Tod Baxter là một người có chiều cao và sức nặng trung bình, mặt mũi không có gì đặc biệt (trừ một chiếc răng cửa gãy), trạc tuổi trung niên. Người ta có thể thấy nhan nhản những người tương tự như gã trong số những người thuộc văn phòng luật sư ăn cơm trưa tại Câu lạc bộ Đại học, hoặc trong số dân vô gia cư ngủ dưới gầm cầu Broad Street hàng đêm. Baxter chẳng phải là luật sư, cũng không vô gia cư. Gã làm việc cho người anh ruột tên Sam và đêm về ngủ tại một căn hộ nhỏ mà gã thuê cách nay đã ba năm, từ khi gã ly dị vợ.

Vào chiều ngày thứ bảy tháng mười ấy, Tod ngồi ở bàn ăn trong bếp, nghĩ đến Marcy Mc Gregor. Đúng hơn, gã nghĩ đến chồng cô - gã vừa biết rằng Charlie Mc Gregor không chịu ly dị vợ. Nghĩ một lát và thấy mình không thể sống thiếu Marcy, gã rời ghế, đến mở chiếc tủ nhỏ trong bếp, cầm chiếc hộp nhỏ và bật nắp Bên trong là khẩu súng ngắn Beretta tự động mà gã đã mua từ lâu ở một cửa hàng cầm đồ tại Las Vegas. Súng còn hoạt động tốt. Gã lắp đạn, cài chốt an toàn, xong nhét súng vô túi có khoá, bước ra xe hơi. Việc phải được giải quyết trong ngày hôm nay, dù thế nào đi nữa.

Hôm nay là thứ bảy, có nhiều khả năng Charlie ở nhà với vợ. Quả vậy, khi đậu xe trước nhà, Baxter thấy cả hai đang lúi húi ở sân sau. Charlie lo đẩy máy cắt cỏ, trong khi Marcy đang tỉa hàng rào.

Marcy nhìn thấy gã trước, vội bước ra và ra dấu cho gã hãy đi đi vì sợ chồng cô thấy gã. Nhưng chiếc máy cắt cỏ bỗng dừng lại và Charlie Mc Gregor bước đến đứng ngay phía sau vợ, lớn tiếng:

- Anh đến đây làm gì, Baxter? Không ai muốn đón tiếp anh đâu!

Marcy bảo:

- Tod - Và chợt chị thấy khẩu súng - Chúa ơi, anh định...

Charlie cũng đã thấy khẩu súng. Anh mở miệng định nói gì đó nhưng Tod Baxter không cho anh kịp nói. Gã nhắm ngay ngực Mc Gregor, nhả đạn.

Marcy luống cuống khi chồng chị đưa hai tay ôm ngực ngã xuống, cố nói:

- Thằng điên đó bắn anh! Marcy, gọi cảnh sat...

Tod Baxter đưa tay trái nắm áo Marcy:

- Đi, chúng ta đi khỏi đây ngay!

- Anh có điên không, Tod? Tôi không đi đâu cả. Chúa ơi, máu...!

Một người hàng xóm xuất hiện, thận trọng vừa lại gần, vừa sẵn sàng kiếm chỗ nấp. Marcy quỳ gối bên chồng, cố lau máu trào ra từ vết thương nơi ngực. Baxter quay lưng chạy về phía xe hơi của hắn.

Có tiếng còi hụ xa xa và lớn dần.

Baxter không vô xe hơi mà chạy vòng sau bụi trường xuân, quăng khẩu súng ra xa. Tiếng còi đã tới sát bên, xe cảnh sát dừng lại. Gã ẩn mình sau bụi cây. Có ai đó la:

- Gã trốn ở đằng kia kìa!

Baxter cố thu mình nhỏ lại, như chơi trò trốn tìm.

Rồi gã nghe có tiếng nói kế bên:

- Cảnh sát đây! Đưa tay lên và bước ra, không tôi bắn!

Charlie Mc Gregor chưa chết. Với vết thương sát tim, anh ta chập chờn giữa cái sống và sự chết. Tod Baxter ra trước tòa vào sáng thứ hai và được tại ngoại hầu tra nếu đóng nửa triệu đôla tiền thế chân. Anh của gã đến gặp gã tại phòng giam. Gã la lên:

- Anh không nói giảm tiền thế chân được sao! Tôi sẽ phát điên nếu bị giam cả tháng trời để chờ xét xử.

Sam Baxter, lớn hơn em 8 tuổi, lắc đầu:

- Luật sư bảo họ sợ chú mày bỏ trốn,

- Vô lý. Tôi đã sống ở đây hầu hết cuộc đời. Tôi có việc làm chung với anh; và anh thì ai chẳng biết!

- Này, chú đã toan giết chồng của bạn gái chú. Hắn đang dở sống dở chết. Nếu hắn chết vì vết thương gây ra trong vòng một năm, chú sẽ bị kết tội sát nhân.

