Người đàn ông ngồi lặng lẽ đơn độc trong một góc vũ trường, ly nước đá nằm hờ hững trước mặt thỏa thuê tỏa hơi lạnh. Hình như nhiệm vụ duy nhất của nó chỉ là để hiện diện cho chiếc mặt bàn bớt trống trải một cách vô duyên, vì từ nãy đến giờ người đàn ông vẫn chẳng buồn động đến nó. Với chiếc áo gió đen khoác ngoài áo pull và chiếc quần jean bụi bụi, anh chẳng giống những người khách thường đến vui chơi ở nơi đây chút nào.

Đây là tuần thứ hai liên tiếp những nhân viên phục vụ ở vũ trường thấy anh ta đến đây, mà lần nào cũng chỉ ngồi một mình như vậy. Người ta thấy anh không gặp gỡ ai và cũng chẳng tham gia những màn khiêu vũ. Cái thói quen có vẻ lập dị của anh dần dần gây cho mọi người một cảm giác hiếu kỳ và những bàn tán nho nhỏ bắt đầu nổ ra càng lúc càng nhiều giữa những nhân viên làm việc ở đây với nhau. Nhưng mà thôi, chuyện của thiên hạ ai cũng có quyền tự do của riêng mình, miễn là không làm phiền phức gì đến ai, trả tiền đồ ăn thức uống và boa cho ngon lành là được rồi. Mà về cái khoản đó thì anh ta luôn vô cùng hào phóng.

Cũng như mọi hôm, cô phục vụ bước lại nở một nụ cười thật tươi trên đôi môi đậm màu son, niềm nở hỏi:

-Chào anh, hôm nay anh có ý định thay đổi khẩu vị gì không?

Hỏi là hỏi cho vui vậy thôi chứ cô biết hầu như chắc chắn câu trả lời của vị khách quen thuộc kia là gì rồi. Đôi khi cô tự hỏi không biết nước lọc có gì thú vị mà anh chàng tối nào cũng bỏ tiền đến đây chỉ gọi nước trơn. Ơ, mà nói như vậy cũng không đúng nữa, bởi anh ta có uống chút nào đâu mà gọi là thích. Lạ thật! Đám bạn bè tiếp viên của cô thậm chí còn đánh cược với nhau, người nào chào mời anh chàng được một món gì khác sẽ được quyền đòi mọi người đãi một bữa ăn nhà hàng phủ phê nữa.

Bảo Thiệp, người đàn ông ấy khẽ nhếch môi, một nụ cười xã giao thôi nhưng cũng đủ quyến rũ một cách lạ thường:

-Cô cho tôi xin ly nước được rồi, cám ơn cô!

Rồi rất lịch lãm, anh móc bóp lấy ra vài tờ bạc, nhỏ nhẹ đáp:

-Đây là tiền phục vụ và chút tiền boa xin tặng cô. Chúc cô một tối vui vẻ. Tôi không cần phục vụ gì thêm.

Nói là “chút” chứ thật ra số tiền boa ấy nhiều gấp mấy lần của người khách thường. Hèn chi nhân viên nào trong vũ trường cũng hớn hở chọn phần phục vụ bàn anh ta và luôn dành cho anh ta một sự lễ phép dịu dàng hết mực. Ở những chốn ăn chơi này, đồng tiền được dịp thể hiện sức mạnh của nó một cách rất đậm nét như vậy là chuyện thường tình!

Nhưng đám tiếp viên không chỉ thích phục vụ người đàn ông lạ lùng này vì cái hào phóng trong chuyện tiền bạc ấy, mà vì anh ta rất nhã nhặn, không phách lối ngạo ngược như những tay thừa tiền lắm bạc khác mà họ đã quá quen. Anh ta cũng chẳng đòi hỏi hạch xách gì ai. Một vị khách sộp lại dễ chìu như vậy ai mà không thích.

