Bụt Sử Lược Biên thiệt truyện
Cuốn IV
a. joyeux, trợ họa
OUTPALA-VARNA THUẬT TRUYỀN
thuật từ bụt-như-lai lên
chốn thawadeintha
thuật việc hành trình sau rốt của ngài
và thuật lúc lâm-chung
tại
cảnh koutheinaron (câu-thi-na)
Khi vua Đầu-đồ-ra băng rồi, thì bà Hoàng-hậu Papzapati ở một mình trong đền lưu vắng tại nước Ca-duy-la-việt mà than vang khóc lóc thương nhớ chồng rất yêu dấu, cùng thương nhớ con nuôi là Bụt-Như-Lai, đã từ biệt cố lý. Bà Papzapati hồi ấy muốn theo Ngài vào chốn u nhàn Wethali mà Ngài không khứn cho.
Song lòng bà Papzapati đã quyết ý tu hành mà thôi.
Các bà Công-chúa xứ Kapila và xứ Kaulia, bị chồng bỏ quờn cao lộc cả mà đi tu làm sãi hành khất (Tì-khưu) theo dõi chơn Bụt, thì cũng muốn bắt chước gương chồng mà đi tu luôn thể. Các bà Công-chúa bèn đến tại đền Ca-duy-la-việt viếng bà Hoàng-hậu Papzapati mà xin bà giúp trao lời cùng Bụt-Như-Lai, cho đó đắc kỳ sở nguyện. Cả thảy trong cơn sốt sắng tự khiêm bèn lấy kéo cắt tóc mây dài đậm đuộc mà quăng dưới chơn bà Hoàng-hậu. Cả thảy là năm trăm bà thì tóc đã cắt rồi, rãi cùng đền dày như khảm từ trong đền ra đến đầu thang tam cấp.
Bà Hoàng-hậu Papzapati khứn chịu dẫn các bà công thì cả thảy rùng rùng không binh gia chi hộ tống, bèn đi bộ noi theo đường rừng đặng qua xứ hướng Đông. Đi như vậy đã hèn lâu thì chơn bị gai vì dày sành đạp sỏi mà lở lói máu mũ, bụi bậm làm cho phấn lợt duyên phai; sự chịu đói chịu khát nó làm cho mặt mày tiều tụy, mà trong lòng rất sốt sắng cứ việc đi tới mà thôi. Đi như vậy đã được ba tháng trường mới tới của chùa Gouthagahiathala, bèn cùng nhau xin ra mắt ông Đồ-đệ Ananda (Át-năn-đà).
Ông Ananda khi nghe các bà tố trần mọi việc rồi bèn vào trong bạch qua cùng Bụt-Như-Lai. Ngài hèn lâu không chịu cho đờn bà thâm nhập Không-môn. Song bị họ năn nỉ quá chừng, Ngài bèn khứn chịu cho năm trăm bà công vào tu làm bà vải (tì-khưu-ni), trong đám ấy có vợ xưa của Bụt là nàng Ra-ru-đà-la là mẹ của Công-tử Rahula (La-hầu-la). Cả thảy đều thề quyết qui Pháp gìn giữ luật chùa cho đến trọn đời.
Song cũng có nhiều bà bị quỉ-sứ Mara là quỉ kiêu ngạo cám dỗ, mà tả gần sa ngã muốn bỏ chùa mà hồi tục. Bà vải cả tên là Outpala-Varna thấy vậy bèn thuật truyện như sau đây đặng khuyên giải:
Bà Outpala-Varna nói rằng: «Đây ta thuật truyện của ta. Vẫn ta là con nhà tu trì lưu liên cả đời chẳng hề dừng chơn mà trú ngụ nơi mô, cứ việc đi xứ nầy qua xứ kia hoài. Bởi ấy ta sanh trưởng theo cha mẹ thân tộc mà đi cùng khác các xứ chịu nhiều điều khổ sở.
Khi ta nên được tuổi khôn thì cha mẹ ta gã ta cho một người rất trí tuệ thông minh. Người chồng ta vẫn đã có con riêng. Khi ta về ở với va chẳng đặng bao lâu ta liền thọ thai gần ngày mãn nguyệt khai huê. Bởi đó ta xin chồng ta di cư qua xứ khác, thì chồng ta cùng ta thượng trình. Song đi mới được nửa đàng ta phải dừng chơn lại giữa rừng đi không được nữa vì giờ khai-huê đã đến, ta trổ sanh một gã nam nhi. Chồng ta khi ấy nằm gần bên ta mà ngủ quên. Trông cơn giấc điệp mê man ở đâu có một con rắn đến mổ bụng va. Sáng ra ta mới hay là chồng ta đã thát rồi, thân thể đã hôi hám gần thúi sình.
