Thần Châu (1) nhất tự khởi can qua
Vạn tánh ngao ngao khả nại hà
Từ Mỹ (2) cô trung Đường nhật nguyệt
Bá Nhân (3) song lệ Tấn sơn hà
Niên lai biến cố xâm nhân lão
Thu việt tha hương cảm khách đa
Tạp tải hư danh an dụng xứ
Hồi đầu vạn sự phó Nam Kha (4)
Dịch Nghĩa:
Từ khi xẩy ra chiến tranh trên đất tổ (thần châu) - Muôn dân rên xiết, chẳng biết làm sao được - Tử Mỹ giữ lòng trung một mình với nhà Đường qua ngày tháng - Bá Nhân buồn cho sơn hà nhà Tấn - Mấy năm lại đây biến cố khiến cho người chóng già hơn - Trải qua mùa thu nơi đất khách khá nhiều cảm xúc - Ba chục năm hư danh có dùng được gì? - Quay đầu lại, vạn sự phó cho giấc mộng Nam Kha
Dịch Thơ:
Cảm Tác Sau Thời Loạn
Đất tổ từ khi vương loạn lạc
Muôn dân rên xiết, khổ làm sao!
Theo Đường, Tử Mỹ lòng trung giữ
Vì Tấn, Bá Nhân giọt lệ trào
Bao chuyện năm qua, đầu nhuốm bạc
Mấy thu đất khách, dạ mòn hao
Ba mươi năm ấy là danh hão
Một giấc Nam Kha, có khác nào!
Bản dịch của Lê Cao Phan
Chú thích:
(1) Thần Châu: Xu Diên thời Chiến Quốc gọi Trung Quốc là Xích huyện Thần Châu, về sau gọi tất là Thần châu, có ý nghĩa tôn xưng, cũng có ý chỉ nơi kinh kỳ. Đây tác giả nói về nước ta (đất tổ).
(2) Tử Mỹ: Tự hiệu của Đỗ Phủ, đại thi hào đời Đường, đồng thời với Lý Bạch. Được mệnh danh Lão Đỗ để phân biệt với nhà thơ trứ danh Đỗ Mục (gọi là Tiểu Đỗ vì trẻ hơn).
(3) Bá Nhân: tức Chu Khởi, trung thành với nhà Tấn. Khi nhà Tấn mất, chạy qua Giang Đông, nhìn núi sông nhớ quê nhà mà khóc.
(4) Nam Kha: Có người nằm ngủ dưới gốc hòe mơ thấy đến nước Hòe An được vinh hoa phú quý (làm phò mã, thái thú quận Nam Kha), về sau đánh giặc thua, công chúa chết, bị thất sủng, nên cũng gọi là giấc mộng Nam Kha.
Được bạn: diên vỹ sưu tầm / đưa lên
vào ngày: 3 tháng 2 năm 2013