thành phố lớn tôi cứ tưởng chẳng bao giờ còn thấy một góc quạnh vắng nữa.

Ông già tiếp liền:

– Thêm một lý do để cô nên mau tới đây. Lũy không nói với tôi nhưng tôi cảm thấy Lũy cần có cô lắm. Về đây cô sẽ có trọn vẹn sự quạnh vắng của ngôi nhà này. Hôm nay tôi đặc biệt ở nhà chờ đón cô, mọi ngày tôi đi câu từ sáng tới chiều tối. Thấy Kim ngồi im ông già lại tiếp:

– Tiện đây tôi nói với cô luôn về dự định của tôi đối với Lũy. Thấy Lũy đạt kết quả tốt trong công việc tại xưởng sửa xe tôi có bàn với vợ chồng Ben và Mary đã đến lúc thực hiện ý muốn của hai người. Ben và Mary từ lâu muốn trở về quê nhà ở Florida nhưng không thanh toán được cơ sở làm ăn tại đây. Tôi mới đề nghị Ben hãy cho Lũy mướn trong hai năm. Tôi sẽ đứng ra bảo đảm với ngân hàng để Lũy có thể vay món tiền cần trả cho Ben. Sau hai năm nếu Lũy đủ khả năng sẽ mua đứt. Có cô tiếp tay tôi tin hai người sẽ khai thác được cơ sở của Ben còn tốt đẹp hơn Ben và Mary nữa. Tôi nghĩ cô nên sớm về đây với Lũy vì tôi muốn Lũy đừng bỏ qua cơ hội có thể trở thành chủ nhân xưởng xe. Cô sẽ ngồi lại với Lũy cùng nhìn vào những con số, cô sẽ thấy với khả năng của Lũy, với sự tiếp tay của cô, lợi tức không những đủ để trả nợ ngân hàng, để hai vợ chồng sinh sống, mà còn dư khá nhiều để dành chờ mua lại hẳn cơ sở. Lẽ dĩ nhiên sẽ cần nhiều cố gắng, cần ra sức tần tiện, những điều kiện quyết định thành công, chắc cô dư hiểu như vậy?

Lũy đỡ lời Kim, nói với Greg:

– Viết cho Kim tôi chưa đề cập tới sáng kiến đại lượng của ông. Tôi sẽ trình bày vấn đề với Kim, với những con số, tôi tin rằng sẽ thuyết phục được Kim cùng thực hiện sáng kiến của ông. Bây giờ tôi đưa Kim đi một vòng thị trấn. Bảy giờ chúng ta sẽ ăn bữa tối nhé?

– Ðồng ý. Tôi phải vô bếp ngay mới kịp. Nấu một món đặc biệt miền Nam để đãi cô khách quý.

Lũy đưa Kim đi vòng ra mé sau nhà qua khu vườn rộng đầy cây trái, mở cổng rào bước ra một cánh rừng thưa. Lũy nói với Kim:

– Anh đưa Kim đi mua đường một chút nhưng thơ mộng hơn, cũng đỡ phải chào hỏi nhiều người khi qua khu phố da đen, Kim sẽ có dư thì giờ để làm quen với họ. Vì Kim tới trễ nhằm đúng sinh nhật của Greg cho nên anh phải vội trình bày mọi chuyện cho Kim khỏi bỡ ngỡ. Như anh đã nói, và chắc Kim cũng đã nhận thấy trên gương mặt Greg, Greg là một người rất buồn, hoàn toàn cô độc. Greg có con cũng như không, còn khổ hơn không vì biết chắc chúng đã bỏ rơi mình. Greg rất kín đáo nhưng Ben biết rõ hết. Từ ngày gặp anh Greg tỏ ra thương anh lắm, không một cử chỉ nào lộ liễu quá đáng nhưng anh biết chắc Greg muốn coi anh như con, kín đáo lo tương lai cho anh. Tuy chẳng chờ đợi một tình thương như vậy anh cũng phải động lòng trước sự thành khẩn của một người già thiếu tình thương. Giải pháp giúp đỡ anh do Greg đề ra anh thấy chấp nhận được vì không đụng tới tự do cá nhân của anh. Chúng ta sẽ đem cố gắng và cần kiệm ra đánh đổi lòng tốt của Greg. Mọi chi tiết anh đã thu xếp xong với Ben. Bây giờ chỉ còn chờ em quyết định, chương trình lập nghiệp của anh có thành hay không là do em, có em anh mới cần sắp đặt lâu dài.

