Bà nghĩ lại đi, vợ chồng ăn ở đã hơn 30 năm, con cái đã lớn, sắp có dâu có cháu, vậy mà bà với má lại có chuyện, tui không hiểu nổi.

Bà Trung vẫn rấm rứt khóc:

- Ông nghĩ coi, tui ở với má từ hồi ông cưới tui tới giờ, tui làm dâu má, nhưng má coi tui như con gái ruột. Hai má con sống thuận hòa. Tui cấn thai đôi, má lo thuốc thang tẩm bổ. Tui sanh một hơi hai thằng, một tay má nuôi ba mẹ con tui. Hai thằng nhỏ tới tuổi đi học, tui phải phụ ông lo tài chánh gia đình, má ở nhà lo cho hai thằng nhỏ. Tui mang ơn má hổng hết, làm sao tui có chuyện với má cho được. Hổng biết ai ác nhơn ác đức bày chuyện tỵ hiềm khiến má buồn tui.

-Tui hiểu tánh ý bà, nhưng bà là phận con, bà phải xin lỗi má cho má bớt buồn.

- Ông nỡ xử ép tui sao? Má biết tui hồi nào tới giờ đâu có cái tánh thèo lẻo nói thêm nói bớt. Sao má nghe ai đặt điều rồi đòi bỏ đi. Bộ má không thương tui nữa sao?

Thấy vợ ấm ức khóc thành tiếng, ông Trung nhướng mày:

- Nói vậy là bà muốn má xin lỗi bà hả?

-Tui hổng có nói vậy, nhưng má cũng nên nói phải trái với tui, tui đâu có lỗi gì với má đâu!.

- Không có lỗi, xin lỗi mới dễ!

- Ông nói gì kỳ vậy, tui không có lỗi lấy đâu mà xin! Làm như vậy là không coi trọng má!

…..

Bà Thành, mẹ ông Trung ngồi trong phòng nghe hết câu chuyện của vợ chồng con trai. Bà rưng rưng nhớ hồi còn ở trong nước trước năm 75...

….Hôm Trung, con trai lớn của bà dắt bạn gái là cô Thu ở cuối xóm về giới thiệu với bà, bà đã quyến luyến con nhỏ: khuôn mặt nó sáng như trăng rằm, mớ tóc đen mun, cột phía sau càng khiến con nhỏ dễ nhìn. Nó học Sư Phạm sắp ra trường mà ăn mặc thiệt đơn giản, áo dài hàng lụa trắng với chiếc quần đen Mỹ A, không son không phấn.

Cái cách nó chào bà, khiến bà nhớ tới hình ảnh của bà hồi mới về nhà chồng. Cũng bối rối, nhưng ráng trấn tĩnh, cúi đầu chào mà đôi mắt mở lớn nhìn người đối diện. Ánh mắt trong suốt, chân thành, tò mò nhìn tương lai phía trước, khiến má chồng bà hồi đó vừa nhai trầu, vừa nói mát: “Vợ thằng Ba coi cũng cứng mạng dữ đa!” Từ đó, vì cái “cứng mạng dữ đa”, mà bà phải cam chịu những đối xử vừa khắc nghiệt, vừa thách thức của má chồng.

Bà chợt thương con nhỏ. Bà không thể tiếp tay tạo hố ngăn cách giữa mẹ chồng nàng dâu dài tới đời con, đời cháu được. Con nhỏ thương con trai bà, nó sẽ chia vui xẻ buồn với con trai bà, nó sẽ là mẹ của những đứa cháu nội của bà, thì thật tàn nhẫn và vô tâm nếu bà trút oán thù lên nó, mà con nhỏ thiệt là vô can trong những cay đắng mà bà phải chịu.

Bà nhớ con nhỏ trả lời nhặt khoan khi bà hỏi: “Nghe nói con học Sư Phạm ra làm cô giáo hả?”; “Dạ”; “Làm cô giáo thì có căn bản dạy con cái”; “Dạ, má con cũng nói vậy”; “Bác thấy làm cô giáo, thầy giáo thì biết nhiều đạo lý thánh hiền, nên thường là người tốt”; “Dạ con hổng dám”… khiến bà càng thương mến.

Trước đó, bà có nghe lối xóm nói tới nó, cha mất sớm, mẹ bán đậu hũ tảo tần nuôi bầy con năm đứa. Thu là chị lớn của bốn đứa em gái, vừa đi học vừa phụ mẹ lo cho các em. Gia đình phước đức, nên mấy chị em học hành giỏi giang, ngoan ngoãn, nề nếp. Hoàn cảnh của bà đâu khác gì họ, cũng mẹ goá con côi, nên khi nghe Trung nói dắt Thu về ra mắt bà, bà ưng bụng lắm.