Vì chỗ Bảo Thiệp ngồi trong một góc khuất đàng sau một chậu cây kiểng lớn nên trong ánh sáng nhập nhòe thật khó thấy rõ mặt anh ta. Nhưng nếu để ý kỹ, người ta sẽ nhận thấy anh đang hướng mặt quan sát về hướng chiếc đàn dương cầm đặt xéo xéo phía xa, mà từ đó những âm thanh khi êm dịu, khi sôi nổi đang phát ra từ bàn tay mềm mại trắng muốt của cô nhạc công như đang nhảy múa trên những phím đàn. Rồi hình như thật tình cờ, khi cô vừa kết thúc xuất làm việc chơi nhạc phục vụ vũ trường của mình lúc mười giờ tối thì anh cũng lững thững đứng dậy bỏ ra về, vẻ mặt đăm chiêu như chất chứa nhiều tâm sự u uẩn.

Hôm nay Bảo Thiệp rời vũ trường vào xe ngồi im tư lự, chiếc xe hơi sang trọng với kính mạ xám sẫm khiến người ngoài khó quan sát anh ở bên trong. Đôi mắt buồn buồn vẫn không ngừng chú mục vào bóng dáng của một cô gái cũng vừa bước ra khỏi vũ trường. Nàng đã thay chiếc đầm mặc khi nãy trong lúc làm việc chơi nhạc bằng một bộ đồ bình thường, chiếc quần tây nâu đậm và một áo choàng rộng màu xám bên ngoài, che khuất hoàn toàn chiếc áo bên trong. Đêm nay trời hơi lạnh, sương lại xuống khá sớm. Bóng nàng nhỏ nhoi đơn lẻ đổ xuống mặt đường dưới ánh sáng nhạt nhòa của những ngọn đèn đường, nhìn xa xa mờ mờ lẫn trong làn sương thật liêu trai huyền hoặc. Mấy hôm nay không hiểu sao cô ấy đón xích lô để về nhỉ? Chuyện gì xảy ra với chiếc xe đạp của nàng rồi?

Bảo Thiệp băn khoăn rồi khẽ thở dài, nghe một thoáng nặng nề trong tim. Đã hai tuần nay anh cứ lặng lẽ để ý và làm đuôi cho cô nhạc công như một gã dại khờ đang trồng cây si, không hẳn vì cô ta mà vì một người xưa cũ. Sao cô ta giống nàng quá vậy nhỉ? Đã sáu năm kể từ lần cuối anh gặp nàng, để rồi sau đó anh đã mất hẳn tin tức về nàng. Người con gái mang tên một loài hoa đỏ chỉ nở vào mùa hè ấy đã biến mất vào dòng đời, như bóng chim tăm cá anh nào biết tìm đâu ra. Bảo Thiệp máy móc đeo bám người nhạc công hình như chỉ vì cô ta gợi lại cho anh một hình bóng cũ mà anh cứ mang mãi trong lòng và muốn tìm trong vô vọng. Anh chua xót khi nhận ra cái thực tế người giống người cũng không phải hiếm, cô ta không thể là nàng được. Nàng giờ này chắc đang soạn bài hay chấm điểm cho học trò ở một nơi nào đó, hoặc biết đâu đã ở nhà chăm lo cho chồng con, sao ngồi đây đánh đàn như một nhạc công chuyên nghiệp như thế này được!

Ký ức về những ngày xa xưa ấy từ đâu chợt ùa về…

Hình ảnh của một cậu bé con ốm tong teo nhà nghèo xơ lại côi cút dần dần hiện ra mỗi lúc một rõ. Cha mất sớm, chỉ có hai mẹ con với cuộc sống vô cùng vất vả. Cũng may mẹ cậu khéo tay nên làm bánh đi bán dạo, nào là bánh bột lọc, bánh ít, bánh giò, bánh cúc, gì mẹ làm cũng khéo cũng ngon. Thế nên cuộc đời niên thiếu của cậu chẳng được cái vô tư nhí nhố vui đùa như chúng bạn. Lúc nhỏ Bảo Thiệp vẫn thắc mắc sao mình không có nhiều đồ chơi hoặc những thứ đồ chơi rất sang đẹp như đám bạn, nhưng khi lớn lên một chút và có ít nhận thức thì anh đã hiểu. Bảo Thiệp không thèm buồn, cũng chẳng tủi thân, vì anh biết mỗi người có một số phận, và có những thứ mình không thể thay đổi được ít nhất là tạm thời.

