Kể từ đây ta cứ xưng hô Bụt-Như-Lai mà thôi, vì ngài đã thành chánh-quả, không khá gọi Cù-đàm hoặc Thái-tử nữa. Vẫn Bụt-Như-Lai ở gần dưới gốc cây Bồ-đề đà đặng bảy lần bảy ngày (thất thất tứ-cữu là 49 ngày), mỗi tuần đổi chỗ một lần mà thôi, hằng tưởng gẫm việc rất chánh rất thật.

Trong cơn tưởng gẫm như thế thì ngài bỏ ăn bỏ uống mà chẳng hề biết mệt nhọc bao giờ.

Đến đầu tuần thứ ba, Ngài đi qua hướng Tây-bắc khỏi cây Bồ-đề mười ba sãi, Ngài bèn gặp một cái đài là của chư Devas tạo lập cho Ngài; duy đài ấy cất bằng ngọc-thạch, chung quanh có niền vàng ròng tế nhuyễn. Ngài bèn ngồi xếp bằng tại đó một tuần lễ mà suy tưởng đến việc cách vật trí tri; khi đến ngày thứ bảy thì sáu hào-quan vinh diệu mà Ngài thuở nay chưa từng biết, bèn phát lộ nơi ngọc thể Ngài, lúc ấy tri Ngài thừa ưa phi đằng trong chốn chí-thiện muôn dầm vơi vơi.

Trên tóc Ngài có hào-quan màu xám xẹt ra, cặp mắt Ngài chiếu ánh màu vàng, còn huyết-mạch Ngài có hào-quan đỏ lộ ra từ hướng, răng Ngài xẹt ra đốm lửa trắng hơn màu bông huệ, thủ túc Ngài có chiếu ánh ngọc chói lòa, trên đầu Ngài là có một đạo hào-quan màu tím xung lên lòa sáng.

Yến sáng cùng hào-quan lạ lùng ấy làm cho trái đất chói lòa dường thể một cục vàng, cục ngọc to, còn mặt biển thì chẳng khác nào như cẩn ngọc bích.

Yến sáng bởi quí thế Bụt-Như-Lai chiếu lên thấu các từng tiên và từng thần thánh, chiếu xuống thấu đến Âm-ty và tuốt vào từng các Bụt-Tổ. Đó là oai nghi thần lực của Bụt-Như-Lai vô ngằn bày tỏ ra cho thế-gian xem.

Trong khi Bụt-Như-Lai tuần thứ năm ngồi dưới gốc cây Naga cách xa cây Bồ-đề ba mươi sải thì có con gái của Mara là quỉ chúa-đàng đến cám dỗ Ngài như vầy: vẫn quỉ Mara sanh đặng ba nàng quỉ-dọa-xa, nàng thứ nhứt tên là Tahna, nàng thứ nhì tên là Arati, nàng thứ ba tên là Raga. Khi quỉ chúa-đàng bị Bụt nhục mạ bèn trở về mà thuật lại cho ba con nghe rằng: «Vô kế khả thi đặng mà thắng được Thái-tử Sỉ-đạt-tha xưng mình là Bụt-Như-Lai, xin ba con phải trợ lực». Ba nàng quỉ-dọa-xa bèn chịu mà thưa với quỉ cha rằng: «Chúng tôi vẫn là phụ-nhơn rõ nhiều kế mầu không ai cường cự nổi, ba con sẽ phục được Thái-tử Sỉ-đạt-tha như bắt chim trong bẩy, vì bị cám dỗ mà phải sa đấm».

Nói rồi đoạn ba nàng bèn sửa soạn đổi hình đặng thi hành diệu kế. Nàng thứ nhứt hóa ra một nàng trinh-nữ tốt tươi như bông huệ, yểu điệu và hữu duyên như nụ hoa, tinh khiết như tuyền thủy, vô tội như chim tơ, thơm tho như bình hương dâng trước bàn thơ như trong ngày tế tể.

Nàng thứ hai hiện ra hình đờn bà đã nhàm việc đời, khôn lanh thạo việc và lại biết vỗ về dụ dỗ, tốt như sao hôm, nhiệt thành như lửa Địa-ngục.