- Tôi…

- Chú đã làm một việc điên rồ và chú sẽ ngồi tù vì việc ấy. Chẳng ai, kể cả tôi, cứu nổi chú. Tod, chú đã 41 tuổi rồi mà còn cố theo váy một cô gái 28 tuổi đã có chồng!

- Anh à, tôi biết lỗi rồi. Anh cố cứu tôi, lần chót!

- Đào đâu ra nửa triệu đôla?

- Công việc cưa xẻ gỗ của anh. Anh có thể chạy vạy, vay ngân hàng chẳng hạn. Em sẽ nhớ ơn anh suốt đời. Em sẽ không bỏ trốn mà lo tu tỉnh làm ăn...

Sam lắc đầu, thở dài:

- Tôi không dám hứa hẹn gì cả. Tối nay tôi sẽ bàn với Rose. Chuyện như vầy phải có sự đồng ý của vợ tôi.

- Cám ơn anh, Sam.

*

Fletcher vừa được đề bạt làm đội trưởng đội trọng án thay cho Leopold đã tới tuổi nghỉ hưu. Cô thư ký Connie Trent hỏi anh:

- Thủ trưởng có nghe tin mới nhất về Tod Baxter chưa? Gã đã được tại ngoại rồi!

- Tại ngoại! Gã lấy đâu ra nửa triệu đôla?

- Không phải gã, mà là anh gã thế chấp hãng cưa xẻ gỗ. Thủ trưởng có nghĩ gã vẫn cố giết Mc Gregor không?

- Đừng gọi tôi là thủ trưởng! Thẩm phán đã ra lệnh cho Tod Baxter không được lại gần bệnh viện và nhà của Mc Gregor. Và chúng ta sẽ cho người canh gác bệnh viện ít nhất trong vài ba đêm tới.

- Khi nào thì đại bồi thẩm đoàn họp?

- Chắc trong tuần tới. Chiều nay tôi sẽ đến bệnh viện xem Mc Gregor đã đủ khoẻ chưa để bảo anh ấy làm bản tường trình.

- Còn vợ anh ta ra sao?

- Chị ta nói mình không thấy gì cả. Chị đang quay lưng lại thì nghe tiếng súng nổ. Theo hàng xóm thì chị ta nói dối.

- Chị ta đang lưỡng lự giữa một bên là người chồng sắp chết, một bên là người tình đang bị giam.

Chiều hôm ấy, khi Fletcher đến bệnh viện, bác sĩ nói với anh:

- Charlie Mc Gregor còn yếu lắm. Anh chưa thể gặp được đâu.

- Tôi muốn có bản tường trình trước khi đại bồi thẩm đoàn họp xét vụ này.

- Anh chịu khó chờ thêm đôi ba ngày.

- Bác sĩ nghĩ Charlie sẽ thoát chết?

- 48 giờ đầu là những lúc nguy hiểm nhất. Qua được thời gian ấy rồi thì còn nhiều hy vọng.

- Nhưng ít ra tôi có thể nhìn qua anh ta chứ?

Bác sĩ lắc đầu:

- Anh cảm phiền mai trở lại.

Ra đến gần cổng bệnh viện, anh gặp Marcy Mc Gregor. Anh lịch sự tự giới thiệu:

- Tôi là đại úy Fletcher thuộc đội trọng án. Tôi đã nói chuyện với chị vào ngày thứ bảy.

- Tôi nhớ. Anh đã hỏi Charlie chưa?

- Bác sĩ không cho tôi gặp. Nhưng ngay khi Charlie nói được, tôi cần có bản tường trình để kịp gởi lên đại bồi thẩm đoàn trong tuần tới.

- Tôi không hiểu anh cần bản tường trình để làm gì, vì đã có lời chứng của những người hàng xóm rồi.

- Nếu có tiếng nói từ phía nạn nhân thì hay hơn! - Anh ngập ngừng trước khi tiếp - nhất là do chị lại quay lưng vào đúng lúc xảy ra sự việc.

- Thế anh nghĩ tôi bao che cho Tod Baxter sao?

- Tôi không biết. Có người nói chị thân với Tod Baxter. Người ta thấy chị và anh ta cùng đi chơi.

- Tod dẫn tôi đến thăm xưởng cưa của anh ruột của Tod. Đó chẳng lẽ là một việc làm phạm luật?

- Tất nhiên là không. Nhưng Tod Baxter hẳn phải có động cơ khi muốn giết chồng chị.

- Anh nên hỏi Tod Baxter thì sẽ rõ!

Dĩ nhiên Fletcher đã hỏi, nhưng không điều tra được gì. Baxter khai gã có chuyện bất hòa với Charlie, nên đem súng đến dọa, không ngờ súng cướp cò. Chẳng ai tin như vậy; và viên biện lý tin chắc ông có thể chứng minh trước tòa rằng Tod Baxter và Marcy Mc Gregor đã là tình nhân của nhau.

Nhưng Fletcher chỉ đáp “Cám ơn bà Mc Gregor”. Và thay vì về nhà, anh quyết định đến thăm Leopold, thủ trưởng cũ của mình.