Tuy khó nhọc, mẹ Bảo Thiệp rất thương con và luôn động viên anh cố gắng học cho thật tốt, dù bà biết trong cuộc đời nhiễu nhương này điều đó chưa hẳn giúp anh thoát khỏi kiếp nghèo sau này. Nhưng học trước là để cho chính mình, có trí tuệ và kiến thức sẽ giúp mình hiểu biết thông thái hơn, ít ra cũng để không thua kém người ta, mẹ anh vẫn thường bảo thế. Thương mẹ, Bảo Thiệp không muốn làm bà thất vọng, mặc dù lòng anh xót xa khi mỗi chiều thấy mẹ vẫn còng đôi vai gầy gánh bánh đi bán đến tối mịt mới về.

Lâu nay Bảo Thiệp vẫn thường giúp mẹ những việc lặt vặt như đi mua gạo, đem gạo đi xay thành bột, nhồi bột, nắn bánh. Làm riết quen, anh làm khéo tay không thua gì mẹ mấy. Bước vào năm nhì cấp ba mười sáu tuổi, Bảo Thiệp bắt đầu nghĩ cách làm gì đó giúp mẹ một cách cụ thể hơn, nhưng khi anh vừa mở miệng đưa ra ý kiến này, bà gạt đi ngay:

-Con còn nhỏ, đừng nghĩ đến chuyện tiền bạc sớm quá! Ráng học cho tốt và làm một người lương thiện là mẹ vui rồi.

Bảo Thiệp nhăn mặt cố nài nỉ:

-Nhưng mẹ à, con cũng đâu còn quá nhỏ nữa. Con có thể làm những việc đơn giản kiếm tiền phụ giúp mẹ.

-Mẹ còn đủ sức làm nuôi con, không được nghĩ lung tung gì hết nghe chưa con!

Bảo Thiệp ậm ừ vâng dạ cho qua để mẹ vui lòng nhưng vẫn không bỏ qua ý định đó. Ngồi chống cằm nghĩ tới nghĩ lui, một số ý tưởng thoáng qua đầu - bán vé số, bánh trái, đậu phộng rang và kẹo cao su nơi công viên hoặc trước sân vận động, hoặc đánh giày. Những việc đó không đòi hỏi trình độ chuyên môn gì, lại ít vốn, chắc anh làm được. À, thỉnh thoảng lân la ở xưởng gỗ của bác Tám đầu ngõ xem bác có nhờ phụ giúp gì không kiếm chút tiền còm cũng đỡ, mà nếu không có tiền cũng học hỏi được gì đó, biết đâu sau này sẽ dùng được. Hoặc không nữa đến nhà bác Vạn thợ hồ và sửa ống nước trong xóm xem bác có đang cần phụ đi theo bốc vác xi măng hay gạch đá cho bác cũng được bồi dưỡng chút tiền.

Nếu đời sống vật chất của Bảo Thiệp rất cơ hàn thì anh được ông trời đền bù cho cái trí tuệ sắc bén khác thường. Bảo Thiệp thông minh lanh lợi và học rất giỏi, nên dù không có tiền đi học thêm hay bồi dưỡng phụ đạo gì, anh vẫn luôn là một trong vài học sinh xuất sắc nhất trường về học lực. Trong lớp anh ngồi ù lì ít sôi nổi phát biểu gì cho lắm, nhưng bài tập hoặc bài kiểm thì anh giải quyết dễ dàng như người ta nhai một miếng bánh bích quy vậy. Giờ rảnh rang nào ở nhà Bảo Thiệp đều dành cho việc đọc sách, những loại sách trông có vẻ khô khan mà đám bạn đa số đều chán ngấy khi đụng đến. Mỗi lần vào thư viện là anh vác một đống sách báo như vậy về, đọc ngấu nghiến. Chẳng trách sao từ những năm cấp hai mà kiến thức của anh đã vượt trội hẳn so với các bạn đồng trang lứa.