Bước đi bên Lũy, bàn tay trái nắm cánh tay phải của Lũy, Kim lẳng lặng nghe. Nắng chiều vẫn chan hòa sáng khi hai người ra khỏi cánh rừng tới bên sông. Kim bóp mạnh cánh tay Lũy, nói:

– Anh, cám ơn anh đã trình bày cặn kẽ cho em biết. Nhưng em có thể nói, em chẳng đợi một lời giãi bày nào của anh hết, cứ nguyên quyết định xuống đây hôm nay với anh đủ trả lời anh. Em yêu anh, em tin anh, nói vậy đã đủ chưa?

Mấy lời chân thành trao gửi của Kim khiến Lũy phải ngừng bước, nắm lấy vai Kim. Cả hai người cùng cảm thấy giây phút ôm nhau, hôn nhau bên sông buổi chiều hôm đó như một vụ cam kết long trọng. Lũy nói, khi hai người rời nhau bước lên:

– Anh thấy từ nay trách nhiệm của anh nặng thêm, nhưng cũng thêm hăng hái.

Một quãng ngắn đi dọc theo mé sông, rồi băng qua một khu bãi vắng, hai người đã tới vùng thị tứ với con phố chính. Lũy giải thích:

– Ban nãy anh bảo chúng ta đi mua đường vì phải mất một đoạn xa anh cố ý đi băng qua cánh rừng, đi bộ dọc theo mé sông xuống phố gần hơn chạy xe trên đường.

Kim đáp:

– Nghe anh nói em đã hiểu qua địa thế, bây giờ thả em ra chắc không đến nỗi lạc đường.

– Em cần làm quen mau với nơi này, vì nhiều phần chắc chúng ta sẽ ở đây lâu.

Khi Kim và Lũy tới trạm xăng kiêm xưởng chữa xe Ben đã ngồi trước cửa có ý đợi, trong khi Mary bơm xăng cho một chiếc xe vận tải lớn. Thấy hai người Ben liền đứng dậy, nói:

– Tôi đã sẵn sàng! Lũy đáp:

– Thư thả một chút chẳng sao, tôi đã hẹn với Greg bảy giờ. Chỉ còn một việc ghé qua tiệm lấy chiếc bánh.

Một giây suy nghĩ trước khi hỏi Kim đã biết lời đáp ra sao, nhưng cứ hỏi:

– Mary cũng vô chứ? Ben cười:

– Làm nghề này mỗi tuần phải có mặt cả bảy ngày, mỗi ngày hai mươi bốn giờ. Vắng mặt ai bơm xăng cho khách? Xe ghé lấy xăng bất thường, có khi đang đêm cũng phải dậy. Ðó là điều cô cần biết trước khi đến đây với Lũy. Nhưng tôi chắc cô không lấy đó là một trở ngại?

Kim không đáp thẳng vào câu hỏi:

– Ở Việt Nam hai vợ chồng cùng cực khổ gánh vác là chuyện thường.

Ba người trèo lên chiếc xe hòm kiểu quê với bệ nâng cao. Kim thò tay ra cửa xe vẫy Mary cầm vòi xăng đang ngoái cổ lại ngó mấy người. Ben:

– Mary với tôi bàn luận mãi không dung hòa được giữa hai việc, coi trạm xăng và mừng sinh nhật Greg. Mary đành hi sinh, nhường cho tôi đi. Mary thương nông nỗi cô đơn của Greg lắm. Thà không có con như vợ chồng tôi lại hóa ra hay! Greg ra sức làm việc cả đời lo cho vợ con, đến lúc già sống heo hút một mình. Ðứng ra nhận bảo trợ cho Lũy Greg đã làm một quyết định sáng suốt, ít nhất trong hai năm nay Greg cũng có bạn.

Kim thấy cần nói thay cho Lũy:

– Mãi mãi Greg sẽ có bạn. Tình bạn chẳng thay thế được những tình khác, nhưng có bạn vẫn hơn là không có ai, phải không?

