HÒM ĐỰNG NGƯỜI, LỊCH SỬ TIỂU THUYẾT, TÁC PHẨM CỦA NGUYỄN TRIỆU LUẬT. Y BẢN CỦA NHÀ XUẤT BẢN TÂN DÂN IN Ở HÀNỘI NĂM 1937, TÁI BẢN TRONG VIỆN VĂN NGHỆ.

HIỆN SÁNG TÁC CỦA XUẤT BẢN BỐN PHƯƠNG, NHÀ IN RIÊNG CỦA B.P. ẤN LOÁT XONG TẠI SÀIGÒN THÁNG X NĂM M CM L V,

NGOÀI NHỮNG BẢN PHÁT HÀNH, CÒN MUỜI BẢN ĐẶC BIỆT BẰNG GIẤY NGỌC CỐT, BÌA, GIẤY BĂNG CƠ, NĂM BẢN ĐỀ N.T.L, I ĐẾN N.T.L. V ĐỂ TRUY NIỆM TÁC GIẢ, NĂM BẢN ĐỂ THỐN TÂM THIÊN CỔ VI ĐẾN THỐN TÂM THIÊN CỔ X ĐỀU CÓ ẤN SON TRIỆN NÔM CỦA XUẤT BẢN BỐN PHƯƠNG.

Friday, August 4, 2017

TIỂU-THUYẾT này nguyên báo Nhật-Tân đăng-tái, ký lẩn dưới bút-danh Phất-Văn nữ-sĩ. Khi ấy: con tầm rút ruột hồ xong, báo đã chuyển sang kỳ khác ; ngòi bút còn đương chạy trên tờ giấy, chú thợ in đã đến giục bài. Văn viết chạy theo đà ngựa phi nước gấp, còn sức đâu mà trau-truốt câu văn. Thế mà bạn làng văn duyệt đến, có người lại đem lời tán-thưởng thật-thà. ý chừng để tưởng-lệ khuyến- khích cho ngày một hơn vậy.

Vì thế: nay duyệt lại tập sơ-cảo, sửa lại những chỗ rườm, đem in lại vào một tập Phổ Thông Bán- Nguyệt-San, [1] ngỏ hầu tạ những ai trước kia đã gia công kiểm-điểm kỹ-càng.

Nhân dịp, soạn-giả muốn nói qua đến cái quan- niệm về lịch-sử tiểu-thuyết để phá một cái lầm chung.

Chép những chuyện thuộc sử, những dã-sử phụ- thuộc vào sử, việc ấy là việc thuộc sử gia, Những cuốn truyện diễn nghĩa như Tam-Quốc-Chí, Tây- Hán Chí, Đông-Chu Liệt-Quốc, những bộ bút-lục như Tùy -Ẩn- Mạn – Lục, Tang. Thương-Ngẫu-Lục, Vũ- Trung-Tùy-Bút-Lạc đều chép những việc thuộc sử cả. Những bộ ấy, đều là những bộ ‘’dã-sử’’, ‘‘ tiểu- sử’’, ‘‘ngoại-sử’’, giống như những bộ Récits des Temps Mérovingiens của Augustin Thierry. Những bộ ấy, đều làm tài-liệu cho sử cả. Chép những chuyện ấy, ít nhiều phải theo phương-pháp của sử- gia mà Phương-pháp học đã định rõ.

Trái lại, viết “tiểu thuyết lịch sử” (roman historique) cần theo phép của Sử-học, không cần có chuyện, thật. Tác- giả chỉ phải tưởng-tượng ra một chuyện ‘‘ có thể có’’ ở một thời đại, rồi đem chuyện ấy lồng vào khung thời-đại ấy. Mục-đích là lấy một chuyện không đâu mà làm sống một thời-đại. Những tiểu thuyết ‘‘ Notre-Dame de Paris’’, Quatre-vingt-treize’’ của Victor Hugo, ‘‘Les Filles d'autrefois’’ của Léon Daudet, đều là bịa-đặt cả, nhưng đọc truyện đó, ta thấy cả thời đại hồi vua Louis và hồi Đại Cách mệng sống lại”.

Cuốn HÒM ĐỰNG NGƯỜI này là một lịch- sử tiểu-thuyết. Không biết soạn-giả có làm sống nổi thời-đại vua Lê chúa Trịnh hay không, nhưng bản- tâm sơ-ý là thế.

Du-Lâm, Juillet 1937

NGUYỀN TRIỆU-LUẬT

Chú thích:

[1] Phổ Thông Bán-Nguyệt San, số II, ngày 1er-X-37 Tân- Dân Hànội.