Thế nên dù túi lúc nào cũng rỗng tuếch nhưng Bảo Thiệp được nhiều bạn bè trọng nể và gắn bó muốn chơi thân. Những cuộc vui chơi có tốn kém đều luôn vắng bóng Bảo Thiệp, khiến một số người trong lớp suy diễn là do anh làm cao hoặc phách lối. Nhưng thôi, những kẻ từ lúc lọt lòng đã được cưng chiều phục dịch vật chất thừa mứa thì làm sao hiểu được cái tâm trạng của mình, phân bua làm gì cho mất công. Bảo Thiệp không bao giờ than van hay kể lể gì hoàn cảnh của mình, lại khép kín lầm lì nên chẳng lạ gì khi ít người hiểu được anh.

Trong lớp có hai người bạn thân nhất với Bảo Thiệp, thì Lân là một trong hai người đó. Lân quen biết Bảo Thiệp từ đầu cấp hai nên hiểu gia cảnh của anh rất rõ. Khác với Bảo Thiệp, Lân sinh ra trong một gia đình giàu có và là một công tử. Tuy điều kiện vật chất hai người khác xa một trời một vực như vậy, Lân đối xử với Bảo Thiệp rất chân thật với một tình bạn trong sáng đúng nghĩa. Dạo gần đây để ý thấy vẻ trầm tư trên gương mặt lúc nào cũng ảm đạm già trước tuổi của Bảo Thiệp, Lân áy náy hỏi:

-Có chuyện gì mà bữa rày tao thấy mày có vẻ chán đời vậy?

Bảo Thiệp cười mũi, giọng hơi cay đắng:

-Tình cảnh như tao không chán đời thì còn là gì nữa mà “có vẻ”!

-Nhưng lúc trước tao đâu thấy mày thảm như thế này? Có gì vừa xảy ra à?

Bảo Thiệp vo tròn một cọng cỏ vừa bứt dưới đất, vung tay ném ra đằng xa, im lặng một lúc rồi lừng khừng đáp:

-Chắc tại bây giờ lớn hơn một chút nên biết nghĩ hơn thôi.

Lân thở dài gật gật đầu, cảm thông với tâm sự của đứa bạn thân. Nhà nó nghèo mà, không buồn lo sao được. Lân nhớ một lần đi ăn tiệc sinh nhật của một đứa em bà con ở trong một khu phố nọ cách nhà Bảo Thiệp không xa, anh chợt nghe tiếng rao:

-Ai ăn bánh bột lọc, bánh giò, bánh gai, bánh cúc không?…

Lân quay sang đưa mắt nhìn, thấy thấp thoáng đàng xa dáng vẻ mong manh với quảy gánh trên vai gầy của người phụ nữ trong chiếc nón lá che khuất nửa đầu, dù không thấy rõ mặt nhưng nghe giọng nói và hình dáng quen thuộc, Lân không khó khăn gì nhận ra ngay đó là bà Sen mẹ Bảo Thiệp. Nhớ lại từ nhỏ những lúc sang nhà Bảo Thiệp chơi, dù nhà nghèo nhưng mẹ anh lúc nào cũng niềm nở và quý bạn của con vô cùng, mời Lân hết bánh này đến bánh nọ bà làm để chiều đi bán. Lúc ấy còn nhỏ tuổi vô tư Lân ăn ngon lành chơi đùa với bạn. Giờ nghĩ lại một nỗi ray rứt ùa về trong hồn khiến anh chợt vấn vương buồn, khi tận mắt nhìn thấy sự vất vả của bà làm lụng để nuôi con. Người ta đã nghèo làm bánh đi bán mà mình cũng đành ăn, đúng là trẻ con chưa hiểu biết ý tứ chút nào! Người mẹ ấy thật vĩ đại quá, tuy nghèo mà tấm lòng bà ấy giàu có anh tự thấy hơn mình nhiều. Lân tế nhị quay vội mặt đi tránh gặp bà, lòng nặng nề khó chịu. Buổi tiệc sau đó đối với Lân chợt tẻ nhạt vô vị một cách lạ thường. Vui vẻ gì đây khi mình và đám bạn ăn chơi thừa mứa trong khi mẹ thằng bạn thân đang đi bán dạo ngoài kia! Từ hôm đó Lân tìm cách khéo léo từ chối mỗi khi mẹ Bảo Thiệp mời ăn.

