Tôi và Dương Khấp từ một thành phố nhỏ phía đông tới Bắc Kinh với dự định đây sẽ là nơi đổi đời của mình. Chúng tôi còn rất trẻ, do đó luôn tự nhủ rằng mình sẽ vượt qua được mọi thử thách. Vả lại, chúng tôi biết Bắc Kinh là một thành phố luôn xoay tròn như bánh lái, nghe nói cơ hội ở đây nhiều như những con cá nhỏ xinh xắn nằm trơ trên bãi biển sau đợt thủy triều. Chúng tôi đến đây cũng không ngoài ý muốn sẽ có được những cơ hội đó. Chúng tôi thuộc loại người như người ta thường nói là “có ước vọng và hoài bão”. Tôi và Dương Khấp ngoài ước mơ ra, thì một kinh nghiệm bẻ đôi không biết, trong túi chẳng có đồng xu nào cả. Tuy nhiên, ít ra chúng tôi cũng có lòng tự tin vào chính mình. Hai thằng con trai tuổi xuân còn mơn mởn, dự tính sẽ đem tiêu hết lòng nhiệt thành và tuổi thanh xuân của mình trong thành phố này, từ đó đổi lấy những thứ mà chúng tôi muốn có được. Lần đầu, khi hai chúng tôi đứng trên chiếc cầu vượt Tam Nguyên đồ sộ trên đường siêu tốc từ sân bay chạy vào nội thành, ngắm nhìn thành phố  mà mình sắp đến, trong lòng xuất hiện một tâm trạng rất phức tạp. Liệu chúng tôi có thể đạt được những gì đây? Thành phố rộng lớn, vô biên và thật xứng với những danh tiếng của nó. Khói bụi từ các tòa cao ốc phun ra làm xám xịt cả không trung. Thành phố vẫn phát triển và bành trướng, nó sinh sôi hệt như nấm mọc sau mưa khiến người ta kinh ngạc, sững sờ, đến nỗi phải há hốc mồm, giương to mắt. Cả hai chúng tôi đều cảm thấy lo lắng và sợ hãi. E rằng mình sẽ bị cái thành phố như một chiếc máy chơi game này nuốt chửng, dễ dàng biến chúng tôi thành một thứ đồ vật cũng như những đồng xu kia, rồi nuốt gọn một cách vô tình, không thương tiếc. Tất cả mọi việc đều có thể xảy ra, không phải ai cũng có thể thành công được. Trong thành phố, đầy rẫy những cao ốc như những ngọn núi thủy tinh, mọi người đến đây đều phải thử trèo lên những ngọn núi đó. Chắc chắn sẽ có người té xuống tan xương nát thịt. Nhưng cũng có người vẫn trèo lên được, và từ trên cao, họ tiến sâu vào những cao ốc thủy tinh đó. Thành phố đón lấy họ và chấp nhận họ. Đến lượt họ lại bình tâm và thanh thản đứng bên cửa sổ kiếng, thưởng thức những người khác đang trèo ở ngoài kia, hoặc ngắm nhìn những đường cong rơi ngoạn mục khi có kẻ trượt té xuống dưới.

Chúng tôi ngồi trên xe chạy từ đường Trường An ra ngoài cổng Kiến Quốc. Những tòa cao ốc hùng vĩ: khách sạn quốc tế, cao ốc Hải Quan, khách sạn Khải Thái, cao ốc quốc tế, nhà hàng Trường Phúc Cung, chợ Quí Hữu, Trung tâm mua sắm, Nhà hàng khách sạn Trung Quốc… cứ từng cảnh, từng cảnh đập vào mắt chúng tôi. Chiếc xe lại rẽ qua đường cao tốc Đông Tam Hoàn. Tòa nhà Trung tâm Kinh Quảng cao nhất kinh thành giống như một lăng kính khổng lồ màu xanh có ba mặt. Rồi thì khách sạn Trường Thành, khách sạn Côn Luân, cao ốc Kinh Thành, cao ốc Phát Triển, khách sạn Ngư Dương, cao ốc Lương Mã Hà, trung tâm mua sắm Yangsa, cao ốc Kinh Tín, cao ốc Nghệ Thuật Đông Phương và nhà hàng khách sạn Hilton, v.v... Chỉ cần một lần đi qua đó, bạn sẽ tưởng như mình  đang ở khu vực trung tâm của Detroit, thành phố Seattles hay New York nào đó của nước Mỹ. Ấy là bạn đã tạm quên đi những cảm giác kinh ngạc của bản thân mình. Những nơi đó đèn sáng nhấp nháy, đan xen từng tòa cao ốc, trung tâm mua sắm, siêu thị thương mại, khách sạn lớn. Khắp nơi, người người đang trao đổi những cơ hội mua bán và thực hiện ước vọng của mình. Đây thực sự là một Kinh đô của dục vọng. Hầu như ngày nào bạn cũng phải kinh ngạc trước những cao ốc tiếp tục mọc lên như nấm sau mưa của thành phố. Lúc này, tôi và Dương Khấp đều cảm thấy mình giống y như một hạt bụi nhỏ bé không nơi nương tựa. Dưới ánh đèn huy hoàng của thành phố, đã có bao nhiêu người từ bốn phương tám hướng hội tụ về đây với ý định sẽ thành công nhỉ? Hình như thành phố này có thể ôm lấy tất cả. Nó dung nạp mọi thứ, từ bảo thủ nhất đến tiên tiến nhất; từ địa phương nhất đến quảng đại nhất; truyền thống nhất và hiện đại nhất; nhốn nháo nhất và trầm tĩnh nhất; vật chất nhất và tinh thần nhất; nghèo nhất và giàu nhất; lý tưởng nhất và hiện thực nhất; bình dân nhất và cao cấp nhất của những ảo mộng, vọng tưởng và quá khích… Hình như trong thành phố này, tất cả đều có thể tồn tại và chung sống hòa bình với những thể đối lập của mình. Chúng cùng đối thoại, cùng song song và triệt tiêu nhau. Chính những điều đó đã tạo ra cái thành phố kỳ lạ này. Tôi và Dương Khấp không kìm nổi cảm xúc bởi sự bao dung và chấp nhận của nó.