Leopold sống chung với vợ, Molly, nhỏ hơn ông 27 tuổi, trong ngôi nhà nhìn ngay ra vịnh Bradford. Ông đang ngồi trầm ngâm ngắm chiều rơi chầm chậm trên mặt nước mênh mông, tĩnh mịch thì Fletcher đến.

- Chào Fletcher. Rất mừng được gặp anh.

- Chào thủ trưởng. Chị đâu?

- Molly ra ngoài có chút việc. Đừng gọi tôi là thủ trưởng nữa. Thế nào, công việc có gì mới không?

- Bình thường. Vụ bắn Mc Gregor là sự kiện lớn vào cuối tuần rồi, nhưng không mất nhiều công sức điều tra. Baxter vừa được tại ngoại.

- Connie ra sao?

- Khoẻ. Cô ấy vẫn thường nhắc đến anh luôn. Anh có tính làm việc gì cho vui không?

- Ổng thị trưởng mời tôi làm ủy viên an ninh công cộng, nhưng mỗi tháng chỉ họp một lần.

Sáng hôm sau, tại trụ sở của đội trọng án, Fetcher nói với Connie Trent về chuyện anh đến thăm Leopold; và nói thêm:

- Ông ấy có vẻ hơi buồn vì quá rảnh. Tôi nghĩ mình phải điện thoại cho Molly xem chị ấy nghĩ sao. Nếu có thể giúp gì cho ông ấy thì rất nên giúp.

- Tôi cũng nghĩ thế. À, bác sĩ ở bệnh viện mới gọi điện khi sáng, cho biết Charlie Mc Gregor đã tỉnh và anh có thể nói chuyện với bệnh nhân trong vòng năm phút.

- Vậy tôi phải đi ngay, kẻo bác sĩ đổi ý.

*

Marcy đang ngồi cạnh chồng lúc Fletcher đến. Chờ một lát, đến khi Marcy ra ngoài, Fletcher thận trọng:

- Tôi là đại úy Fletcher, đội trưởng đội trọng án. Ông nghe tôi rõ không, Mc Gregor?

Bệnh nhên đang còn ống thở gắn vô mũi và chuyền dịch vào mạch máu ở phía lưng bàn tay, nhưng nhấp nháy mắt:

- Tôi nghe rõ.

- Ông cảm thấy đủ khoẻ để tường trình vụ ông bị bắn hay không?

- Được chứ! Đâu có gì phải nói nhiều. Tôi đang xén cỏ bằng máy thì hắn bước ra khỏi xe hơi ngừng ngay trước nhà tôi - Mc Gregor ngừng một lát để lấy hơi và nói tiếp - Tôi bảo hắn cút đi thì hắn rút súng bắn tôi.

- Mc Gregor, tôi sẽ thu băng lời ông kể. Sau này, khi ông khoẻ hơn, chúng ta sẽ cần có bản tường trình đúng thủ tục.

- Được!

Băng vừa thu xong thì y tá bước vào, ra hiệu đã hết thời hạn năm phút.

- Cho tôi hỏi thêm hai câu: Ai đã bắn ông, ông Mc Gregor? Ông có nhận ra kẻ ấy không?

- Tất nhiên. Đó là Tod Baxter.

- Tại saoTod bắn ông?

- Hắn dan díu với vợ tôi và muốn chiếm đoạt vợ tôi.

Y tá kéo tay áo anh. Marcy đang chờ anh ngoài hàng lang

- Tôi hy vọng ông không làm anh ấy mệt.

- Ông ấy đang bình phục. Nội trong tuần tới, Mc Gregor có thể cho chúng tôi bản tường trình đầy đủ và chính xác về chuyện đã xảy ra.

- Ông cần bản tường trình lắm sao?

- Tất cả đều cần phải rõ ràng trước tòa. Nếu bà cảm thấy cần bổ sung vào bản tường trình của bà...

Marcy bỗng quyết định:

- Tôi sẽ bổ sung. Tôi nhìn thấy toàn bộ vụ việc. Tôi sẽ kể đúng những gì đã xẩy ra.

Charlie Mc Gregor, chồng Marcy đang khoẻ lại và chắc chắn thoát chết, nên bà ta cần quyết định đứng về phía nào.

Báo chí phát hành vào sáng thứ bảy đều đăng bài về việc Marcy Mc Gregor đã làm chứng chống lại người tình. Vụ việc được đưa ra trước đại bồi thẩm đoàn ngày thứ ba; và Tod Baxter bị kết tội âm mưu giết người và sở hữu súng bất hợp pháp. Nhưng giờ đây Charlie Mc Gregor đã qua khỏi nguy cơ bị chết, nên luật sư của Tod Baxter đề nghị giảm số tiền thế chân để tại ngoại. Tuy nhiên, thẩm phán vẫn giữ nguyên mức tiền thế chân nửa triệu đôla.

Thứ hai tiếp theo, Connie Trent đến phòng làm việc của Fletcher:

- Tôi đã tìm ra nơi cư ngụ của người vợ trước của Tod Baxter. Chị ấy dùng tên hồi cồn con gái là Grace Smiley. Anh cần nói chuyện với chị ấy không?