Là một chàng trai con nhà giàu nhưng Lân nhận ra không phải ai cũng may mắn như mình và biết thông cảm với những mảnh đời khó khăn nghèo khổ. Đó là một điều hiếm quý và cho thấy anh nhận được sự giáo dục tốt từ cha mẹ. Có lẽ nhờ đức tính đó của Lân mà Bảo Thiệp chơi thân được với anh lâu như vậy chăng? Vì lẽ nào mà một đứa con nhà giàu nứt vách còn một đứa nhà nghèo chạy cái ăn từng bữa thân nhau được? Bảo Thiệp tự hỏi như vậy ít lần mà cũng không biết nữa.

Sau một lúc im lặng, Lân lên tiếng:

-Tao có thể giúp được gì mày không?

Giúp gì ư? Bảo Thiệp nghĩ thầm rồi cười chua chát. Đứa nào cũng còn loi choi ăn chưa no lo chưa tới thì Lân giúp gì được cho anh đây? Bảo Thiệp chán nản khẽ khàng đáp:

-Tao tính kiếm việc gì đó làm giúp đỡ mẹ tao, nhưng đang còn cân nhắc.

Thật ra Bảo Thiệp cũng đã có thử rồi. Buổi chiều khi mẹ đã rời nhà đi bán, anh đã tới hỏi thăm bác Tám và bác Vạn, công việc cực nhọc nhưng cũng có thể chịu được, chỉ có cái việc ít quá, bữa được bữa mất không thể xem là nguồn thu nhập đều đặn. Chắc sắp tới thử bán vé số xem sao.

Đang nghĩ ngợi mông lung thì nghe Lân nói:

-Tao nghĩ ra được một việc mày có thể làm, nhưng không biết mày có muốn làm không thôi.

-Là gì vậy, nói thử xem? - Bảo Thiệp quay ngoắt sang hỏi gấp gáp.

Lân nhìn Bảo Thiệp với ánh mắt áy náy như thể đang phân vân có nên nói hay không, sau cùng anh chậm rãi giải thích:

-Ở sân tennis tao hay tới đánh tụi nhặt banh kiếm cũng khá lắm, đôi khi gặp dân xộp họ boa rất xôm. Sân banh đó bận rộn lúc nào ngày nào cũng có người chơi. Ông chủ sân là bạn thân của ba tao, nếu mày muốn tao có thể nhờ ổng xin giùm cho mày. Tao nghĩ cũng dễ thôi, nhưng tao chỉ ngại việc đó…

Bảo Thiệp khoa tay cắt ngang:

-Đó cũng là một việc lương thiện, tao chấp nhận. Mày thưa bác xin giùm tao đi nha!

Lân gật đầu cười nhẹ không nói. Bảo Thiệp mừng rỡ:

-Cám ơn mày nhiều nghe Lân.

Lân bật cười xô nhẹ vào vai Bảo Thiệp:

-Dẹp cái trò khách sáo đó của mày đi!

Thế là từ đó chiều nào Bảo Thiệp cũng đến sân tennis làm công việc nhặt banh, mà nhờ đó kiếm được một thu nhập ổn định và tương đối khá. Lăn lóc vào công việc như thế này, Bảo Thiệp còn học hỏi được nhiều điều bổ ích khác, như cách tiếp xúc với người lạ, cách ăn nói để được lòng người khác, thói quen đúng giờ giấc, và sự linh động trong công việc. Mẹ anh lúc đầu không biết nhưng có cái gì có thể giấu mãi được, nhất là với một người mẹ, nên cuối cùng chuyện cũng lòi ra. Bà bật khóc bảo:

-Thiệp ơi, mẹ có để cho con thiếu thốn gì đâu mà con trốn mẹ đi làm như vậy?