Nghe tiếng Ben hô: "Surprise!" từ cửa vào Greg cũng tưởng Ben ghé chơi nhân có Kim đến, cho nên chỉ hô lên một tiếng đáp lại rồi vẫn lúi húi với nồi món ăn trên bếp. Nhưng cùng với tiếng Ben còn thêm bước chân của Kim và Lũy, Greg quay lưng ngó ra thấy mấy người bưng đến nhiều món đồ, khi đó mới hiểu có một vụ ngạc nhiên thật sự. Vội vàng chùi tay trên mảnh khăn Greg bước ra phòng ngoài, hai tay đưa lên gỡ gọng kính lão trên mắt để nhìn cho rõ. Ben lễ mễ khiêng chiếc thùng giấy lớn có cột dải lụa và bông hoa kết đồng màu đỏ chóe. Kim theo sau hai tay nâng chiếc hộp bánh ngọt màu trắng. Lũy khi nãy vội chạy vòng ra mé sau nhà cũng từ phòng riêng bước ra tay mang một chiếc hộpthật dài bên ngoài bao bằng giấy màu. Greg hớt hải hỏi:

– Có phải thật sự các người bày một vụ ngạc nhiên cho tôi?

Ben đi tới đặt chiếc thùng giấy trên mặt bàn ăn kiểu cổ khá rộng. Kim và Lũy cũng làm theo. Ben nói:

– Ngạc nhiên thật chứ! Sinh nhật của bạn mà. Tại nhiều sinh nhật quá rồi cho nên bạn quên đó.

Greg nhắc lại như nói một mình: "Sinh nhật của tôi!" rồi lặng điếng không nói được nữa. Ba người cũng nín lặng. Ben vốn bộp chộp hay nói cũng cố kềm, không biết nói ra lời nào cho phải lúc. Lặng điếng giây lát chợt Greg òa lên khóc, nước mắt bỗng đầm đìa.

Greg nói qua nước mắt:

– Ðã mười năm nay năm nào sinh nhật đến tôi cũng chẳng quên. Tôi nhớ, nhớ nhiều thứ lắm…

Thốt được mấy lời rồi Greg lại uất nghẹn. Ben vụt tìm thấy phải lúc nhất là trở lại thói lông bông của mình. Ben cười ào ào, hỏi:

– Bạn có trù liệu món gì đặc biệt cho tụi tôi không đó? Bữa nay không có lý do gì mà chúng ta không say với nhau, mừng sinh nhật bạn, mừng cô Kim mới tới.

Nói rồi Ben kéo Greg đi ra phía bếp. Greg khỏa bớt nỗi buồn để đáp lời bạn:

– Có chứ, tôi lựa món nấu mau nhất và cũng đặc biệt địa phương để đãi cô Kim.

Ben mở cái nắp nồi khá lớn đang sôi lăn tăn trên bếp và reo lên cùng với mùi thơm từ miệng nồi tỏa lan:

– Chili!

Hai người cùng hít, rồi Ben chất vấn trước, Greg cãi… hai ông già mở cuộc tranh luận kéo dài thật gay go về những thành tố của một nồi chili lý tưởng, cũng như phương thức pha chế các gia vị. Cuộc tranh luận vẫn chưa chấm dứt khi mọi người đã ngồi vào bàn mỗi người đối diện một tộ lớn bốc khói Greg vừa múc thẳng từ nồi ra. Lần thứ hai trong ngày Kim phải nếm một món ăn đặc biệt địa phương. Vốn đã quen biết lắm, và thích thú, món bún bò Huế chân vị cay và nóng tàn nhẫn, Kim không thấy ngán món ăn được Ben giới thiệu xuất xứ từ Mexico với cái tên rất Tây-ban-nha, chili con carne (ớt với thịt). Nhưng bản chất nhỏ nhẹ của Kim quả tình phải chùn lại trước cái lượng ghê gớm của tộ ‘ớt với thịt’ phải thưởng thức nhiệt liệt như Ben, như Greg mới đúng điệu.

Phần chính thức mừng sinh nhật được diễn ra sau bữa ăn kéo dài với ba người đàn ông uống khá nhiều rượu, đủ thứ rượu nặng nhẹ sẵn có trong nhà. Kim lấy hộp bánh tạm cất trong tủ lạnh, bày bánh trên chiếc đĩa bàn lớn, bánh khá to không xứng với số thực khách nhưng cần thiết để có thể cắm đủ một vòng ngoài bảy cây và ở giữa hai cây nến trắng tiêu biểu cho tuổi bảy mươi hai của Greg. Kim châm sáng chín ngọn nến rồi bưng tới đặt giữa bàn. Ben quay lại tắt cây đèn nhiều ngọn giữa phòng rồi ba người cùng hát vang: "Happy birthday to you..."