- Cần hỏi xem chị ấy có thể đến đây trong tuần này được không?

Grace Smiley đến vào sáng thứ tư. Đó là một phụ nữ trạc tứ tuần, với nhan sắc chắc là không mấy hấp dẫn. Thật khó xác định điều này vì chị trang điểm quá mức. Chị hình như cũng hiểu vậy nên vừa ngồi xuống ghế đối diện với Fletcher, vừa giải thích:

- Tôi đang làm cho một hãng mỹ phẩm - và vô đề ngay - Vào lúc vụ án xảy ra, tôi không có mặt tại thành phố. Nhưng thật ra, vụ này chẳng liên quan gì đến tôi. Tôi cũng không hề ngạc nhiên vì Tod có thể dám làm mọi việc.

- Chị sống chung với Tod lâu không?

- Hơn năm năm. Chúng tôi ly dị đã ba năm nay.

- Anh ta có một người đàn bà khác?

- Tôi không rõ. Công việc khiến tôi phải đi suốt; và Tod không thích thế. Anh ta thuộc mẫu người cần một bà mẹ hơn là một người vợ.

- Hình như anh ta dan díu với vợ của Charlie. Đó là lý do tại sao Tod bắn Charlie. Anh ta hay có dấu hiệu hành vi bạo lực khi sống chung với chị không?

- Không. Chưa bao giờ anh ta đánh đập tôi. Đôi khi Tod giận dữ về việc gì đó, và đập bể bình lọ hoặc ly tách. Có lần anh ta bị sưng tay vì đấm mạnh vô tường. Tôi nghĩ Tod có vấn đề với anh của anh ta.

- Sam Baxter?

- Phải. Sam lớn hơn Tod tám tuổi. Khi cha chết, Sam phải nuôi dưỡng em mình, nên vừa là cha, vừa là anh Tod. Anh ta thành công khi lập xưởng gỗ, trong khi Tod làm gì cũng thất bại. Họ rất thân, thường tặng quà cho nhau. Cuối cùng Sam tìm việc làm cho Tod.

- Sam nộp tiền thế chân cho em đấy.

- Tôi không ngạc nhiên.

- Vụ án đã mở ra và khép lại. Tôi muốn hỏi thêm chị có biết gì về quan hệ giữa Tod với Marcy không?

- Không hề! Tôi không biết Marcy và đã không nói chuyện với Tod từ khoảng gần một năm nay.

Fletcher đứng dậy, ngầm tỏ ý buổi nói chuyện đã kết thúc:

- Cám ơn chị. Khi nào cần gặp chị, tôi sẽ nhắn tin sau.

Anh cho đánh máy bản tường trình về buổi gặp và đưa vô hồ sơ vụ án.

Connie Trent trực đêm thứ sáu, và Fletcher đi xem phim cùng với vợ. Khi về nhà, họ còn coi chương trình truyền hình khuya rồi mới lên giường. Anh đang ngủ say thì chuông điện thoại reo vang, đánh thức anh. Đồng hồ chỉ 3 giờ 24 phút.

- Connie đây, thủ trưởng. Rất tiếc vì làm phiền anh.

- Gì vậy? Tôi nghe đây, Connie. Tôi đã quen bị đánh thức vào giờ này. Có chuyện gì phải không?

- Tôi nghĩ anh cần biết ngay: Tod Baxter vừa tự sát!

*

Một vụ tự sát thường không cần dựng Fletcher thức dậy vào giữa đêm khuya và bắt anh phải đến hiện trường. Nhưng vụ này thì khác. Anh lái xe đến ngay khu phía Tây thành phố. Trước đây, sau khi bắt Tod Baxter, anh đã lục soát nhà Baxter rất kỹ nhưng không khám phá ra vật gì bất thường. Giờ đây, khi dừng xe trước căn nhà vào lúc 3 giờ 30 sáng, anh thấy có một xe tuần tra cảnh sát, một xe cấp cứu, xe của Connie Trent và một chiếc xe Buick lạ màu đỏ.

Connie gặp anh ở cửa ra vào và dẫn anh vào căn hộ trên lầu:

- Mọi viêc đều rõ ràng. Gã gọi điện thoại chào vĩnh biệt anh gã, rồi tự bắn vào miệng. Gã cũng để lại một lá thứ viết tay.

Sam Baxter, chủ nhân chiếc Buick, đang đứng ở đầu cầu thang, tỏ ra bối rối. Anh ta gật đầu chào Fletcher, dù có lẽ không nhận ra Fletcher là ai. Trong căn hộ, tử thi nằm cuộn trong một chiếc ghế bành lớn kê bên chiếc bàn nhỏ, trên có đặt điện thoại và nửa ly chất lỏng có màu hổ phách. Tod Baxter đã đặt nòng khẩu súng ngắn vào miệng và bóp cò. Viên đạn thổi bay mấy chiếc răng cửa, trước khi làm phía sau đầu gã thủng một lỗ lớn. Tay phải Tod vẫn còn nắm chặt khẩu súng với nòng nhuộm máu, vắt ngang bụng.