Nàng thứ ba hiện hình ra đờn-bà có tuổi mà lại thông-thạo việc đời hơn nữa.

Hính 1

Cả ba đều đến gần Bụt-Như-Lai; khi Ngài thấy ba ả đến, Ngài bèn thốt rằng: «Vì việc chi vô lý mà bây phải đến đây, hạ phụ-nhơn kia? Trí hóa ta phi đằng cao xa làm sao sắc bây trông làm cho náo loạn lòng ta được, chẳng phải đây là nơi để cho bây trông cám dỗ cho ta sa đám mùi đời đâu. Thôi bây hãy đi về cho rảnh».

Ba nàng bèn hiểu rằng đứng chí-tôn nói nhầm lẻ, hổ thẹn chẳng cùng, mau mau lấy tay che mình lõa lồ mà lui về nhà và hối hận vô hồi.

Trong bốn mươi chín ngày mà Bụt-Như-Lai ở gần lối cây Bồ-đề thì có xảy ra nhiều chuyện khác đáng nhớ. Đây ta xin nhắc lại hai chuyện cho thiện-nam tín-nữ hết lòng nghi ngại.

Qua đầu tuần thứ sáu khi Bụt-Như-Lai đi qua hướng đông nam cây Bồ-đề, Ngài dừng gót ngọc bên mé hồ Hidza-Li-Đana thì trời mưa như cầm tỉnh mà đổ, gió thổi lạnh thấu xương.

Khi ấy rắn thần (7 đầu) giữ hồ nầy đến gần Bụt-Như-Lai, đi vòng chung quanh chỗ Bụt-Như-Lai ngồi, cúi mình lạy bảy lần, đoạn sè đầu ra làm lọng mà che chở Ngài khỏi mưa gió.

Khi bảy ngày đã qua và mưa gió tạnh rồi, Bụt-Như-Lai bèn nói với rắn thần rằng: «Hễ ai mà mong lòng vào cõi Tây-phương cực lạc thì phải hết lòng từ thiện với người đồng loại, như người mới tỏ lòng đó, nếu ai mà thọ phép tu nhơn tích đức như thế thì sẽ được phước vậy!»

Sau rốt khi Ngài tưởng gẫm đã 7 ngày chót rồi, có hai người chuyên nghề buôn bán tên là Tapouza và Palekat đi ngang qua gần cây Bồ-đề.

Chúng nó hèn lâu đã từ biệt thành quê hương Oukkhalaba, là chỗ gần vàm hai sông Krishna và Hoogly đổ ra biển. Chúng nó bỏ ghe dưới bến dẫn năm trăm cổ xe do theo đường rừng Huruwela đặng sang qua xứ Souwama bán hàng.

Duy khi chúng nó đi gần tới chỗ Bụt-Như-Lai đang ngồi thì bánh xe vùng hết cử động, cả đoàn xe phải ngừng lại đó.

Có một vì tiên-ông khi trước vẫn là thân bằng của chúng nó hiện ra lại gần mà nói rằng: «Nguyên Bụt-Như-Lai nay đã thành Chánh-quả đang ngồi dưới gốc cây Bồ-đề, hai người hãy đến gần Ngài và dưng cho Ngài mật ong và sửa bò sau hai người sẽ đặng công quả to».

Hai người lái buôn bèn nghe theo lời tiên ông. Bụt-Như-Lai nhậm của lễ mà thốt rằng: «Chúng ngươi sau được công quả rất to, vì hai ngươi có lòng rộng rãi mà nghĩ đến ta, cho đặng chúng ngươi nhớ ta, thì ta cho hai ngươi vài sợi tóc trên đầu ta đây để mà làm dấu tích, chúng ngươi hãy lãnh lấy về cất chùa mà để vào đó, ngày sau vật bửu-bối ấy sẽ làm cho chúng ngươi cứ đường ngay mà đến chỗ chí thiện».

Hai tên lái buôn mừng rỡ vô hồi, bèn thọ lãnh vật bửu-bối, bái biệt mà trở về quê hương, cất chùa thờ tóc Bụt-Như-Lai đến nay thiên-hạ hỡi thờ phượng.

Đó rồi kế đến kỳ Bụt-Như-Lai bải việc tưởng gẫm.