Lời Phi lộ

Bài viết này viết về cô Ngọc Nguyễn,người bạn đồng nghiệp quê ở Cù lao Phố Biên Hòa đang định cư ở Mỹ.Cách đây 3 năm,vào dịp Tết Kỷ Hợi 2019, tôi đã có dịp giới thiệu với bạn bè lên Facebook của mình một status có tựa là “Nhớ về thời thơ bé”,bài đã được nhiều bạn đọc ưa thích, khen ngợi, nhất là các bạn đồng nghiệp dạy chung dưới mái trường Trần Bội Cơ Q5 Thành phố Hồ Chí Minh.Bài viết hôm nay giới thiệu một sáng tác khác "Mất em rồi ", bài thơ đoạt giải thưởng tại Mỹ 7 năm trước đây.

Vào một ngày của năm 2014, thành phố Seattle, tiểu bang Washington có một cuộc thi thơ đuợc tổ chức với chủ đề viết về quê hương, giới hạn bài dự thi không quá 60 từ.Cô Ngọc Nguyễn đã chọn thể thơ thất ngôn bát cú để gởi vào đó một chút hồn, một chút tình của người Biên Hòa trong sáng tác của mình:” Mất em rồi “. Bài thơ ngắn chỉ tám câu thất ngôn thôi nhưng đậm tình yêu quê hương xóm làng,có mùi hương bưởi Biên Hòa, có chiếc Cầu Gành mấy nhịp bắt qua Cù Lao Phố, có dòng sông Đồng Nai lung linh, mờ ảo trong những đêm trăng và có cả mái Trường Ngô Quyền với tà áo trắng thướt tha những chiều tan học. Nhưng khi định cư tại Mỹ cô đã hết, mất Biên Hòa,mất cây cầu quê hương, mất ngôi trường thân yêu có những chiều áo trắng quấn quít bên nhau cùng mở khép nỗi niềm tâm sự.

.

Dù chỉ bằng một việc làm rất nhỏ,cô Ngọc cũng thấy vui vui,tự hào vì đã đưa được hình ảnh thành phố Biên Hoà, Cầu Gành mấy nhịp, Cù Lao Phố quê hương,ngôi Trường Ngô Quyền dấu yêu của mình đi vào cuộc sống người dân Mỹ.

.

Nguyên tác bài thơ như sau:

MẤT EM RỒI!

Tôi nhớ mùi hương bưởi Biên Hòa

Cầu Gành mấy nhịp Phố bắc qua

Dòng nước Đồng Nai sâu trong vắt

Êm soi dáng núi bóng trăng ngà

Ngô Quyền tan học tà áo trắng

Quấn quít theo chân bước thướt tha

Từ dạo em đi xa biền biệt

Núi tối tăm, sông nước nhạt nhoà!

Ngọc Nguyễn

Bản dịch Anh ngữ:

I LOST YOU

I remember the aroma of Bien Hoa grapefruit

Bowstring of Gành bridge across to Phố isle

Crystal clear and deep, flows Đồng Nai river

With gentle reflection of mountains and ivory moon

Ngô Quyền school belled, hem of white Áo dài dresses

Intervene with graceful steps

Ever since you departed far so far away

The mountain grew bleak and and the river lost its luster.

Ngọc Nguyễn

Từ Saigon về đến Cầu Gành biết là ta đã về tới Biên Hoà. Qua bốn nhịp Cầu Gành thì vào Cù Lao Phố. Cầu Gành, Cù Lao Phố là trái tim, là nhịp đập, là tình yêu thăm thẳm của người Biên Hoà, ai cũng có những kỷ niệm gắn bó với chiếc cầu sắt gập ghềnh này.

Nhà tôi ở đường Quốc Lộ 1, cách Cầu Gành không xa. Một biến cố xảy đến với tôi trong ngày về thăm quê. Đó là ngày 20/3 đang buổi ăn trưa, nghe tin Cầu Gành sập, tôi và cô em gái bỏ đũa, xách xe gắn máy chạy nhanh về hướng Cầu Gành. Đã có rất nhiều ngườidân Biên Hòa, giữa cái nắng trưa gay gắt của tháng ba, đổ xô ra bốn phía đứng nhìn chiếc cầu lịch sử, chiếc cầu nhỏ xinh là biểu tượng của miền đất Trấn Biên,là tình yêu của người xứ bưởi. Cầu Gành đã gãy sập, hai nhịp cầu đâm thằng xuống lòng sông. Mỗi người một tâm trạng, một nỗi lòng...

Tôi lặng nhìn chiếc cầu gãy… muốn khóc. Thưở nhỏ, Má tôi, Cô tôi, Dì tôi từng đặt tôi lên một bên gánh, gánh bên kia là lá chuối, chuối, bưởi hoặc cốm trộn nước đường thắng với gừng, bánh tét chuối... đi bán ở Chợ Đồn. Tôi đã lớn lên bên mấy nhịp cầu giữa cảnh sông nước êm đềm cây xanh trái ngọt Cho đến khi tôi, cô gái tóc dài tha thướt, chân bước qua cầu guốc cao gót vướng kẹt giữa các khe hở, bối rố, điệu đàng, đã có người âm thầm lẽo đẽo theo sau xe đạp qua cầu về Cù Lao Phố. Rồi lũ con gái nghịch ngợm chúng tôi kết bạn Thi nhóm, Thi văn đoàn với người Saigon. Lại có kẻ mơ đến chuyện Qua cầu gió bay, nhưng lũ chúng tôi hãy còn thích ruỗi rong cả bọn trèo cây hái trái hoặc vào vưởn trộm mía. Biết bao kỷ niệm tuổi thơ gắn bó với chiếc cầu mấy nhịp.

Năm 1996 cầu 100 tuổi, nhịp cầu rung chuyển mỗi chuyến xe qua, có ai thương cho một chiếc cầu đã trăm năm gồng gánh.Bạn đồng nghiệp tôi, Như Phan, năm 2013, một lần về thăm Biên Hòa ghé nhà chơi đã viết bài thơ:

CÙ LAO VÀ NỖI NHỚ

Xe chạy qua cầu

Nghe rầm rì sóng vỗ

Xanh trời Cù Lao Phố

Thấp thoáng rặng cây xanh

Mây chẳng muốn trôi nhanh

Ghé đầu qua khung cửa

Chiếc cầu sắt uốn mình…nức nở

Tiếng cốt xương lách cách trở mình

Cầu rung rinh

Chiếc xe lửa như con rắn lượn mình trên sắt thép

Cây cầu đẹp

đã già nua

Xe chạy qua

những con đường nửa làng nửa phố

những ngôi nhà nửa tân nửa cổ

tròn xoe mắt nhìn

Mặt trời lên cao thắp sáng bình minh

Cù lao Phố đắm mình trong hương bưởi

Thoang thoảng mùi…hương khói

miếu mạo đền chùa

tan vào hư vô

ướp vào bầu trời xanh lộng gió

Con đường đất nhỏ

Thấp thoáng những gốc dừa

Có tiếng dế ban trưa

hòa thanh âm rả rích

Có tiếng chim lích chích

đậu ở tận trời cao

có xa xa hàng rào

bụi trang hồng cam nép mình trong góc tối

Bối rối

Bạn trở lại quê nhà

Phan Như

Cầu Gành ơi,

Biên Hoà ơi!

Bối rối…

khi tôi về thăm lại quê nhà.

Nguyễn Thị Ngọc