Fletcher bảo Connie:

- Kiểm tra mọi thứ để lấy dấu tay. Nhất là khẩu súng, điện thoại và chiếc ly này.

- Đây là bức thư tay mà Tod Baxter để lại. Tôi vừa bỏ vô bao để kiểm nghiệm lại. Đó là một tờ giấy có nếp gấp ngay giữa.

- Cô thấy thư ở đâu?

- Ngay cạnh ly, mở ra như vầy!

Thư ngắn, Fletcher đọc lướt nhanh: “Sam - Tôi biết rằng đây là điều tệ hại nhất tôi chưa từng làm, nhưng tôi không thể chịu nổi ý nghĩ mình phải ngồi tù. Tôi hy vọng anh sẽ tha thứ cho đứa em thân yêu của anh - Tod”.

Fletcher đưa lại bì thư cho Connie:

- Kiểm tra thư tìm dấu tay và đưa cho một chuyên gia giảo tự. Sam Baxter đã coi thư chưa?

Cô gật đầu:

- Anh ta gọi số cấp cứu ngay sau khi Tod gọi điện thoại đến anh ta. Xe tuần tra đến trước Sam chút xíu, còn tôi cũng tới ngay sau xe Buick.

- Mọi người dưới gác có hay biết gì không?

- Mỗi thứ sáu họ đều đi chơi nhân dịp cuối tuần.

Fletcher bước ra đầu cầu thang nói chuyện với Sam Baxter.

- Tôi được biết Tod gọi điện cho anh trước khi việc xảy ra, phải vậy không?

- Tôi... phải, xin lỗi, quả là một cú sốc.

- Tod nói thế nào?

- “Vĩnh biệt anh, Sam”- Chú ấy chỉ nói vậy thôi. Rồi có tiếng nổ lớn và đường dây bị gián đoạn. Tôi không tin ở tai mình. Tôi vội gọi số cấp cứu và chạy tới đây. Suốt dọc đường, tôi cầu nguyện, nhưng...

- Anh có chắc đó là giọng của em anh không? Nếu Tod nói có vài ba tiếng thì rất có thể kẻ nào đó bắt chước giọng.

- Cái gì? Hẳn nhiên đó là giọng của Tod. Nghe giọng của chú ấy, tôi không thể lầm được!

- Một điều hơi lạ là khi một người tay cẩm khẩu súng, tay cầm điện thoại. Nhưng cũng có thể, trong khi Tod dùng tay trái chuẩn bị bỏ điện thoại xuống thì tay phải kê súng vô miệng và bóp cò.

*

Các bản báo cáo nằm trên bàn giấy của Fletcher vào sáng thứ hai. Có dấu tay người chết trên khẩu súng, trên ly rượu, lá thư và trên điện thoại. Dấu tay trái trên điện thoại, tay phải trên ly và súng. Những phân tử nitrate trên tay nạn nhân chứng tỏ chính anh ta bắn súng. Một chuyên viên giao tự kết luận chắc chắn Tod Baxter đã viết lá thư tuyệt mệnh gởi anh mình.

Hồ sơ đã khép lại, hoặc sẽ khép lại sau khi Fletcher nói chuyện với Marcy McGregor. Chị đến văn phòng anh khá trễ vào sáng hôm ấy.

- Rất tiếc vì phải mời chị đến đây. Chồng chị ra sao rồi?

- Cám ơn, đã khá hơn nhiều. Bác sĩ nói anh ấy đã qua cơn nguy hiểm và sẽ chuyển anh ấy lên phòng chăm sóc.

- Tôi rất vui khi biết vậy. Hẳn chị đã nghe việc Tod Baxter tự tử?

- Tôi có đọc trên báo.

- Đó là lý do khiến tôi mời chị tới đây, để hỏi chị ít câu. Trong thời gian giữa lúc chồng chị bị bắn và vụ tự tử, chị có khi nào gặp Baxter không?

- Không.

- Cả qua điện thoại, lẫn gặp mặt?

- Không. Sau khi anh ấy bắn Charlie, tôi chẳng muốn gặp anh ấy nữa. Thật ra, cô đã chia tay với Tod Baxter trước khi xảy ra vụ bắn Charlie. Đó là lý do khiến anh ta đến nhà tôi vào thứ bảy ấy.

- Anh ta có nhắn gởi chị điều gì ám chỉ đến việc tự tử không?

- Không.

- Báo cáo phẫu thuật cho thấy có một lượng lớn rượu trong cơ thể nạn nhân vào lúc chết. Tod Baxter có nghiện rượu nặng không?

- Không. Nhưng tôi nghĩ một kẻ sắp tự tử uống nhiều rượu là việc thường tình.

- Thêm một câu hỏi nữa Baxter dùng một khẩu súng ngắn để bắn chồng chị và một khẩu súng khác để bắn vô đầu mình. Chị có biết súng ở đâu ra không? Cả hai khẩu đều không có giấy phép.