Bảo Thiệp nhăn nhó phân trần:

-Mẹ à, con lớn rồi, con muốn được phụ giúp mẹ. Đó là công việc lương thiện, mà con còn học thêm được nhiều cái khác nữa. Mẹ đừng cản con nghe mẹ!

Bà Sen nhìn con rồi thở dài, lòng người mẹ thương con như đứt ra. Phải chi nó còn cha, phải chi bà có của thì nó đâu phải vất vả sớm như thế này mà vẫn được vui tươi ăn học chơi đùa với bạn bè thật hồn nhiên. Từ rất lâu, bà ít thấy nụ cười rạng rỡ trên khuôn mặt còn rất trẻ con kia. Hẳn là những khó khăn trong cuộc sống đã ảnh hưởng đến tâm tư tình cảm của nó nhiều lắm. Tâm hồn sớm chai sạn còn nét mặt thì ù lì già cỗi so với tuổi đời. Nhưng trong cái đau xót ray rứt kia, trong những giọt nước mắt này còn có một phần là tự hào hạnh phúc. Con của bà thật là hiếu thảo và có một tấm lòng, biết nghĩ đến nỗi khó khăn đau khổ của người khác.

Bà chép miệng hỏi:

-Con làm ở đó lâu chưa, mà ai chỉ cho con làm vậy?

Bảo Thiệp cười thành thật bày tỏ:

-Dạ bạn con thằng Lân đó chứ ai mẹ. Mẹ biết không nó tốt lắm, nghe con nói có ý định tìm việc làm nó đề nghị việc đó cho con, rồi còn nhờ ba nó xin giúp nữa. Con làm được hai tháng rồi, đã rất quen. Mẹ yên tâm đi, con không sao đâu!

Bà Sen lặng im một lúc nghĩ ngợi xa vắng, Bảo Thiệp giống tính cha cái bướng bỉnh nhưng quyết đoán, đã quyết định làm gì là khó lòng ai lay chuyển được. Bà nhìn con nghiêm nghị bảo:

-Thôi con đã muốn làm mẹ cũng không cấm con, nhưng mà con phải hứa với mẹ không được xao lãng việc ở trường và vẫn phải học thật tốt nghe chưa!

Bảo Thiệp mừng rơn cười toe toét:

-Dạ, con hứa mà, cám ơn mẹ.

Tiền kiếm được bao nhiêu Bảo Thiệp dùng để trang trải cho việc học ở trường và mua thêm ít sách, còn lại đưa hết cho mẹ. Thời gian cứ thế bình lặng trôi…

Một chiếc mô tô của một tên choi choi nào đó vừa gầm rú vọt ngang qua cắt đứt dòng suy tưởng của Bảo Thiệp. Nãy giờ anh lái xe rề rề với tốc độ chậm nhất có thể mà không cản trở giao thông, và thỉnh thoảng đã phải tấp vào lề đường chờ đợi để cố ý bám theo chiếc xích lô kia xem nó đi về đâu. Nó đột ngột quẹo vào một con đường phụ gồ ghề tối tăm rồi vào sâu trong một con hẽm nhỏ xe hơi vào không được.

Bảo Thiệp ngừng xe, tần ngần quay đầu quan sát xung quanh. Quang cảnh khu dân cư khu này rõ ràng là một xóm lao động nghèo. Những thùng rác chất ngã nghiêng trên vỉa hè, rác nhiều quá đổ tràn ra cả mặt đường. Những vũng sình lầy nước đen ngòm ứ đọng đây đó. Con đường thì ổ gà chi chít nhìn chiếc xe xích lô lắc lư chao đảo mà tội nghiệp. Bác lái vì mưu sinh phải chịu đã đành, còn cô khách đi trên con đường kiểu đó tấm thân mảnh mai kia chắc cũng bầm dập. Đưa tay lên cằm nghĩ ngợi ít giây, Bảo Thiệp đạp ga cho xe phóng thẳng về nhà.

☘︎