Hai gia đình qua lại khắng khít, đám hỏi, đám cưới được cử hành sớm hơn dự định theo mong ước của nhà trai, đúng hơn là của bà Thành. Không ai hiểu nỗi lòng của bà, từ ngày lấy chồng, bà mong có một đứa con gái hủ hỉ những lúc buồn tủi, đơn chiếc, nhưng trời chỉ cho bà ba đứa con trai, tuy các con của bà rất hiếu đễ và thành đạt, nhưng bà vẫn cảm thấy cô đơn. Gặp được Thu, bà như tìm được một nửa của mình, có lúc bà còn cảm thấy như tìm được đứa con gái thất lạc từ kiếp nào vậy, nên bà mong có Thu trong gia đình còn hơn con trai bà nữa.

Bà nhớ từ ngày Thu về làm dâu, hai má con năng đi chợ, Thu xách giỏ, bà che dù, nhưng nắng vẫn chiếu làm rõ những đường gân máu trên làn da mịn màng của nó, thốt nhiên bà nghĩ con dâu bà còn bé bỏng, rồi như một phản xạ tự nhiên của người mẹ, bà dắt tay Thu băng qua đường như dắt đứa con gái nhỏ.

Bà thương nhứt lúc nó gội đầu, rồi ngồi hong tóc giữa sân. Tóc rối bung, nó nhờ bà gỡ. Từ đó, lần nào gội đầu xong nó cũng kêu: “Má ơi, má rảnh má gỡ tóc cho con nghen” những lúc đó bà vừa gỡ tóc cho con dâu vừa tâm sự đầy vơi.

Lần nào nghe xong, Thu cũng nắm tay bà, hoặc ôm vai bà thương cảm: “Chuyện qua rồi, má đừng buồn nữa, con thương má!”

Bà cũng không thể quên những tháng bà đau bịnh trầm kha, con nhỏ ở bên bà chăm từng muỗng nước muỗng cơm. Có kỳ bà nói ăn không nổi, nó nói trong nước mắt: “Má ơi, má đau tức là con đau, vậy con ăn một muỗng, con đút cho má một muỗng, má ráng ăn đặng hai má con mình cùng hết bịnh nghe má!” Nó đưa muỗng cháo vô miệng bà, bà muốn sặc vì đang thổn thức.

Lúc giúp bà tắm gội, nó nói: “Má ơi, con nấu lá thơm để má xông trước nghe má. Lá thơm có vị thuốc, má ráng chịu nóng chút xíu, hơi nóng sẽ làm rịn mồ hôi độc ra ngoài, má sẽ mạnh liền hà!” Rồi nó trùm chiếc mền dày để giữ hơi nóng cho bà xông, nó ngồi phía ngoài hát ầu ơ ví dầu: “Ầu ơ ….Mẹ già như chuối ba hương... như cơm nếp mật... ầu ơ, như cơm nếp mật như đường mía lau, ầu ơ...

Bà khóc trong hạnh phúc và cảm ơn Trời Phật đã cho bà đứa con dâu hiếu hạnh.

Bà nhớ những lúc Thu về thăm mẹ ruột và các em, nó thường dặn bà: “Má à, con về bên nhà má con hai ba bữa giúp má con làm thêm đậu hũ, nhân tiện con dắt mấy đứa em con đi chợ mua sắm, tụi nó lớn cần nhiều thứ riêng tư, mà má con bận tối ngày, không lo nổi, má ráng lo cho anh Trung và các em giùm con nghe má!” Bà thương nó đứt ruột. vì nó ăn ở tình nghĩa chan hoà.

Khi hai em trai của Trung cũng tốt nghiệp kỹ sư, và lập gia đình, tụi nó mua nhà ở riêng, nên tình thương giữa bà và Thu càng sâu đậm, gắn bó.

Tháng Tư năm 75, cả nước chạy giặc, gia đình các con của bà may mắn xuống được tàu Hải quân, đi tới Philippine và được định cư ở Mỹ. Các con của bà vẫn ở gần nhau, bà vẫn sống với vợ chồng Hai Trung như hồi còn ở Việt Nam.

Bà trông coi các cháu để các con đi làm, tạo dựng lại cơ nghiệp ở xứ sở mới. Thời gian vùn vụt trôi, những đứa cháu nội trai gái của bà lớn như thổi, và tuổi của bà cũng chồng chất nhanh không kém.