Marcy lắc đầu:

- Anh ta không khi nào nói chuyện súng ống với tôi cả.

- Thỉnh thoảng chị có đến nhà anh ấy chứ?

Marcy hơi lúng túng:

- Có... đôi ba lần gì đó.

- Chị có bao giờ nhìn thấy súng không?

- Không bao giờ.

Fletcher đặt bút xuống:

- Cám ơn chị đã tới đây. Chúc chồng chị mau bình phục.

Khi Marcy McGregor đã ra về, Fletcher vẫn ngồi đó, nhìn tập hồ sơ đang mở ra trên bàn trước mặt anh. Mở và khép.

Anh vẫn thắc mắc về khẩu súng. Nhấc điện thoại, anh gọi đến nhà của Grace Smiley. Không ai trả lời. Anh gọi tiếp đến số của hãng mỹ phẩm nơi chị làm. Sau một lát chờ đợi, chị cầm máy, Fletcher tự giới thiệu và bắt đầu:

- Chị Smiley, tôi muốn hỏi về khẩu súng mà chồng cũ của chị dùng để tự tử. Anh ta đã dùng khẩu Beretta không có giấy phép để bắn Charlie Mc Gregor, giờ lại dùng khẩu Smith and Wesson cũng không có giấy phép để tự tử. Chị có biết anh ta lấy súng ở đâu ra không?

- Tôi biết. Súng ở Las Vegas. Chúng tôi tới đó vào dịp kỷ niệm đám cưới năm thứ nhất. Anh ấy đi lang thang chơi quanh phố và thấy có vài khẩu súng ở một tiệm cầm đồ. Anh ấy mua hai khẩu, rồi chẳng bao giờ đăng ký, và tôi cũng chưa hề nhìn thấy súng bao giờ nữa.

- Tốt lắm. Tôi chỉ muốn biết rõ về điểm này. Cám ơn chị rất nhiều.

Anh gọi Connie vào và đưa cho cô hồ sơ về vụ bắn Mc Gregor và Tod Baxter tự sát:

- Vụ án đã khép lại, Connie. Cất vô tủ hồ sơ.

Cô cầm hồ sơ, đọc lướt qua:

- Lần đầu tôi mới thấy một vụ như vầy: một vụ tự sát mà nạn nhân cắn răng lại trong khi kê súng bắn vô miệng. Thông thường họ há miệng thọc nòng súng vô trước khi bóp cò.

- Phải. Vì vậy đạn mới thổi bay mất hai chiếc răng cửa.

Khi Connie ra khỏi phòng, anh ngồi ngẫm nghĩ. Cô ta có lý. Kẻ tự sát thọc súng vô họng. Hoặc họ bắn vô thái dương. Trừ khi...

Anh nhớ lại nụ cười thiếu răng cửa của Tod Baxter đăng trên một tờ báo. Anh quay số điện thoại của Connie:

- Connie, trong hồ sơ Mc Gregor có ảnh của Tod Baxter chụp để làm tư liệu khi bị bắt không?

- Không, nhưng tôi có thể có ngay.

- Tìm ảnh và mang lại hồ sơ cho tôi.

Tod Baxter trông ra sao? Thực ra Fletcher định tìm hiểu điều gì? Anh cũng không rõ nữa. Trong một khoảnh khắc, anh ước gì Leopold chưa nghỉ hưu.

Connie gõ cửa, đặt mấy tấm ảnh của Tod Baxter lên bàn. Dĩ nhiên, Tod Baxter không cười trong ảnh tư liệu. Chỗ hở giữa hàm răng cửa không lộ ra. Fletcher rủa thầm và cầm mấy tấm ảnh phẫu thuật lên. Chắc chắn cái chết làm diện mạo người ta biến dạng.

- Connie!

- Dạ, có gì không?

- Cô nhìn vào tai trong những tấm ảnh này thử coi!

Cô chăm chú ngắm nghía một lát:

- Chúng khác nhau.

- Quả là khác nhau mới chết chớ! Và tai người ta chắc chắn không biến dạng sau khi chết.

- Anh nói gì vậy? Các dấu vân tay hoàn toàn khớp mà.

- Vân tay trên súng, ly và điện thoại đều khớp với vân tay của người chết. Nhưng đã kiểm tra đối chiếu lại với vân tay của Tod Baxter khi anh ta bị bắt chưa?

Sao lại phải đối chiếu? Người chết ở trong nhà của Tod Baxter, mặc quần áo của Tod Baxter, nhìn giống Tod Baxter. Chắc chắn đó làTod Baxter chứ không lẽ là ai khác?

- Giờ đã phát hiện nghi vấn. Phải kiểm tra lại ngay.

Mười lăm phút sau, Connie quay lại:

- Vân tay không khớp!

- Điều ngay một xe cảnh sát đến nhà Marcy Mc Gregor, và một xe khác đến bệnh viện. Tod Baxter vẫn còn sống!