Ta rất kinh hoàng, bèn cõng đứa con lớn trên cổ, đai đứa con nhỏ ngang ngực mà chạy theo đường rừng. Khi ấy không thấy ai qua lại một người, mình ta đói khát chẳng biết nhờ ai. Ta ráng gượng đi tới bên sông đã rộng mà lại sâu, con đứa đai, đứa đòng đòng, làm sao qua sông cho thấu.
Ta bèn sanh một kế là để con ghẻ ở lại bên nầy, ta mang con nhỏ ta mà lội riết qua đến bờ bên kia, ta liền để nó nằm trên đống cỏ khô, đặng lội trở qua bên nọ mà rước con ghẻ. Song le nó ngồi một mình vắng vẻ sanh sợ bèn xuống sông mà lội, ai dè nước chảy mạnh hụt chơn trôi mất. Ta khóc lu bù, chừng ta lội trở lại thì ta càng phải chua lòng xót dạ hơn nữa, vì con nhỏ ta đã bị thú dữ bắt đi đâu mất rồi.
Ta ngã lòng rủng chí, song cũng ráng gượng mà đi tới. Ngày kia mệt mỏi vô cùng, ta bèn ngồi dựa lề đường đặng mà trông chết. Bỗng dâu ta thấy một bộ hành quen, biết ta hồi thuở ta còn ấu xung. Ta liền hỏi tin tức cha mẹ ta thì người ấy nói cha mẹ ta đã bị cháy nhà mà chết thiêu trong lữa. Nghe tin dữ như thế ta bèn chết giấc. Người ấy ẩm ta đem về chòi mà săn sóc thuốc thang điều trị. Khi ta mạnh rồi người ấy xin kết duyên cang lệ cùng ta, ta liền chịu.
Cùng nhau phối hiệp chưa đầy sáu bữa thì chồng ta đã mạng vong. Khi ấy phải làm theo phép thì ta bị chôn sống theo chồng ta. May đâu có thú dữ đánh mùi thây ma đến bươi mã, ta nhơn cơ hội ấy chung ra khỏi mã mà trốn, chừng ta vào chùa mà tu trì thì tai nạn liền tiêu mất.
Outpala-Varna nói nữa rằng: «Vì cớ nào mà ta phải bị tai họa dường ấy, các ni-cô có biết chăng? Tội ta làm thể nào mà phải khổ-sở như vậy?
Số là kiếp trước ta có chồng mà tánh ta hay bòng chanh ghen vặt. Ngày kia ta giận chồng ta, ta bèn lấy lông nhím vàng đâm phũng trái tim con ghẻ chồng ta, làm cho nó chết tươi. Chồng ta đòi con, ta bèn chối cải mà thề thốt như vầy: Ba nó ôi! Nếu tôi mà có lòng đọc dữ giết con mình đi, thì cho kiếp sau tôi có chồng thì chồng bị rắn độc cắn! Con tôi thì đứa chết chìm, đứa bị thú dữ ăn thây! Tôi thì sẽ phải bị chôn sống! Còn cha mẹ tôi thì sẽ bị lữa thiêu!
Ớ các ni-cô ôi! Đó là lẻ báo-ứng thậm tốc. Hãy ngợi khen Bụt-Như-Lai đã có lòng thương xót chư ni-cô mà cho vào đây tu niệm. Hãy bỏ các điều vui sướng trong lúc thiếu niên mà cũng đừng tập thói nói gian nói dối.»
Khi đó là mùa thu thứ 6, bà vải cả nầy giảng kinh cho các ni-cô nghe tại chùa Gouthagahia-Thala, trong rừng Wahawon, xứ Wethalie.
OUTPALA-VARNA THUẬT TRUYỀN
Tiến >>
Đánh máy: Nguyễn Đan Thanh
Nguồn: SAIGON IMPRIMERIE TYPO LITHO F.-H. SCHNEIDER 1913
VNthuquan.net - Thư viện Online
Được bạn: Ct.Ly đưa lên
vào ngày: 12 tháng 6 năm 2020