Ông già Mạc Can năm nay 65 tuổi. Khán giả quen gọi Mạc Can là Bác Ba Phi, một nhân vật có thật. Ông Ba Phi thời xưa nối tiếng khắp vùng Lục Tinh Miền Tây Nam Bộ. Ông nói chuyện hài, nghe cười rần trời.

.

Tác giả Mạc Can

Mạc Can cũng không khác Bác Ba cho lắm. Ông cũng là người Tây... tức miền Tây, nguyên quán Bạc Liêu, do vui tánh và làm chủ một gương mặt tức cười, cho nên ông được đạo diễn Nguyễn Vinh Sơn mời thủ vai Bác Ba Phi trong phim Đất Phương Nam.

Ở Sài Gòn, ông hay ngồi các quán cà phê vỉa hè, bên ly trà đá quen thuộc, ông thường dựa lưng vô vách tường, nhìn ra đường, nói chơi. Có người cười, cái ông Mạc Can nầy nói chơi như nói thiệt, không biết sao mà lần. Mạc Can hay kể những chuyện... không có, nhiều, chuyện phiêu lưu ly kỳ, thỉnh thoảng hé mở vài chi tiết vui vui, là lạ, mà hầu như chỉ có ông mới nghĩ ra nói (khó không khác khi nghĩ ra một trò ảo thuật).

Vài năm trước Nhà Xuất bản Trẻ có ký hợp đồng sử dụng bản quyền trong vòng 10 năm với ông, ông đã viết nhiều đề tài, tới nay hợp đồng vẫn còn hiệu lực. Để thay đổi không khí cho những cuốn tiểu thuyết buồn mà Mạc Can rất thuận tay. Và cũng để chờ một cuốn tiểu thuyết khác, mà ông đang dành ít nhiều thời gian để sống và viết, bây giờ mời bạn... tạm đọc thử một cách viết mới của Mạc Can.

Lần nầy không hẳn viết như nói, mà có chữ lạ. Tuy vậy vẫn là Mạc Can lộn xộn không giống ai, lại đậm nét, mộc mạc hóm hỉnh, ông có ngòi bút biết hóa thân như diễn viên, trên các trang giấy, diễn xuất qua hình dáng của nàng XêRêNát, quan Ngự Y, thậm chí là Thừa Tướng và quan “Đuổi Ruồi” - một nhân vật ông vừa sáng chế “dung nhan” rất mới trong thể loại truyện ngắn liên hoàn, mà ông gọi là trường phái “hoang tưởng”. Dựa vào một câu chuyện cổ điến mà ai cũng biết, Mạc Can kể chuyện khác, tạo được sự thân mật trong Hoàng cung, nơi tưởng như bận rộn, trái lại theo Bác Ba Phi thì nhiều khi hưỡn, không có việc gì để làm, trò chuyện này nọ cho vui. Mạc Can bình thường hóa ông Vua râu khi nóng khi lạnh, cùng các nhân vật ngộ nghĩnh, nhiều cá tính. Không gian, thời gian và hoàn cảnh như có thật, ông nói thêm là viết... hơi vui thôi, chứ đọc thì không vui bằng nghe nói miệng - như kiểu nói chuyện khề khà của nhà văn Sơn Nam - đọc hay nghe rồi ngẫm nghĩ một chút mới đã - Thỉnh thoảng, trong câu chữ, không biết chữ xưa hay nay, đôi khi cũng có văn học, và một vài chi tiết khác thường, làm cho người đọc như tợp ly rượu đế nước nhứt... khà một tiếng vậy mà.

Sách của Mạc Can khác thường như ông. Thường thì những câu chuyện của Mạc Can tưởng chừng bông đùa, không có gì, song quả là như ly rượu đế thật, ông kể chuyện này, mà không biết ông lượm được ở đâu.

NHÀ XUẤT BẢN TRẺ

Nghe nè, một hôm Vua Tây Ban Nha đứng trên ban công nhìn xuống bùng binh. Thấy một người đọc sách, người đó cứ mỉm cười. Vua bèn sai quan Thừa Tướng chạy xuống hỏi. Hỏi xong quan Thừa Tướng chạy lên thưa rằng: ông đang đọc cuốn tiểu thuyết Đông Ky Sốt - tới trang hiệp sĩ đánh lộn với cối xoay gió.

Đọc sách hề chí mím cười là đủ.

Nhớ Anh Ba Sơn Nam

Lâu rảnh, đi chơi, ngồi trên xe hơi.

Sách hề, không dám, đọc thử coi.

Liêu trai, kiểu mới, khá kỳ lạ.

Cười chuyện ít có, Bác Ba Phi

Râu Nóng, Pi-căn cùng Phù Thùy

“Ba ngàn lẻ... chuyện" cũng hơi vui.