Tối hôm ấy, Fletcher gọi điện thoại đến nhà Leopold ngay sau bữa tối. Molly trả lời:

- Anh ấy đang ngồi ngắm cảnh chiều tà. Mời anh đến chơi.

Hai mươi phút sau Fletcher gặp Leopold tại nhà, mang theo nguyên tập hồ sơ vụ án, Leopold vui vẻ:

- Sao, có vụ gì đấy?

- Vẫn vụ Mc Gregor. Đã mở ra và khép lại, trừ một điều. Kẻ tự sát không phải là Tod Baxter.

Leopold cau mày:

- Một anh em sinh đôi chưa hề lộ diện?

- Có lẽ tôi nên kể từ đầu... - Và Fletcher vừa kể vừa giở hồ sơ, đưa cả ảnh cho Leopold - Anh có để ý cái tai này không?

- Ờ, phải cái tai. Một phương pháp nhận dạng mới ngoài dấu vân tay. Rất thú vị!

Fletcher tiếp tục kể:

- Để trả lời câu hỏi vừa rồi của anh, người chết không phải anh em sinh đôi với Tod. Đó là một kẻ vô gia cư tên Pete Detroit.

- Hay đấy.

- Tôi nhận xét Tod Baxter là một người nhìn qua rất bình thường, trung bình về chiều cao, sức nặng, không có gì đáng chú ý trên khuôn mặt. Người ta dễ nhận lầm một người có mái tóc và màu mắt giống anh ta, nhất là sau khi chết. Bởi không nghe ai báo bị mất tích sau vụ tự sát, tôi nghĩ nếu kẻ chết không phải là Baxter thì phải là một gã lang thang, chẳng hạn trong số người ngủ hàng đêm dưới gầm cầu Broad Street. Tôi cho mang tấm ảnh tư liệu của Tod Baxter ra, đồ lại chút đỉnh, che hai tai lại. Connie cho người đến khu vực quanh cầu đưa ảnh ra nhờ nhận diện, có hai người nói kẻ trong ảnh là Pete Detroit mà họ thường gặp trước lúc Tod tự tử, nhưng nay hắn ta đã biến đi đâu mất.

- Tốt, tốt lắm. Vậy anh nghĩ sự việc xảy ra như thế nào?

- Có lẽ Tod Baxter gặp anh chàng Pete Detroit và thấy anh chàng hơi giống gã. Khi gã quyết định dựng lên vụ tự sát giả tạo, gã tìm Pete Detroit, dụ anh chàng về nhà gã. Có lẽ gã cho anh chàng tắm rửa, mặc quần áo của gã. Rồi gã phục anh chàng uống rượu say và giết anh chàng, kê súng bắn vào răng cửa để không ai phát hiện xác chết thiếu chiếc răng này. Tod để anh chàng lưu lại dấu tay khắp nơi trước khi ra tay hạ sát. Tất nhiên Tod Baxter là thủ phạm, bởi bức thư chính là chữ viết tay của gã.

- Hiện giờ Tod Baxter ở đâu?

Retcher cau mày và lắc đầu:

- Tôi không rõ. Tốt nhất là tóm cổ được gã, trước khi công bố cho báo chí biết. Tôi có cảm tưởng gã chưa đi xa. Ai đó có thể chứa chấp gã.

- Ai?

- Có ba kẻ tình nghi, ông anh Sam vốn rất thân với gã. Marcy Mc Gregor đã từng dan díu với gã, và có thể việc chị ta hòa hoãn với chồng chị là một vở kịch. Nay chồng chị ta còn đang nằm bệnh viện, Tod rất có thể đang trốn trong nhà chị ta. Người thứ ba là vợ cũ của gã, Grace Smiley. Ai mà biết được, “tình cũ không rủ cũng tới” mà!

- Nhưng ai có khả năng nhất?

- Không rõ. Cho nên tôi mới đến nhờ anh.

- Tôi cần suy nghĩ thêm... Nhưng chứng cứ vẫn chưa rõ lắm...

- Vậy, anh biết?

- Tôi biết vài chuyện chứ không phải tất cả. Nhưng có thể nói tôi biết điều quan trọng nhất. Nào, chúng ta cùng đi một chuyến.

Molly ở phòng bên gọi với sang:

- Anh ra ngoài sao, Leopold?

- Một lát thôi, Fletcher và anh cùng đi.

Họ quay về thành phố. Fletcher lái xe theo hướng Leopold chỉ, và anh nhận ra xe đang chạy đến gần nhà của Sam Baxter. Khi họ ngừng xe, đèn ở tầng trệt bật sáng. Rose Baxter bước ra cửa, ngạc nhiên khi thấy họ:

- Ồ! Đại úy Fletcher phải không?

Leopold hỏi:

- Chúng tôi muốn gặp chồng chị.

Làm như nghe tiếng ông, Sam Baxter xuất hiện cạnh vợ:

- Có chuyện gì vậy?

Leopold chỉ tay vao Sam:

- Chính ông ta, Fletcher. Hãy bắt Sam ngay!

- Đồng lõa của em mình? .