Greg cố dằn đứng nghe mọi người hát mừng, cố dằn lấy hơi cúi xuống thổi tắt một lượt những ngọn nến, rồi một lần nữa lại òa lên khóc nức nở. Mọi người để cho Greg trút hết những u uất qua nước mắt. Lát sau bỗng dưng Greg cất tiếng cười ròn rã:

– Tôi phải xin lỗi các bạn. Tôi khóc vì sung sướng đó thôi. Bao năm nay tôi tưởng chỉ có một thứ tình thương, chẳng bao giờ tôi thấy còn tình thương nữa. Bây giờ tôi mới hiểu rằng cũng còn nhiều thứ tình thương khác.

Kim giúp Greg cắt bánh mời mọi người. Rồi Greg dẫn đầu, mỗi người bưng đĩa bánh cùng bước qua phòng khách. Khuya nay, trong ngôi nhà cổ trần cao và nhiều bề rộng, người nói nhiều nhất không phải là Ben. Greg ngồi tâm sự kể lại mối tình duy nhất trong đời và bao nhiêu vụng dại chỉ vì quá tin nơi một mối tình bất diệt. Cả hai vợ chồng ỷ y tưởng rằng cứ yêu nhau là đủ. Greg mải mê công việc, gây dựng cho vợ con một gia sản sung túc. Tới lúc Greg bắt đầu tính ngưng tay hoạt động để quay về hưởng lạc thú gia đình thì những lủng củng xảy ra liên tiếp: Bất đồng trong đường lối hướng dẫn con, bất đồng trong tổ chức đời sống gia đình… Bao lâu Greg mải mê làm ăn phó mặc mọi việc trong nhà cho vợ, bấy giờ mới nhận thấy những mâu thuẫn trầm trọng với vợ. Bao nhiêu xung khắc quá chậm mới khám phá ra đưa tới chỗ đổ vỡ hoàn toàn chỉ bởi tự ái cá nhân chặn hết mọi ngả cảm thông. Những lôi thôi dằng dai quyền lợi trong vụ ly dị tại tòa càng đào thêm hố sâu.

Greg quay qua Kim và Lũy:

– Tôi có mấy người quen từng sống lâu năm ở Á châu, ở Việt Nam, qua những dịp nói chuyện dài lâu với họ tôi hiểu rằng ở đâu những vấn đề tàn phá hạnh phúc gia đình cũng tương tự, nhưng ở đây tự do cá nhân được đề cao, đời sống xã hội, quan niệm sống của mỗi người, hết thảy đều đưa tới dễ dàng chia lìa. Hôm trước, ngồi triết lý với Lũy về quan niệm đôi cặp Á đông và Tây phương, Lũy có đọc cho tôi nghe một câu thơ Việt Nam: ‘Còn tình đâu nữa là thù đấy thôi.’ Tôi tin chắc người Tây phương không sao ý niệm nổi sự tàn tạ của tình yêu đến mức đó, vì người Tây phương lo cắt đứt sớm. Thiên chúa giáo của Tây phương cứng rắn biết bao trong quan niệm gia đình, vậy mà, nếu các bạn quan sát kỹ sẽ thấy ngay đến những người Công giáo Lamã ở đây cũng đã né tránh giáo lý như thế nào …

Kính trọng cảnh buồn của Greg, chia sẻ khoảnh khắc nguôi ngoai tìm thấy của con người tự giam trong nỗi đơn độc câm lặng, và cũng có thể vì bụng no, vì men rượu, Lũy và Ben cùng nín thinh ngồi nghe, để mặc Greg như nói một mình. Còn Kim ăn rất ít, hầu như chẳng uống, Kim chăm chú nghe ông già cô độc triết lý về hạnh phúc đã mất. Khá khuya Ben mới đứng lên đòi về. Kim và Lũy tiễn chân Ben tới tận xe. Ben đi rồi, hai người còn đứng đó.

Trăng thượng tuần tỏa sáng lạnh ngắt trong vườn trước nhà, trên con lộ thẳng tắp trước mặt không một bóng người. Lát sau Kim vịn vai Lũy, nói:

– Anh ơi! chúng ta phải làm sao để không bao giờ có một dịp như sinh nhật của Greg hôm nay?

Lũy cúi xuống ngó bạn hồi lâu. Lũy không trả lời Kim, chẳng biết trả lời thế nào với người yêu sắp cưới. Trấn an một câu cho qua thì tầm thường và vô tình quá. Lũy biết rằng sẽ cố gắng, hết sức cố gắng. Nhưng làm sao định được tương lai trong một hoàn cảnh mới lạ thật tình Lũy chỉ nắm vững được một phần giềng mối./.