Dương Khấp là một chàng trai khá thú vị, bản chất của anh ta là luôn nghĩ tới những điều viển vông. Chúng tôi học tại một trường Đại học danh tiếng ở miền Nam, là bạn thân của nhau thời cắp sách đến trường. Dương Khấp khá điển trai, anh ta có ít râu quai nón, một cốt cách nam nhi đầy chí hướng. Anh thích mặc complet carô, thắt cà vạt bằng silk màu sặc sỡ, mang kiếng râm gọng nhỏ, tóc xịt gel bóng loáng chải vuốt ngược lên. Ở trường, anh là người luôn thích biến những mẩu chuyện đơn giản trở nên thần bí, hấp dẫn. Hồi đó anh là sinh viên khoa Chính trị. Anh thành lập “Nhóm Áo Xám”, có tính chất giống như một Câu lạc bộ chính trị gia. Nhóm này được mấy vị giáo sư nổi tiếng trong khoa chính trị, khoa pháp luật của trường đại học Harvard thời trước cách mạng làm cố vấn. Dương Khấp làm nhóm trưởng. Đặc điểm của “Nhóm Áo Xám” là tất cả các thành viên đều mặc áo khoác màu nâu xám, vẻ mặt khá nghiêm trang. Có lần họ tổ chức một buổi hội thảo salon, chủ đề thảo luận là “Tinh thần luật pháp” của Maundesge. Tôi có cảm giác rằng đây là một nhóm có tham vọng, họ luôn muốn nắm bắt và thừa hưởng những gì lớn hơn mạng sống của họ (ví dụ tinh thần, sứ mạng của đất nước và dân tộc chẳng hạn). Tôi nghĩ dù cũng mang tiếng là sinh viên đại học, nhưng không ít kẻ trong số đó đầu óc rỗng tuếch và chỉ biết nói suông. Chính vì thế mà tôi đã làm quen và kết thân với Dương Khấp. Tôi rất mến mộ anh. Năm tốt nghiệp đại học, tôi 22 tuổi, Dương Khấp 23. Lòng tràn đầy sự sung mãn và nhẫn nại, chúng tôi cùng nhau đến Bắc Kinh, thẳng tiến vào thế giới và sự vật. Nơi chúng tôi tìm đến không giống  nhau, một người tới trụ sở một cơ quan lớn còn người kia tới trường sân khấu nghệ thuật. Tôi đến trường sân khấu nghệ thuật. Tất cả những người khác trong “Nhóm Áo Xám” chia tay nhau, họ bay nhảy như chim, như thú và ngay lập tức biến đi đâu mất dạng.

Đứng trên đường cầu vượt Tam Nguyên nhìn thành phố Bắc Kinh phía xa xa, tôi nghĩ rằng những gì chúng tôi mong muốn đạt được ở đây không chỉ là tiếng tăm địa vị, mà còn phải có cả tình yêu theo đúng nghĩa của nó. Thời đại học, Dương Khấp hiền khô, một người bạn gái cũng không có. Còn tôi, ít nhiều cũng đã nếm mùi đau khổ của một mối tình đã tan vỡ. Tôi đứng lại hồi lâu, lấy ra cuốn Le Père Goriot của Balzac. Tôi đọc to đoạn nhân vật Lasdiner tràn đầy hùng tâm đứng trên ngọn núi nhỏ ngoại ô Paris, giữa cảnh đêm Paris huy hoàng buông câu nói: “Paris, hãy để chúng tôi liều một phen!”. Sau này Lasdiner dựa vào chiếc váy đầm màu thạch lựu của một quí phu nhân mà leo lên chiếc ghế chính khách kiêm người quản lý nhà băng. Đọc xong, chúng tôi nhìn nhau và cười to, nghĩ lại việc đời, thì ra cũng không thể tránh khỏi những mánh lới và bi tráng. Chúng tôi xuống xe taxi, thẳng tiến vào thành phố. Từng tòa cao ốc đập vào mắt chúng tôi trên đường đi.