- Không, không. Anh đoán sai động cơ nên dẫn đến đoán sai kẻ giết người. Có lẽ Tod không hay biết gì về vụ này đâu. Chính Sam Baxter đã giết Pete Detroit!

Tiếp đó Leopold giải thích toàn bộ sự việc trước sự hiện diện của Fletcher, Connie Trent va một số anh em trong đội trọng án:

- Đây là một vụ án khó, đầy những nghi vấn. Đến với vụ án quá trễ, tôi đành chỉ căn cứ vào những miêu tả sự kiện rất chính xác của Fletcher, cùng với những tấm ảnh và hồ sơ. Nhưng có hai điều - những đầu mối, có thể nói như vậy - giúp tôi chọn đúng hướng. Đó là lá thư viết tay của Tod Baxter và hai khẩu súng.

Fletcher rút lá thư trong chồng hồ sơ ra:

- Thư đây.

- Và tôi biết chắc có dấu vân tay của người chết trên thư, cũng như trên khẩu súng và ly rượu. Không mấy khó khăn khi nhét khẩu súng vô tay một người say hoặc đã bất tỉnh, nắm lấy tay anh ta, để họng súng vô răng cửa của anh ta rồi bóp cò. Trên bàn tay nạn nhân sẽ có dấu nitrate, như mọi người đều đã biết. Nhưng hãy đọc kỹ lá thư. Lá thư đặt trên bàn, mở ra, tuy nhiên lại có dấu gấp ở giữa. Tại sao vậy?

Connie lên tiếng:

- Có lẽ anh ta đã xếp lại và rồi lại đổi ý. Người say có thể làm nhiều chuyện khó đoán.

- A, nhưng do tưởng lầm Tod Baxter là người tự tử, mà thật ra kẻ chết lại là Pete Detroit. Chính Detroit mới say nhưng anh ta đâu có viết thư! Và nếu đọc kỹ lại lá thư, các bạn sẽ thấy nội dung thư không hề đả động đến chuyện tự sát: “Sam - tôi biết rằng đây là đều tệ hại nhất tôi chưa từng làm, nhưng tôi không thể chịu nổi ý nghĩ mình phải ngồi tù. Tôi hy vọng anh sẽ tha thứ cho đứa em thân yêu của anh - Tod”. Hãy nhớ rằng đây là thư em viết cho anh. Điều tệ nhất mà Tod chưa từng làm là bỏ trốn và để mặc Sam Baxter chịu trách nhiệm về nửa triệu đôla tiền thế chân, nên gã xin anh mình tha lỗi. Thư được xếp lại vì Tod tính gởi thư bằng bưu điện đến Sam.

Fletcher nhớ ra:

- Nên anh nói tôi đoán sai động cơ.

- Tất nhiên! Khi khám phá kẻ chết không phải là Tod Baxter, các bạn lập tức nghi Tod là tên sát nhân. Nhưng chính Sam mới là người nhớ rằng có kẻ trông giống em mình, nên Sam tìm Detroit, dụ anh chàng này đến nhà Tod cho uống rượu say, và giết Detroit. Sam đã thế chấp hãng xưởng của mình để Tod tại ngoại. Nay nếu Tod bỏ trốn, Sam sẽ mất sạch, trừ trường hợp anh ta thuyết phục được rằng Tod đã chết. Giống như trong một vụ cháy hoặc tại nạn xe hơi, người ta thường kiểm tra dấu vân tay và đặc điểm về răng. Bằng cách bắn Detroit ngay trong nhà Tod, Sam hy vọng sẽ không ai kiểm tra những thứ này. Mũi súng được đặt ngay răng cửa sẽ khiến không thể đối chiếu với chiếc răng gãy của Tod. Nhưng Sam quên không để ỷ đến cái tai.

- Còn chuyện khẩu súng?

- Tôi sẽ đề cập đến liền bây giờ. Thư đã đến tay Sam Baxter nên anh ta mới có thời gian sắp xếp kế hoạch của mình. Fletcher, anh đã kể tôi nghe chuyện hai anh em Baxter rất thương yêu nhau và hay gởi quà tặng nhau. Grace Smiley từng kể Tod mua hai khẩu súng ở Las Vegas. Tod đã dùng một khẩu để bắn Charlie Mc Gregor. Nhưng còn khẩu kia? Súng không có trong nhà Tod vì các anh đã lục soát nhà rất kỹ sau khi bắt Tod. Vậy nếu Tod không giữ súng thì anh ta dùng nó để làm gì? Câu trả lời đúng nhất là Tod đã mua súng tặng cho anh mình. Và đó chính là khẩu súng Sam đã dùng để giết anh chàng vô gia cư. Cả lá thư và khẩu súng đều dẫn đến kết luận: Sam Baxter là thủ phạm!

Connie hỏi:

- Vậy hiện Tod trốn ở đâu?

Leopold nhún vai:

- Gã có thể đang ở bất cứ nơi nào và chúng ta cần tìm cho ra. Nhưng cũng rất có thể chúng ta chẳng bao giờ tìm ra hắn cả...*