Cách nay một tuần, con cháu tổ chức mừng sinh nhật thứ 80 của bà. Trong lúc giúp bà bới tóc, người con dâu thứ hai, là vợ của Ba Sơn, nửa như nhắc nhở, nửa như cằn nhằn: “Sao má cứ đeo theo chị Hai hoài vậy, má đeo từ hồi mới cưới bên bển qua tới bên này. Bây giờ chỉ đã hai thứ tóc rồi má cũng không buông, anh chỉ cần có thời gian riêng tư má à, chỉ không tiện nói với má, nhưng con biết! Má qua bên con ở vài ba tháng, rồi chú thím Út vài ba tháng, như vậy, má đi xoay tua đồng đều, anh chị Hai dễ xử má à!” Tiếng nói của vợ Ba Sơn như sợi lạt mỏng vô tình cứa vào tim bà. Bà run rẩy mắt nhòa lệ. Bà nhìn ra ngoài sân, vợ Hai Trung, con dâu trưởng thương yêu của bà, tóc đã hoa râm, đang lui cui cắt những cành hoa hồng nở rộ để chưng bàn thờ.

Đúng là mấy chục năm lấy chồng, ở với mẹ chồng, nó chưa bao giờ đi chơi đâu riêng với chồng. Lúc nào nó cũng muốn có bà đi theo. Sự sung sướng, hạnh phúc, đã khiến bà không nhớ con trai và con dâu của bà cũng cần những hạnh phúc riêng tư không có bà trong đó.

Bà đã lặng lẽ thu xếp đồ đạc, bà nói với Hai Trung để bà qua ở nhà Ba Sơn một thời gian. Bà nhớ Hai Trung đã trợn mắt la lối: “Hả, má nói gì, làm sao má ở bên chú Ba được. Hai vợ chồng chú đi làm tối ngày, má ở nhà với ai, ai chăm sóc má? Má ở với tụi con mấy chục năm rồi, không ai so bì thắc mắc, sao bây giờ má lại muốn đi, có chuyện chi tụi con làm má buồn hả?”. Nước mắt chảy tràn trên má, bà nghẹn lời, chỉ lắc đầu.

……

Bây giờ nghe con dâu phân trần lý lẽ với chồng, bà cầm lòng không đậu, bà kêu con trai: “Trung à, biểu vợ con vô cho má nói chuyện với nó."

Bà Trung vào phòng, ôm má chồng khóc ròng, bà Thành vuốt tóc con dâu thì thầm trong tiếng nấc: “Má thương con riết, khiến má thành người ích kỷ. Con lấy chồng mà không được hưởng hạnh phúc riêng tư lứa đôi. Người ta đi coi hát bóng, đi coi nhạc kịch, đi chơi xa với nhau để tình nghĩa vợ chồng thêm khắng khít, thì con từ bỏ hết, vì không nỡ bỏ má ở nhà một mình. Mấy chục năm con ở với má, con lo cho má hơn cho chồng. Bây giờ má mới nhớ ra thì hai con không còn cái tuổi thanh xuân đó nữa, nhưng má nghĩ hai vợ chồng con nên đi chơi xa một chuyến, đừng lo cho má, má qua ở bên thằng Ba, rồi thằng Út nữa, các em cũng lo cho má được, mà tụi nó cũng khỏi so bì”

Nghe má chồng giải bày, bà Trung vuốt ve đôi bàn tay già nua của má chồng, chậm rãi nói: “Trước khi lấy chồng, tình cảm của con đơn giản lắm, chỉ cần biết được sống bên má, bên các em, như vậy là đủ, là bình an, là hạnh phúc.

Khi lấy chồng, con được sống trong tình thương bao la của má, được có phước chăm sóc má, được sống theo đạo làm người của thánh hiền, nên cuộc sống của con cũng bình an, và tràn đầy hạnh phúc.

Anh Trung cũng vậy, từ ngày tụi con nên nghĩa vợ chồng, ảnh cũng là con trai trưởng của má con, là anh Hai của các em con. Ảnh chăm sóc gia đình con như gia đình của ảnh vậy. Hạnh phúc gia đình đôi bên gắn bó, và tình thương của má, đã khiến đời sống vợ chồng tụi con êm ả. Sự êm ả chính là hạnh phúc riêng tư vô giá. Vì vậy, nếu phải dựa vào những yếu tố bên ngoài để kiếm tìm vun bồi hạnh phúc, con nghĩ chính mình sẽ lạc lõng, cô đơn, và bất hạnh trong cái hạnh phúc đó. Con xin má đừng nghĩ ngợi xa xôi, tổn hao sức khỏe. Con muốn được sống bên má tới ngày má trăm tuổi.”

Bà Thành nghẹn ngào gục đầu vào ngực con dâu: “Con ơi, con tha lỗi cho má!” Bà cảm thấy những giọt nước mắt nóng hổi rơi trên trán bà, và có tiếng nói đứt đoạn người con dâu yêu quý: “Dạ má, con gái má hết buồn rồi và cũng không nhớ gì hết á!”

My Lan Phạm